Kolektif – Osmanlı İmparatorluğu’nun Ekonomik ve Sosyal Tarihi II: 1600-1914 (2025)

Suraiya Faroqhi, Bruce McGowan, Donald Quataert ve Şevket Pamuk’un birlikte kaleme aldığı bu kapsamlı eser, Osmanlı İmparatorluğu’nun 1600’lü yıllardan 1914’e kadar uzanan yaklaşık üç yüz yıllık dönemine odaklanarak, ekonomik ve toplumsal yapılarındaki dönüşümleri ayrıntılı biçimde inceliyor. ‘Osmanlı İmparatorluğu’nun Ekonomik ve Sosyal Tarihi II: 1600-1914’ (‘An Economic and Social History of the Ottoman Empire – II’), merkezi devletin değişen yapısı ile yerel topluluklar arasındaki karmaşık ilişkileri çözümlemeye çalışırken, bölgesel çeşitliliğe de dikkat çekiyor. Osmanlı toplumunun çok etnili ve çok dinli yapısı, bu analizlerin temelini oluşturuyor.

Kitapta, taşra ekonomilerinden büyük şehirlerin ticaret hayatına; esnaf loncalarından toprak sistemlerine kadar birçok başlık detaylı olarak ele alınıyor. 17. ve 18. yüzyıllarda görülen ekonomik daralma ve iç isyanlar, merkezi otoritenin kırılganlığıyla birlikte değerlendirilirken; 19. yüzyılda Tanzimat reformlarının getirdiği yapısal değişimlerin toplum üzerindeki etkileri tartışılıyor. Bu reformlar, vergi sisteminden mülkiyet yapısına kadar pek çok alanda dönüşüm yaratır.

Donald Quataert ve Şevket Pamuk’un katkılarıyla sanayileşme girişimleri, dış borçlanma ve küresel ticaretin Osmanlı üzerindeki etkileri inceleniyor. Bu bağlamda Avrupa ile ekonomik ilişkilerin artması, dışa bağımlılığı da beraberinde getirir. Eserde, ekonomik yapıların yalnızca üretim ve ticareti değil, aynı zamanda sosyal sınıfların oluşumunu ve toplumsal hareketliliği nasıl etkilediği de analiz ediliyor.

Bu kitap, Osmanlı İmparatorluğu’nun son üç yüzyılını anlamak isteyenler için disiplinlerarası bir çerçeve sunar ve imparatorluğun karmaşık sosyal dokusuna derinlemesine bir bakış sağlar.

  • Künye: Suraiya Faroqhi, Bruce Mcgowan, Donald Quataert, Şevket Pamuk – Osmanlı İmparatorluğu’nun Ekonomik ve Sosyal Tarihi II: 1600-1914, editör: Halil İnalcık, Donald Quataert, çeviren: Ayşe Berktay, İsmail Ferhat Çekem, Hande Koçak, İş Kültür Yayınları, tarih, 608 sayfa, 2025

Halil Cibran – Ermiş (2014)

  • ERMİŞ, Halil Cibran, çeviren: Ayşe Berktay, İş Kültür Yayınları, edebiyat, 54 sayfa

Aşk, ölüm, doğa ve yurt özlemi konularında kaleme aldığı birçok çalışması bulunan Halil Cibran’ın ‘Ermiş’i, yazarın en ünlü yapıtlarından biri. Hem şiir, hem aforizma hem de “bilgelik kitabı” olarak değerlendirilebilecek eser, yıllar boyu yaşadığı kentten ayrılacak Ermiş’in, veda niyetine halka hitabından oluşuyor. Ermiş, kent halkının kendisine aşk, evlilik, suç, ölüm, güzellik, acı, yoksulluk ve mutluluk gibi kavramlara dair sorduğu sorulara yanıt verir.

Suraiya Faroqhi – Osmanlı İmparatorluğu ve Etrafındaki Dünya (2007)

  • OSMANLI İMPARATORLUĞU VE ETRAFINDAKİ DÜNYA, Suraiya Faroqhi, çeviren: Ayşe Berktay, Kitap Yayınevi, tarih, 377 sayfa

osmanli-imparatorlugu

Osmanlı İmparatorluğu ile ilişkide bulunduğu ülkeler, çoğunlukla diplomatik tarih perspektifi içinde verildi. Suraiye Faroqhi’nin bu kitabı ise, Osmanlı ile etrafındaki ülkeleri, sosyal, ekonomik ve kültürel tarihçilik senteziyle inceliyor. Seferler ve savaşlar dışında, Osmanlı İmparatorluğu’nun diğer ülkelerle, yukarıda bahsettiğimiz üç alan dâhilinde ilişkileri olmuştu. Faroqhi, yabancı tacirlerin ihraç edebileceği ve edemeyeceği mallara ilişkin fermanlar ve İmparatorluk toprakları dışından gelip Mekke’ye gidecek hacılara verilmiş geçiş belgeleri üzerinden, İmparatorluğun etrafındaki ülkelere, savaş dışında duyduğu ilgiye odaklanıyor.