Önder Kaya – İmparatorluktan Cumhuriyete Azınlıklar (2017)

Özellikle 19. yüzyılda Batı’da ortaya çıkan milliyetçilik rüzgârlarıyla birlikte Osmanlı’da da azınlıklar önemli bir sorun olarak kendini göstermeye başladı.

Bu soruna çözüm olarak Tanzimat döneminde bazı düzenlemeler yapılmış olsa da, sorun hem Osmanlı’da hem de Cumhuriyet dönemlerinde etkisi azalmak yerine daha da büyüyerek devam etti.

Önder Kaya bu önemli çalışmasında, azınlıklar sorununu Osmanlı’dan Cumhuriyet’e uzanan süreçte irdeliyor.

İslam hukukunda gayrimüslimlerin nasıl tanımlandığını ele alarak başlayan kitap,

  • İlk Türk-İslam devletlerinde azınlıkların durumu,
  • Osmanlı İmparatorluğu’nda azınlıklar konusunda yaşanan karmaşa ve çözüm girişimleri,
  • Erzurum ve Sivas kongreleriyle Amasya görüşmelerinde azınlıklar sorunu,
  • Misak-ı Milli ve Lozan Barış Konferansı’nda azınlıkların durumu,
  • Osmanlı’da başlayıp Cumhuriyetle devam eden azınlık sorununun bugüne yansımaları,
  • Ve buna benzer önemli konular irdeleniyor.

Pek bilinmeyen ayrıntılar ve ilginç anekdotlarla zenginleşmiş kitap, halen tam anlamıyla aşıldı diyemeyeceğimiz azınlıklar konusunun geçmişi ve bugününü kavramak daha birebir.

  • Künye: Önder Kaya – İmparatorluktan Cumhuriyete Azınlıklar, Kronik Kitap, tarih, 296 sayfa, 2017

Elçin Aktoprak – Devletler ve Ulusları (2012)

 

  • DEVLETLER VE ULUSLARI, Elçin Aktoprak, Tan Kitabevi, siyaset, 648 sayfa

Elçin Aktoprak ‘Devletler ve Ulusları’nda, Batı Avrupa’daki milliyetçilik ve ulusal azınlık sorunlarını masaya yatırıyor. Aktoprak, Birleşik Krallık-Kuzey İrlanda, İspanya-Bask Ülkesi ve Fransa-Korsika örneklerini, merkez-çevre bağlamında gelişen “çoğunluk-ulusal azınlık” ilişkileri üzerinden irdeliyor. Yazar bu üç örnek üzerinden, Batı Avrupa’da devletin merkezinde ve çevre bölgelerinde yaşanan farklı uluslaşma süreçlerini ve azınlık sorunlarını karşılaştırmalı bir şekilde inceliyor. Konuyu geniş bir zaman diliminde izleyen kitap, ulus inşa süreçleri ile kapitalizm arasındaki ilişkiye odaklanmasıyla da ilgi çekiyor.