Etiket: Bilen Işıktaş

Bilen Işıktaş – Erken Cumhuriyet’in Sesleri (2024)

‘Erken Cumhuriyet’in Sesleri’, 1930’lar Türkiyesi’nin müzik ortamını ve müzisyen portrelerini birlikte ele alıyor.

Bilen Işıktaş, söz konusu dönemde dünyadaki ve ülkedeki ekonomik koşulların müzik üretimi üzerindeki etkilerini inceleyerek bu üretimin sosyoekonomik ve kültürel bağlamlar içinde şekillenişini analiz ediyor.

Işıktaş, gerek teknoloji, müzikteki yeni türler, müzisyenlerin icra platformları gibi konulara gerek o dönem yapılan tartışmalara (alaturka-alafranga kavgası, içkili yerlerde müzik icrası vb.) panoramik biçimde bakıyor.

Dönemin saygın gazetecilerinden Ahmet Sırrı Uzelli’nin, önde gelen ses ve saz sanatçılarıyla 1932 yılında Vakit gazetesi için yaptığı söyleşilerden oluşan “Kimlerdir, Ne Kazanırlar?” tefrikasını da gün yüzüne çıkaran Işıktaş, kitabın odağı olarak kullandığı bu tefrikadaki her söyleşiden sonra ilgili sanatçıya dair kaleme aldığı portrelerle zevkli bir musiki yolculuğu sunuyor.

Bu yolculukta Safiye Ayla’dan Münir Nurettin Selçuk’a, Yesarî Asım’dan Denizkızı Eftalya ve Hamiyet Yüceses’e kadar niceleri yer alıyor.

Neredeyse yüzyıl öncesinin müzik piyasası ve gündemine farklı yönleriyle bakan; müziğin metalaşmasını etkileyen sosyal, kültürel, politik ve ekonomik etmenleri inceleyen ‘Erken Cumhuriyet’in Sesleri’ müzik tarihiyle ilgilenenler kadar Türkiye’nin kültür ve toplumsal tarihine, eğlence yaşamına ilgi duyanlar için de önemli bir kaynak.

  • Künye: Bilen Işıktaş – 1930’lar Türkiyesi’nde Müziğin Ekonomi-Politiği: Erken Cumhuriyet’in Sesleri (A. Sırrı’nın Kaleminden “Kimlerdir, Ne Kazanırlar?”), İletişim Yayınları, müzik, 296 sayfa, 2024

 

Kolektif – Yüzüncü Yılında Türkiye (2023)

Alanında uzman birçok ismin emeğiyle meydana gelen bu kitap, yüzüncü yılına gelen Türkiye Cumhuriyeti’nin hem geçmişine hem bugününe odaklanıyor.

Bu doğrultuda Levent Ürer ve Davut Taş, Osmanlı İmparatorluğu’ndan Cumhuriyete vatandaşlık kavramını çözümlerken Anıl Mühürdaroğlu, Türkiye’de disiplin olarak sosyolojinin modernleşme perspektifiyle geçirdiği safhaları inceliyor.

Mustafa Budak, Erken Cumhuriyet dönemi tarih ders kitaplarında Osmanlı ve İslam algısının seyri üzerinde duruyor.

Namık Sinan Turan ve Bilen Işıktaş, müziğin ulusal inşa sürecindeki önemini vurguluyor.

Can Kakışım, sol siyasal düşünce geleneğinin Türkiye’deki seyrini sorgularken Serap Yolcu Yavuz ve Miraçhan Yılmaz da Atatürkçülüğün dönem içindeki seyrini Gramsciyen teori çerçevesinde sorguluyor.

Sedef Zeyrekli Yaş, 1960-2019 arası yapılan seçimleri analitik bir bakış açısıyla değerlendiriyor.

Göktürk Tüysüzoğlu, Türkiye’de Avrasyacı düşüncenin dış politikadan iç siyasete uzanan tarihsel seyrine odaklanırken Cenk Özgen ise 15 Temmuz askeri darbe girişiminin Türk Silahlı Kuvvetleri üzerinde kurumsal dönüşüm noktasında yarattığı etkilerine odaklanıyor.

Yeliz Yazan Koç, Türkiye’de son zamanların en tartışmalı konularından biri olan kadın cinayetlerinin hukuksal olarak geçirdiği süreci toplu bir bakış açısıyla ortaya koyuyor.

Son olarak Gizem Bilgin Aytaç, Türkiye’de hala gelişmekte olan kadın hareketini feminist bakış açısıyla tartışıyor.

  • Künye: Kolektif – Yüzüncü Yılında Türkiye: Tarih, Toplum, Siyaset, editör: Serap Yolcu Yavuz, Ünsal Yavuz, Paradigma Akademi Yayınları, inceleme, 368 sayfa, 2023

Bilen Işıktaş – Peygamber’in Dâhi Torunu Şerif Muhiddin Targan (2018)

Büyük ud ve viyolonsel virtüozu Şerif Muhiddin Targan, 20. yüzyıl Türk müziğinin en önemli temsilcilerindendir.

Bilen Işıktaş’ın bu muazzam çalışması da, Targan’ın yaşamını ve mirasını, onun müzikal ve entelektüel serüveniyle çerçeveleyerek anlatıyor.

Işıktaş kitabına, modernleşmenin Osmanlı toplumundaki sosyokültürel yansımalarını analiz ederek başlıyor.

Çalışmanın devamında ise,

  • Tarihsel süreçte Osmanlı/Türk modernleşmesinin müzikal ifadesi,
  • Şerif Muhiddin Targan’ın doğduğu kültür çevresi,
  • Mehmet Âkif Ersoy’un, Targan’ın düşünsel ve müzikal üretimindeki yeri,
  • Targan’ın Osmanlı/Türk müziğine getirdiği yenilikler,
  • Targan’ın icrası ve üslubu,
  • Targan öncesi ve Targan döneminde Osmanlı/Türk müziğinde ud ve udun icracıları,
  • Targan’ın ud metodu,
  • Targan’ın uda kazandırdığı yeni kimlik ve Targan’ın sanat felsefesi,
  • Doğu ve Batı arasında değişimin sembolü olarak Targan’ın mirası,
  • Ve bunun gibi birçok konu ele alınıyor.

Targan’ın yetiştiği dönem ve kendisinin müzikal çalışmaları konusunda muhteşem bir kaynak olarak önereceğimiz kitap, Targan’ın kendi el yazısı ile yazılmış eserlerinin yanı sıra, burada ilk kez yayınlanan çok sayıda belge ve görsel kaynak da barındırıyor.

  • Künye: Bilen Işıktaş – Peygamber’in Dâhi Torunu Şerif Muhiddin Targan: Modernleşme, Bireyselleşme, Virtüozite, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, biyografi, 576 sayfa, 2018