Fung Yu-Lan – Çin Felsefesi Tarihi (2019)

“Bizim hayatımız, bizim sahip olduğumuzdur ve onun faydası çok büyüktür. Bu faydanın derecesine gelince, imparator olmak bile, onunla karşılaştırılamaz.” –Yang Chu

Çin felsefesi hakkında bir başucu kitabı olarak önerebileceğimiz bu çalışma, Çin felsefesinin 25 yüzyıllık bir zaman boyunca, alan olarak hem Konfüçyüs hem de Lao Tzu’dan, hatta Konfüçyüsçü ve Taocu okullardan bile daha geniş olduğunu ortaya koyuyor.

Kitaptan öğrendiğimiz bir diğer önemli bilgi ise, Çinli düşünürlerin, hemen hemen Batı’da felsefecilerin zihinlerini meşgul eden bütün ana konuları ele aldığıdır.

Feng Yu-Lan’ın, toplamda yirmi sekiz bölüme ayırdığı kitabında karşımıza çıkan kimi konular şöyle:

  • Çin medeniyetinde felsefenin ruhu,
  • Çin felsefesinin tarihsel, ekonomik, coğrafi, sosyolojik ve sanatsal arka planı,
  • Çin felsefesinde okulların kökeni,
  • “Büyük öğretmen” diye de tanımlanan Konfüçyüs’ün Çin tarihi ve felsefesindeki yeri,
  • Konfüçyüs’ün ilk muhalifi olan Mo Tzu,
  • Taoculuğun safhaları,
  • Mohistler,
  • Yin-Yang Okulu ve ilk dönem Çin kozmogonisi,
  • Konfüçyüsçü metafizik,
  • Han Fei Tzu ve Yasacı Okul,
  • Çin Budizmi’nin kuruluşu,
  • Sessizlik felsefesi (Ch’anizm),
  • Yeni-Konfüçyüsçülük,
  • Batı düşüncesi ve felsefesinin Çin’e girişi,
  • Modern dünyada Çin felsefesi…

Çalışma, Konfüçyüs’le olan başlangıcından günümüze kadar, Çin düşüncesinin tamamını kapsamlı ve sistematik bir anlatımla vermesiyle çok önemli.

  • Künye: Fung Yu-Lan – Çin Felsefesi Tarihi, çeviren: Fuat Aydın, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, felsefe, 498 sayfa, 2019

Daisetz Teitaro Suzuki – Çin Felsefesi Tarihi (2012)

  • ÇİN FELSEFESİ TARİHİ, Daisetz Teitaro Suzuki, çeviren: Ahmet Aydoğan, Say Yayınları, felsefe, 231 sayfa

 CIN

Daisetz Teitaro Suzuki elimizdeki kitabında, milattan yaklaşık üç bin yıl önceye giden Çin uygarlığını, ana metinler ve önemli şahsiyetler üzerinden izliyor. Kapsamlı bir giriş yazısından sonra, Çin felsefesindeki “ikicilik” yani Yin ve Yang, olguculuk, tekçilik, transandantalizm ve panteist mistisizm gibi akımları değerlendiren Suzuki, ardından, Konfüçyüsçülük, Taoizm, hazcı bencillik, faydacılık ve merasimcilik gibi, Çin düşünüşündeki ahlaki ekoller ile Çin halkının kendine has din anlayışını ele alıyor. Kitapta ayrıca, Çin ve Grek felsefelerinin tarih içindeki yerlerinin karşılaştırıldığı bir değerlendirme de yer alıyor.