Üç ay gibi kısa bir süre hayatta kalmasına rağmen, olaylı bir macera yaşamış Serbest Cumhuriyet Fırka’sına dair zamanın üç önemli isminden tanıklıklar.
Partinin Antalya şubesini kuran Dr. Burhanettin Onat, Atatürk’ün yakın dostu Kılıç Ali ve Celal Bayar’ın tanıklıkları, dönemin siyasi atmosferini anlamak açısından önemli ipuçları sunuyor.
Birçok yazarın katkıda bulunduğu ‘Arı ve Bal’, Türkiye tarihinde arı ve balcılık konusundaki kayıtları tespit etmeyi amaçlıyor. Türkiye kültüründe arı ve balcılıkla ilgili etnografik anlamda iyi bir kaynak olan kitapta, belli başlı arıcılık terimleri; tarih öncesinden Antikçağa arıcılık ve bal; Antikçağda Karia bölgesinde, Hititlerde, Karadeniz’de, Edirne’de ve Divriği’de arı ve bal kültürü, balarısının üremesi ve sosyal yaşantısı gibi ilgi çekici konular ele alınıyor.
İyi bir tarih ve folklor çalışması olan ‘Veda’, Türkiye toplumunun veda şekilleri ve ritüellerini detaylıca inceliyor. Emine Gürsoy Naskali’nin editörlüğünü üstlentiği kitapta, şarkılarda veda, İzmir’deki Cumhuriyet dönemi mezar taşı sözlerinde veda, kına türkülerinde veda, Kırgız konargöçerlerinde veda törenleri, defin gelenekleri, Köroğlu’nun sonuyla ilgili anlatılar üzerinden kahraman vedası, Cumhuriyet resminde veda teması ve Türkçede veda ifadeleri gibi konular araştırılıyor. Kitap, kopuş ve ayrılık anlamına gelen ve hüzünle iç içe geçmiş vedayı geniş bir kapsamda incelemesiyle dikkat çekiyor diyebiliriz.
Türkiye’de kahvehanecilik, ayakkabıcılık ve kuklacılık gibi, Türk tarihinin belli başlı meslek gruplarıyla ilgili yapılmış azımsanmayacak sayıda çalışma bulunuyor. Bu kitap da, söz konusu mesleklerden olan kasaplığa odaklanıyor. Kitapta, kasaplıkta kullanılan araç ve gereçlerin isimlerinden, kasap dükkanı ile mezbahanenin mimari özelliklerine uzanan birçok ayrıntı yer alıyor. Çalışmada ayrıca, kasaplığın halk ve divan edebiyatında kendine nasıl yer bulduğu da araştırılıyor. Çalışmaya yazılarıyla katılan isimler ise şöyle: Pınar Kasapoğlu Akyol, Baktıbek İsakov, Priscilla Mary Işın, Ebru Zeren, Gözde Sazak, Fuzuli Bayat ve Yunus Kaplan.
‘6-7 Eylül Olayları’, daha önce yayımlanan ‘Yassıada Zabıtları’nın ikinci cildini oluşturuyor. Hatırlanacağı gibi, Adnan Menderes, Celal Bayar ve Fatin Rüştü Zorlu’nun yargılandıkları Yassıada duruşmalarında başsavcı, 6-7 Eylül 1955 olaylarının, bir hükümet tertibi olduğunu ileri sürmüştü. Naskali’nin bu çalışması ise, yukarıdaki üç ismin, dava seyrinde, olay hakkındaki konuşmalarını bir araya getiriyor. Hüsamettin Cindoruk’un 6-7 Eylül olaylarıyla ilgili bir yazısına da yer veren kitap, yakın tarihin bu oldukça trajik olayına dair ihmal edilmeyecek kaynaklardan biri. Çalışma, buna ek olarak, Demokrat Parti’nin dış politikası konusunda da önemli ayrıntılar barındırıyor.
Dipnotski 