Etiket: Erkeklik

Zeki Bayhan – Sıfıra Yükselmek (2024)

Bu çalışma, özgür toplumsallaşma yolculuğunda atılması gereken bir ilk adıma, tarih boyunca göz önünde olan ve toplumsal yaşam üzerinde ağır bir yük oluşturduğu halde çoğunlukla görmezden gelinen “bildik” bir konuya, erkeklik kültürüne mercek tutuyor.

Erkeklik kültürü, egemen dünya için dokunulmaz bir kutsallık olarak kurgulanmıştır.

Gelgelelim, onun yarattığı kültürel atmosfer içinde boy gösteren iktidarlar yıkılabilir, kültürler ortadan kaldırılabilir, yeni sistemler inşa edilebilir.

Elinizdeki kitap, zihniyet ve kültür olarak erkeklik olgusunu irdeliyor.

Din, felsefe, bilim, psikiyatri, akıl, dil gibi zihniyet oluşturucu düşünce yapılarının erkeklik kültürünü inşa etme ve onu üretmedeki rolleri ile bütün bu düşünce yapılarına içerilmiş eril kodları tartışıyor.

Erkeğin kendisine, kadına, yaşama, özgürlük-aşk gibi toplumsal değerlere dönük yanılsamalı algılarına odaklanıyor.

Erkeklik ideolojilerinin, kurgulanan kimlik doğrultusunda erkeğin algısını nasıl manipüle ettiğini, erkek algısında sahte olanın nasıl gerçek olanın yerine geçirildiğini analiz ediyor.

Kitap, tüm bu yönleriyle, erkeklik çalışmaları alanında ufuk açıcı bir eser niteliğinde.

  • Künye: Zeki Bayhan – Sıfıra Yükselmek: Erkekliğin Kültürel İnşası ve Karşı Mücadele Üzerine, Dipnot Yayınları, inceleme, 280 sayfa, 2024

Robert Bly – Demir John (2024)

Şair ve çevirmen Robert Bly, bu derinlikli kitabında erkek olmanın ne olduğuna dair yeni bir ufuk sunar.

Bly’ın fikirleri, erkeklerle yürüttüğü çalışmalara ve kendi hayatından izlenimlere dayanır.

Eski hikâye ve efsanelerden zengin anlamlar çıkaran Bly, “Demir John” adlı bir Grimm masalını işler; bu masalda anlatıcı ya da “Vahşi Adam”, genç bir adama erkeklik gelişiminin sekiz aşamasında rehberlik eder, böylece bize çoktan unutulmuş arketipleri ve güçlü erkeklik imgelerini hatırlatır.

62 hafta boyunca New York Times Çok Satanlar listesinde kalan ‘Demir John’, mitin yüceliğiyle pratik yaşamı bir araya getirdiği ve buna bir de kendi tarihimizden acı dolu dersler eklediği için önümüzdeki dönemde de hem erkeklere hem kadınlara rehberlik edip ilham verecek kült bir eser.

  • Künye: Robert Bly – Demir John: Erkekler Üzerine Bir Kitap, çeviren: Doğukan Toprak Sarıkaya, Kolektif Kitap, inceleme, 336 sayfa, 2024

Esin Acıman – Erkek Doğmak, Adam Olmak (2008)

Esin Acıman ‘Erkek Doğmak, Adam Olmak’ta, bir şekilde tanıştığı veya filmlerden, romanlardan bildiği erkeklerin hikâyelerini anlatıyor.

Kadın gözüyle erkeklerin dünyasına inen Acıman, kurgu kahramanları aracılığıyla bu cinsiyetin karakteristik özelliklerine odaklanıyor ve “erkek” olmakla “adam” olmak arasındaki farkın tam olarak ne anlama geldiğine odaklanıyor.

Acıman’ın metinleri, erkeği sadece güçle simgelenen bir varlık olarak değil zaafları ve kusurlarıyla da vermeyi amaçlıyor.

Zira Acıman’ın kaleminden erkekler, sadece “güçlü” olmalarıyla değil, âşık olmaları, aldatılmaları, iflas edip güçlerini yitirmeleri, orta yaştan korkmaları ve cinsel kimliklerini sorgulamaları gibi yönleriyle de ele alınıyor.

  • Künye: Esin Acıman – Erkek Doğmak, Adam Olmak, Remzi Kitabevi, deneme, 255 sayfa

Ayşe Düzkan – Erkekliğin Kitabında Yazmaz Bu (2006)

  • ERKEKLİĞİN KİTABINDA YAZMAZ BU, Ayşe Düzkan, Versus Kitap, anlatı, 161 sayfa

‘Erkekliğin Kitabında Yazmaz Bu’, Ayşe Düzkan’ın, belli bir üne sahip erkekler ile genel olarak “erkeklik kültürü” üzerine kaleme aldığı yazılarından oluşuyor. Kenan Evren’in meslektaşlarına göre neden şanslı olduğu; Ahmet Kaya ve Attila İlhan’ın şimdi ne üzerine sohbet ettikleri; eski solculuğun kimlerin cv’sinde parlak bir yere sahip olduğu; İbrahim Tatlıses’in İstanbul’a neden Diyarbakır’dan daha fazla ihtiyacı olduğu ve Orhan Pamuk’un hangi romanına vefasızlık ettiği, Düzkan’ın yazılarında karşımıza çıkan konulardan birkaçı. Yine kitapta, sünnet düğünleri, asker eğlenceleri ve halı saha maçları gibi, erkeklikle ilgili çok sayıda konu da irdeleniyor.