Çetin Yiğenoğlu – Üç Bin Yıllık Kavga (2007)

  • ÜÇ BİN YILLIK KAVGA, Çetin Yiğenoğlu, Cumhuriyet Kitap, siyaset, 350 sayfa

uc-bin-yillik

Çetin Yiğenoğlu’nun ‘Üç Bin Yıllık Kavga’sının alt başlığı ‘Ermeniler Ne İstiyor?’ ismini taşıyor. Yiğenoğlu, doğru bir tespitle, konu hakkındaki tartışmaların, daha çok hamasi söylemlerin gölgesinde kaldığını belirtiyor. Yiğenoğlu, “İşte bu yapı, büyük gerçeği arama savındaki uzmanları ve bilim insanlarını bile düşüren tuzaklar kurulmasına yol açıyor,” diyor. Fakat, tamamıyla bir iyi niyetten yola çıkmış diyebileceğimiz Yiğenoğlu, çalışmasının merkezine Ermeni tezlerinin “provakatif” yönlerini alıp, diğer tarafın konu karşısındaki tutumunu ihmal etmiş. Kitap bu eksikliğine rağmen, en azından, Osmanlı’nın tehcir politikalarına dair önemli bilgiler barındırmasıyla ilgi çekebilir.

Suskunluk Suçu (2011)

  • SUSKUNLUK SUÇU, kolektif, çeviren: İsmail Toksoy, Zekiya Hasançebi ve Ülkü Sağır, Pencere Yayınları, siyaset, 348 sayfa

 

‘Suskunluk Suçu’, Daimi Halk Mahkemesi’nin Paris’te 13-16 Nisan 1984’te gerçekleştirdiği oturuma, Ermeni soykırımı konusunun uzmanı olarak tanınan kişilerin sunduğu bildirilerden ve mahkeme jürisinin kararından oluşuyor. Mahkeme bilindiği gibi, üç insan hakları kuruluşunun başvurusu üzerine gerçekleştirilmiş ve burada, Ermenileri hedeflediği belirtilen soykırımın meydana gelişi ve bu suçun ayrıntıları ele alınıyor; bundan dolayı Ermenilerin hangi haklarının ellerinden alındığı ve uluslararası toplumun Ermeniler karşı yükümlülüklerinin ne olduğu sorgulanıyor. Kitap bu yönüyle, Ermenilerin Osmanlı’da yaşadıkları konusunda önemli bir belge.

Nesim Ovadya İzrail – Krikor Zohrab, 1915: Bir Ölüm Yolculuğu (2011)

  • KRİKOR ZOHRAB, 1915: BİR ÖLÜM YOLCULUĞU, Nesim Ovadya İzrail, Pencere Yayınları, biyografi, 520 sayfa

 

Siyasetçi, hukukçu ve yazar Krikor Zohrab, 24 Nisan 1915 Ermeni Tehciri’nin simge isimlerinden. Meclis-i Mebusan’da üç dönem İstanbul milletvekilliği yapmış Zohrab, Tehcir esnasında Divanı Harb’e götürülürken katledilmişti. İşte Nesim Ovadya İzrail bu kitapta, Zohrab’ın bir aydın, entelektüel, mücadeleci ve yurtsever olarak portresini çiziyor. Zohrab’ın, Hrant Dink’le benzer yönler taşıdığını söyleyen İzrail, buna örnek olarak, onun Ermeni sorununun çözümünü Osmanlı devletinin refah ve mutluluğu içinde gören bir bakışa sahip olmasını gösteriyor. Kitap, Zohrab’ın olgunlaşma dönemini, aktif siyaset dönemini ve ölüm yolculuğunu anlatıyor.

Esther Heboyan – İstanbul Yolcuları (2007)

  • İSTANBUL YOLCULARI, Esther Heboyan, çeviren: Sosi Dolanoğlu, Aras Yayıncılık, öykü, 131 sayfa

 

‘İstanbul Yolcuları’nın yazarı Esther Heboyan, 1955 İstanbul doğumlu. Yazar 1963 yılında, henüz sekiz yaşındayken, Türkiye’den temelli ayrılıp Fransa’ya, babasının yanına gitmişti. Heboyan’ın Fransızca kaleme aldığı bu öykülerde, otobiyografik öğeler ağır basıyor. Heboyan, öykülerinin, unuttuğu Türkçe ile Ermenice’yi ve dolayısıyla da eski zamanları hatırlama isteğinin ürünü olduklarını söylüyor. Kitapta yer alan öykülerin, edebi yetkinliklerinin yanı sıra, bir zamanların Türkiye’sine ve Türkiye’de yaşayan Ermeni halkına dair önemli bir sosyal tarih okuması verdiğini de söyleyebiliriz.