Etiket: Hikmet Kıvılcımlı

Canan Özcan Eliaçık – Barbarın Tarihi, Ezilenin Dini (2021)

Türkiye siyasi düşünce tarihinin ve sosyalist hareketinin en önemli düşünürlerinden biri olan Dr. Hikmet Kıvılcımlı’nın tarih tezi ve dine yaklaşımı üzerine çok yönlü bir inceleme.

Canan Özcan Eliaçık, Kıvılcımlı’nın barbarlık-uygarlık gerilimini, tarihsel akışın bir motor gücü olarak düşündüğünü, “din aleyhtarlığını” anlamsız bulduğunu, dinsel anlatıları, gerçek hayatın bütün sorunlarını yansıtan bir kaynak olarak yorumladığını belirtiyor.

Kitapta, Kıvılcımlı’nın entelektüel olarak adlandırılıp adlandırılamayacağı sorusu da, kendisinin devletle ve bir dönem üyesi olduğu Türkiye Komünist Partisi ile olan ilişkisi, tarih ve din konularında yaptığı teorik üretimlerin niteliği bağlamında tartışılıyor.

Özcan Eliaçık ayrıca, Kıvılcımlı’nın sosyalist teoriye katkılarını, Türkiye sosyalist hareketi içerisindeki yerini ve sosyalist hareketin onu nerede konumlandırdığını da irdeliyor.

Kıvılcımlı’nın temel argümanlarının neler olduğunun yanı sıra, onun yaşadığı dönemin güncel konularına ve sorunlarına nasıl tepki verdiği de kitapta ele alınan bir diğer konu.

  • Künye: Canan Özcan Eliaçık – Barbarın Tarihi, Ezilenin Dini: Hikmet Kıvılcımlı’da Tarih ve Din, İletişim Yayınları, siyaset, 342 sayfa, 2021

Hikmet Kıvılcımlı – Osmanlı Tarihinin Maddesi (2020)

Hikmet Kıvılcımlı’nın, Türkiye sosyalist düşüne tarihinin klasikleşmiş yapıtlarından olan ‘Osmanlı Tarihinin Maddesi’, yeni baskısıyla raflardaki yerini aldı.

Editörlüğünü Gökhan Atılgan’ın yaptığı, Necmi Erdoğan’ın kapsamlı bir sunuş yazısıyla katkıda bulunduğu kitap, Osmanlı tarihini Marksist bir perspektifle inceliyor.

Kıvılcımlı’nın 860 sayfalık bu dev yapıtı, tarihe yaklaşımıyla olduğu kadar, olguları ele alış biçimi ve özgün yöntemiyle de dikkat çekiyor.

Osmanlı tarihinin maddesinin, Osmanlı toprak ekonomisi olduğunu belirten Kıvılcımlı, bu amaçla, toprak üretim temeli üzerinde yükselen sosyal ve politik Osmanlı üstyapısı bulunduğunu belirtiyor.

Söz konusu Osmanlı toprak ekonomi düzenini derinlemesine irdeleyen yazar, Osmanlı tarihinin toprağa dayalı temelini daha iyi kavramak için de, Osmanlı tarihinin sosyal ve politik üstyapısını çok yönlü bir bakışla ele alıyor.

Kitap, yayımlanışının üzerinden yıllar geçmiş olsa da, bu alanda klasik bir yapıt olarak okunmalı.

  • Künye: Hikmet Kıvılcımlı – Osmanlı Tarihinin Maddesi, Yordam Kitap, tarih, 860 sayfa, 2020

Hikmet Kıvılcımlı – Günlük Anılar (2009)

‘Günlük Anılar’, Dr. Hikmet Kıvılcımlı’nın Türkiye’den kaçışından, ölümünden on gün öncesine kadar tuttuğu notlardan oluşuyor.

Günlükler, bir devrimcinin yaşadığı trajediyi dile getirmelerinin yanı sıra, Türkiye’de sol hareketin, sosyalistlerin neden güçsüz kaldığının tarihi köklerini incelemesiyle de çok önemli.

12 Mart darbesinin analiziyle başlayan kitap, Suriye ve Sofya notları, Türkiye’den kaçış hikâyesi ve TKP’nin “dış büro”sunda yer alan isimlerle hesaplaşma çabasıyla devam ediyor; Yugoslavya bölümüyle de sona eriyor.

Kitabın sonuna, Kıvılcımlı’nın dönüş yolunda İstanbul Sıkıyönetim Mahkemesi’ne “ön savunma” anlamında gönderdiği iki mektup ile Brejnev’e yazdığı bir mektup da eklenmiş.

  • Künye: Hikmet Kıvılcımlı – Günlük Anılar, Sosyal İnsan Yayınları, günlük, 400 sayfa