Hans Reichenbach – Kopernik’ten Einstein’a (2025)

Hans Reichenbach bu kitapta, modern fiziğin kökenlerini ve düşünsel gelişimini anlatıyor. Bilimin tarihsel dönüşümünü, özellikle astronomiden başlayarak fiziğin temel kavramlarına doğru genişleten bir anlatı kuruyor. ‘Kopernik’ten Einstein’a’ (‘From Copernicus to Einstein’), Kopernik’in güneş merkezli evren modelinden başlayarak, Einstein’ın görelilik kuramına uzanan zihinsel sıçramaları açıklıyor. Reichenbach, bilimsel devrimlerin sadece gözlemlere değil, aynı zamanda düşünsel cesarete de dayandığını vurguluyor.

Kopernik’in ortaya koyduğu modelin yalnızca bir astronomik hipotez olmadığını, doğayı anlama biçimimizi temelden dönüştürdüğünü belirtiyor. Galileo’nun deneysel yöntemi, Kepler’in gezegen hareketleri üzerine kurduğu matematiksel ilkeler ve Newton’un evrensel çekim yasası bu çizgide birleşiyor. Her adımda, fiziksel dünyanın açıklanmasında yeni düşünme biçimleri gelişiyor.

Einstein’ın özel ve genel görelilik kuramları ise bu sürecin zirvesi olarak yer alıyor. Zaman ve mekân kavramları Newtoncu fizik içinde mutlakken, Einstein bu mutlaklığı kırıyor. Gözlemcinin konumu ve hareketi, olayların nasıl algılandığını belirliyor. Bu da fiziği, sadece nesnel gerçeklik üzerine değil, aynı zamanda gözlemcinin doğasına dayanan bir bilim haline getiriyor. Reichenbach, göreliliği sadece teknik bir kuram değil, insan düşüncesinin esnekliğini kanıtlayan bir örnek olarak yorumluyor.

Kitap, bilimin soyut kavramlarla değil, sürekli değişen bakış açılarıyla ilerlediğini gösteriyor. Reichenbach, fiziği anlamak için düşünmeyi öğrenmemiz gerektiğini hatırlatıyor.

  • Künye: Hans Reichenbach – Kopernik’ten Einstein’a: Evren, Uzay, Zaman ve Hareket, çeviren: Şehnaz Yardım, Say Yayınları, bilim, 120 sayfa, 2025

Nicholas Mee – Yer Çekimi: Kozmik Kodu Kırmak (2017)

Newton’ın yerçekimi kuramı, bilim tarihindeki en büyük keşiflerden.

Zira bu keşif, insanın dünyadaki yerini tam anlamıyla kesinleştirdi.

Matematik ve bilim konularında birçok çalışmaya imza atmış Nicholas Mee, her seviyeden okura hitap eden bu çalışmasında, söz konusu yerçekimi kuramı başta olmak üzere kozmos dediğimiz devasa dünyanın sınırlarına dâhil olan pek çok önemli bilimsel gelişme ve keşfin keyifle okunan bir hikâyesini sunuyor.

Kitapta, kara deliklerden Büyük Patlama’ya, astronominin kadim geleneklerinden günümüzde uzayın keşfi yolunda yapılmış önemli çalışmalara kadar pek çok konu yer alıyor.

Yazar bunu yaparken de, çalışmalarıyla bilime yön vermiş Kepler, Newton, Einstein ve Hawking gibi birçok bilim insanının kuramları hakkında okurunu aydınlatıyor.

Rahat okunabilir üslubuyla dikkat çeken kitap, devasa bilim mirası hakkında daha iyi aydınlanmak açısından birebir.

  • Künye: Nicholas Mee – Yer Çekimi: Kozmik Kodu Kırmak, çeviren: Zeynep Alpar, Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, bilim, 387 sayfa

Gökçe Akgül – Isaac Newton (2016)

  • ISAAC NEWTON, Gökçe Akgül, Karakarga Yayınları

isaac-newtonNewton, tarihin en etkili bilim insanları arasında yer alıyor ve ölümünden yüzyıllarca sonra bile adı tüm zamanların en iyi fizikçileri arasında anılmaya devam ediyor. Bu kitap ise, Newton’u ve onun bilime yaptığı katkıları çocuklara anlatmayı amaçlıyor. Bu özgün bilim insanının hayatını çizimler eşliğinde öğrenmek isteyen, bilime meraklı çocuklara tavsiyemizdir.

Kolektif – Bilimsel Devrimin Başyapıtları (2012)

Uzun soluklu bir çalışmanın neticesi olan elimizdeki nitelikli çalışma, bilim dünyasına önemli katkılarda bulunmuş ve önemini günümüze kadar sürdürmüş eserleri okurlarına sunuyor.

İki bölüme ayrılan kitapta ilkin, Thomas Kuhn, Eric Lerner ve Friedrich Engels imzalı yazılarda, bilimsel devrimi hazırlayan toplumsal koşullar, devrimin içeriği ve tarihsel önemi değerlendiriliyor.

Kitabın omurgasını oluşturan ikinci bölümde de, bilimsel devrimin simgesi olan eserler ile onların Nikola Kopernik, Galileo Galilei, Johannes Kepler, Christiaan Huygens, Isaac Newton ve Charles Darwin gibi yazarları ayrıntılı makalelerle tanıtılıyor.

  • Künye: Kolektif – Bilimsel Devrimin Başyapıtları, yayına hazırlayan: Ender Helvacıoğlu, Bilim ve Gelecek Kitaplığı, bilim tarihi, 294 sayfa