Etiket: Lazca

Özlem Şendeniz – “Kimdir Bu Lazlar?” (2020)

 

Lazlar söz konusu olunca, ortada pek çok stereotip vardır ki bunların bazıları bizzat içeriden, Lazlar tarafından bazıları ise dışarıdan, Laz olmayanlar tarafından oluşturularak kullanılıyor.

Peki, günümüz toplumlarında bellek, aidiyet ve kimlik ilişkisi tam olarak nasıl kurgulanır?

İşte Özlem Şendeniz’in bu şahane çalışması, Lazca ve Lazlar örneği üzerinden bu soruya yanıt aramasıyla dikkat çekiyor.

Üç farklı alan çalışmasına dayanmasıyla önem arz eden kitap, bellek, mekân ve vatandaşlığa yönelik kavramsal bir çerçeve kurarak başlıyor.

Kitabın ikinci bölümü, Türkiye sınırları içinde yaşayan Lazların etnik sınırları ve bu sınırların değişimlerine odaklanıyor.

Çalışmanın üçüncü ve son bölümü ise, Lazca örneğinden yola çıkarak sanal mekânın bellek, kimlik ve vatandaşlık performansına nasıl etkide bulunduğunu irdeliyor.

Lazlar ve Lazcayla ilgili çok önemli saptama ve değerlendirmeler barındıran Şendeniz’in incelemesi, “Makbul vatandaş” sayılmanın gereklerinin Laz kimliğini ve belleğini nasıl etkilediğini, göçle ve özellikle mekânla ilgili hafızanın nasıl biçimlendiğini, Laz kimliğiyle Türk kimliği arasındaki ilişkinin nasıl kurulduğunu ve Laz kimlik hareketinin Türkiye’de ne gibi etkiler yarattığını ortaya koymasıyla önemli.

Şendeniz’in Iğdır Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü’nde araştırma görevlisi olarak çalışırken kamuoyunda “Barış Bildirisi” olarak bilinen “Bu Suça Ortak Olmayacağız” başlıklı bildirinin imzacısı olması nedeniyle 686 sayılı KHK ile görevinden ihraç edildiğini de özellikle belirtelim.

  • Künye: Özlem Şendeniz – “Kimdir Bu Lazlar?”: Laz Kimliği ve Sanal Mekânda Lazca, İletişim Yayınları, inceleme, 312 sayfa, 2020

Kâmil Aksoylu – Laz Kültürü (2009)

Kâmil Aksoylu, Türkiye’de Lazca yayımlanan ilk dergilerden olan Ogni’nin yayın çalışmalarına katılmış isimlerden.

Kendisinin, kaynağı alan araştırmaları olan bu çalışması ise, Laz kültürüyle ilgili kapsamlı bir eser olmasıyla dikkat çekiyor.

Kitap dil, alfabe, tarih, edebiyat, mutfak, halk inançları, yaşam ve gelenekler gibi, Laz kültürünü çok yönlü bir biçimde işleyerek, bu alana çok değerli katkılarda bulunuyor.

Kendisi de Arhavi doğumlu olan ve Türkçeyi ilkokulda öğrenmeye başlayan Aksoylu, 1993 yılında başlayan Laz Kültürel Hareketi içinde de bulunmuş.

Yazarın o dönemdeki çalışmalarına dayanan kitap, Laz yaşamı ve kültürünü, sözlü kaynaklardan da yararlanarak inceliyor.

  • Künye: Kâmil Aksoylu – Laz Kültürü, Phoenix Yayınları, kültür, 486 sayfa

Kâmil Aksoylu – Lazuri Notkvamepe (2012)

  • LAZURİ NOTKVAMEPE, Kâmil Aksoylu, Genesis Kitap, dil, 216 sayfa

 

Laz dili ve kültürü üzerine yapılan araştırmalar çok yeni sayılır. Zira Laz kültürü hareketi, 1993 yılında OGNİ dergisi süreciyle başlamıştı. Yirmi yıllık süreçte dil ve kültür alanında önemli çalışmalar yapılmış olsa da, bu alanlarda bilgi, kaynak ve arşivlerin oluşturulması konusundaki çalışmalar yetersiz. İşte Kâmil Aksoylu ‘Lazuri Notkvamepe’de, bu konuda değerli bir adım atıyor. Yazar, Türkiye’nin kadim dillerinden Lazcanın deyimlerini ve atasözlerini açıklıyor; Laz dili ve alfabesi ve Laz alfabesinin kullanımı gibi konularda okuyucularını aydınlatıyor. Kitapta, bin 200 civarında deyim ve atasözü yer alıyor.