Gloria Mark – Dikkatin Anatomisi (2025)

Gloria Mark’ın ‘Dikkatin Anatomisi: Odaklanmayı ve Verimliliği Yeniden Keşfetmek’ (‘Attention Span: A Groundbreaking Way to Restore Balance, Happiness and Productivity’) adlı kitabı, günümüzün dijital çağında dikkatimizin nasıl dağıldığını ve bunun bireysel, toplumsal ve ekonomik sonuçlarını inceliyor. Mark, dikkat dağınıklığının sadece kişisel bir sorun olmadığını, aynı zamanda daha büyük bir problem olduğunu vurguluyor.

Kitapta, dikkat dağınıklığının nedenleri ve sonuçları hakkında yapılan araştırmalar detaylı bir şekilde anlatılıyor. Mark, dikkatimizi nasıl yönetebileceğimize dair pratik öneriler sunuyor ve daha dengeli, mutlu ve üretken bir yaşam için ipuçları veriyor.

Kitapta, dijital cihazlar, sosyal medya ve çoklu görev yapma gibi faktörlerin dikkatimizi nasıl olumsuz etkilediği anlatılıyor. Dikkat dağınıklığının stres, tükenmişlik, verimsizlik ve mutsuzluk gibi sorunlara yol açtığına değiniliyor.

Mark, dikkatimizi nasıl odaklayabileceğimizi, dikkat dağıtıcı unsurları nasıl azaltabileceğimizi ve daha verimli çalışabileceğimizi gösteren pratik yöntemler sunuyor. İş ve özel hayat arasında denge kurmanın, uyku düzenine dikkat etmenin, egzersiz yapmanın ve mindfulness gibi teknikleri kullanmanın önemini vurguluyor.

‘Dikkatin Anatomisi’, dikkat dağınıklığı sorunuyla mücadele etmek ve daha odaklı bir yaşam sürmek isteyen herkes için değerli bir kaynak. Kitapta yer alan bilgiler ve öneriler hem bireysel hem de toplumsal düzeyde daha iyi bir yaşam kalitesine ulaşmamıza yardımcı olacaktır.

  • Künye: Gloria Mark – Dikkatin Anatomisi: Odaklanmayı ve Verimliliği Yeniden Keşfetmek, çeviren: Tuna Sena Kara, Nova Kitap, psikoloji, 360 sayfa, 2025

Stephen Jay Gould – İnsanın Yanlış Ölçümü (2024)

Stephen Jay Gould’un ‘İnsanın Yanlış Ölçümü’ adlı kitabı, insan zekâsının ölçülmesi ve bu ölçümlerin tarihsel olarak nasıl kullanıldığı üzerine derinlemesine bir inceleme yapıyor.

Gould, zekâ testlerinin ve ırkçılık gibi ideolojilerin bir araya gelerek nasıl tehlikeli sonuçlar doğurduğunu ortaya koyar.

Gould, zekânın tek bir sayıyla ifade edilemeyeceğini ve zekâ testlerinin kültürel önyargılarla dolu olduğunu savunur.

İnsan davranışlarının tamamen biyolojik faktörlerle belirlendiğini öne süren biyolojik determinizm teorisini eleştirir.

Zekâ testlerinin, tarih boyunca ırkçı ideolojileri desteklemek için kullanıldığını gösterir.

Zekâ farklılıklarının sosyal eşitsizlikleri meşrulaştırmak için kullanılmasının yanlışlığını vurgular.

Kısacası, Gould, “İnsanın Yanlış Ölçümü”nde zekâ ölçümünün tarihsel ve bilimsel sorunlarını ortaya koyarak, bu ölçümlerin insanları kategorize etmek ve hiyerarşize etmek için kullanılmasının tehlikelerini gözler önüne serer.

Kitap, hem bilimsel bir çalışma hem de toplumsal adalet için önemli bir savunma metni olarak kabul edilir.

‘İnsanın Yanlış Ölçümü’, yayımlandığı 1981 yılında bilimsel otoritenin masum gibi görünen maskesi altında ırkçılık, sınıf ayrımcılığı ve cinsiyetçilik gibi önyargıların nasıl körüklendiğini çarpıcı bir şekilde ortaya koydu.

Gould’un sosyal bilimler için büyük önem taşıyan eseri, zekâyı ve dolayısıyla insan “değerini” kafatası büyüklüğüne, kıvrımlara ya da dar kapsamlı testlerdeki puanlara göre değerlendirenlerin ana motivasyonlarını inceliyor.

  • Künye: Stephen Jay Gould – İnsanın Yanlış Ölçümü, çeviren: Ebru Kılıç, Nova Yayınları, bilim, 432 sayfa, 2024

Ian Hacking – Ruhun Yeniden Yazılışı (2024)

  • Çoklu kişilikten mustarip olmak nasıl bir şeydir?
  • Tanı konulan hastaların çoğunun kadın olduğu düşünülürse, bu noktada cinsiyet neden önemlidir?
  • Bir hastalığı tanımlamak, bu hastalıkla mücadele edenlerin davranışlarını nasıl etkiler?

Bu ve benzeri soruları yanıtlayan Ian Hacking, modern çoklu kişilik bozukluğunun gelişimini araştırmıştı.

Hacking bu çalışmasında, 19. yüzyıl sonlarına doğru Fransa’da bellek hakkında yeni düşüncelerin ortaya çıkmasıyla birlikte teşhis edilen, önceki bir çoklu kişilik dalgasıyla ilgili büyüleyici bir dizi tarihsel kesiti ele alıyordu.

Hipnoz, histeri, uyurgezerlik ve kaçınma eğilimlerinin incelenmesiyle yoğun bir şekilde meşgul olan bu dönemin biliminsanları, ruhu spiritüel alandan koparmayı amaçlıyordu.

O hâlde bunu gerçekleştirmenin en iyi yolu, belleği ruhun yerine koymak ve sonra onu ampirik incelemeye tabi tutmak değil miydi?

İlk olarak 1995 yılında yayımlanan ‘Ruhun Yeniden Yazılışı: Bellek Bilimleri ve Çoklu Kişilik’, tarihsel ve çağdaş olguları güçlü bir analizle birleştirerek bilgi arkeolojisine katkı sunmaya bugün bile devam ediyor.

Foucault’nun bir zamanlar bedene odaklanan ve insan nüfusunu sınıflandıran bir politikayı ustalıkla tanımlaması gibi, Hacking de ruhun bilimselleşmesi yönündeki bir bellek politikasının tanımını ustalıkla sunuyor.

  • Künye: Ian Hacking – Ruhun Yeniden Yazılışı: Bellek Bilimleri ve Çoklu Kişilik, çeviren: Elif Sena Ergin, Nova Kitap, psikoloji, 440 sayfa, 2024

Marjorie Taylor – Hayali Arkadaşlar ve Onları Yaratan Çocuklar (2024)

Birçok ebeveyn, çocuklarının bir hayali arkadaşa sahip olmasına sevinir.

Onlara göre bu, canlı bir hayal gücünün ve yaratıcı bir zihnin göstergesidir.

Ancak aynı ebeveynler bu hayali arkadaşa yönelik bir endişe de duyar: Acaba bu arkadaş bir şeylerin yanlış gittiğinin işareti midir?

Hayali bir arkadaşın varlığı, çocuğun duygusal bir sıkıntı içinde olduğu anlamına mı gelir?

Marjorie Taylor, bu büyüleyici çalışmada hayali arkadaşları ve çocukların onları yaratma nedenlerini açıklamanın yanı sıra, çocukların fantezi dünyalarının diğer yönlerini de tartışıyor.

Geçmişte, hayali arkadaşı olan bir çocuk tuhaf, utangaç hatta sorunlu olarak görülebilirdi; ancak Taylor’a göre gerçeklik çok daha olumlu ve ilginç.

Hayali arkadaşlar sadece şaşırtıcı derecede yaygın değil, aynı zamanda bu arkadaşlara sahip çocuklar diğer çocuklara göre daha az utangaç olma eğiliminde.

‘Hayali Arkadaşlar ve Onları Yaratan Çocuklar’, pratik kaygılara da değinerek ebeveynler için birçok faydalı öneri sunarken, çocuğunuzun hayali arkadaşlarının duygusal yaşamlarındaki rollerini anlamanızda size yardımcı olacak.

  • Künye: Marjorie Taylor – Hayali Arkadaşlar ve Onları Yaratan Çocuklar, çeviren: Elif Sena Ergin, Nova Kitap, psikoloji, 256 sayfa, 2024

Dean Burnett – Duygusal Cehalet (2024)

Duygular…

Tam bir baş belası, değil mi?

Keşke hepimiz daha az duygusal ve çok daha mantıklı olsaydık, belki başımıza gelenlerin yarısına bile katlanmak zorunda kalmazdık.

  • Ama duyguları baş belası olarak tanımlamak gerçekten adil mi?
  • Duygular gerçekten de onsuz daha iyi olacağımız bir tür bilişsel ek mi?
  • Yoksa daha derin bir amaca mı hizmet ediyorlar?
  • Beynimizin değerli kaynaklarını bu kadar fazla kullandıklarına göre, duyguların evrimleşmesinin bir nedeni olmalı.
  • Peki nedir bu sebep?
  • Ve beyinde nasıl işliyorlar?
  • Bir bebeğin anne karnından çıktıktan sadece birkaç saniye sonra büyük bir sıkıntıyla ağlamasını düşünürsek eğer, doğuştan mı geliyorlar?
  • Yoksa zaman içinde ve çevremizle edindiğimiz deneyimlerle mi öğreniliyorlar?

‘Psiko-Lojik’ ve ‘Mutlu Beyin’ kitaplarının yazarı Dean Burnett, ‘Duygusal Cehalet’te tüm bu soruları ve daha fazlasını araştırıyor.

Burnett, kapsamlı araştırmaları uzman analizleriyle birleştirerek, duygusal yaşamlarımızın altında yatan bilimin büyüleyici, samimi ve eğlenceli bir anlatımını ortaya koyuyor.

  • Künye: Dean Burnett – Duygusal Cehalet: Duygu Biliminde Kaybolarak Kendini Bulmak, çeviren: Emine Coşar, Nova Kitap, bilim, 408 sayfa, 2024

Whitney Goodman – Toksik Olumlama (2024)

İnsanlar her yeni gün pozitif olma baskısıyla karşı karşıya.

“Güzel enerji eşittir güzel hayat” mottoları, “iyi tarafından bak” tavsiyeleri havada uçuşurken olumsuz kişileri tek mutluluk formülüyle susturmak mümkün: Gülümse geç!

Hastalık, kayıp, ayrılık ve diğer zorluklarla karşı karşıya kalındığında bile gerçek duygular hakkında konuşmak, onları sindirerek zamanla daha iyi hissetmek için çok az fırsat var.

Peki olumlu olmak tüm sorunların çözümüyse neden çoğumuz endişeli, depresif ve tükenmiş hâldeyiz?

Elinizdeki bu kitap, toksik olumlamanın kendimize ve ilişkilerimize ne kadar zarar verdiğini ortaya koyarken araştırmalardan ve danışan hikâyelerinden besleniyor.

Terapist Whitney Goodman’ın kaleme aldığı bu dürüst rehber, olumsuz duyguları deneyimlemenin ve onlarla başa çıkmanın etkili yollarını şefkatle sunuyor.

  • Künye: Whitney Goodman – Toksik Olumlama: Mutlu Olmakla Kafayı Bozmuş Bir Dünyada Kendin Olmak, çeviren: Lale Günseli Bayır, Nova Kitap, kişisel gelişim, 272 sayfa, 2024

Lisa Genova – Hatırla! (2024)

Lisa Genova’dan nasıl hatırladığımıza, neden unuttuğumuza ve anılarımızı muhafaza etmek için neler yapabileceğimize yönelik büyüleyici bir inceleme.

  • Hiç geçen hafta izlediğiniz filmdeki aktörün ismini hatırlayamayınca panik oldunuz mu?
  • Peki ya odaya ne yapmak için girdiğinizi hatırlayamadığınızda?

Eğer kırklı yaşlarınızdaysanız, muhtemelen bu ufak şeyler sizi güldürmek yerine tedirgin ediyor.

Tüm bunların Alzheimer’ın ya da demansın habercisi olduğunu düşünseniz de, bu örneklerdeki unutma eylemi tamamen normal.

Çünkü hafıza ne kadar harika olsa da mükemmel olmaktan uzaktır ve unutmak, insan olmanın en tabii parçasıdır.

Nörolog ve edebiyatçı Lisa Genova, ‘Hatırla! Hafıza Bilimi ve Unutma Sanatı’nda anılarımızı nasıl ürettiğimizi ve onları nasıl hatırlamaya devam edebileceğimizi inceliyor.

Bu kitapta, hangi hatıraların geçici olarak oluşurken hangilerinin sonsuza kadar silineceğini; neden bazı anıların saniyeler içinde unutulurken (mesela şifreler) bazılarının sonsuza kadar unutulmamak üzere kodlandığını (mesela düğününüz); anıların duygu, uyku, stres durumları ve çeşitli bağlamlara göre nasıl değişebildiğini göreceksiniz.

Hafızanız için öğrenilmiş beklentiler oluşturduğunuzda, onunla çok daha iyi bir ilişki kurarsınız.

Bu, unutmaktan korktuğunuz bir hayatı tamamen değiştirebilir.

  • Künye: Lisa Genova – Hatırla!: Hafıza Bilimi ve Unutma Sanatı, çeviren: Tuna Sena Kara, Nova Kitap, bilim, 200 sayfa, 2024

Neil deGrasse Tyson, James Trefil – Kozmik Sorular (2023)

 

Uzay araçları daha uzaklara gittikçe, hızlandırıcılar atomları daha küçük parçalara ayırdıkça ve teleskoplar milyarlarca ışık yılı uzaktan sinyal yakalamayı başardıkça evrene ve evrendeki yerimize dair anlayışımız sarsıcı biçimde değişmeye devam ediyor.

‘Kozmik Sorular’ kitabında Neil deGrasse Tyson, seçkin fizikçi James Trefil ile birlikte felsefenin uzun yıllardır sorduğu soruları yanıtlamak için astrofiziğin en güncel fikirlerini kullanıyor:

  • Nereden geldik?
  • Her şey nasıl başladı, nasıl bitecek?
  • Evrendeki yerimiz nedir?
  • Bu evrende yalnız mıyız?
  • Bunu nasıl öğrenebiliriz?

Eratosthenes’ten Galileo’ya eskilerin bilgeliğini temel alan ve ötegezegenlerin keşfi ile nükleer parçacıkların tanımlanması gibi en güncel bilimsel bilgiyi kullanan Tyson, bizi geçmişten geleceğe, en küçükten en büyüğe, bilgimizin sınırlarından uçsuz bucaksız bilinmezliğe doğru bir yolculuğa çıkarıyor ve bizi her zaman yukarı bakmaya davet ediyor.

  • Künye: Neil deGrasse Tyson, James Trefil – Kozmik Sorular: StarTalk’tan Kim Olduğumuza, Buraya Nasıl Geldiğimize ve Nereye Gittiğimize Dair Bir Rehber, çeviren: Uğur Gülsün, Nova Kitap, bilim, 312 sayfa, 2023

Glenn R. Schiraldi – Özsaygı (2023)

Hayatta her an kendimize dair çıkarımlarda bulunuruz.

Eğer özsaygı düzeyimiz düşükse ya da başarı ve başarısızlıklarımızı sürekli çevrenizdeki insanlarla kıyaslama eğilimindeysek, bir adım geriye çekilip kendimize nasıl muamele ettiğimizi yeniden değerlendirmenin vakti gelmiş demektir.

Bu klasik ancak çok etkili kitap, özsaygının kendi kendine yardım materyalleri kullanılarak geliştirilebileceğine ilişkin yeni çalışma bulgularına dayanıyor.

Psikolog ve sağlık eğitimcisi Dr. Schiraldi, okurlarına her biri özsaygının çok önemli bir boyutunu geliştirmeye odaklanan teknikler içeren kapsamlı ve kendi kendilerine uygulayabilecekleri bir rehber sunuyor.

Kendinize karşı şefkat göstermeye ve kendinizi anlamaya hazırsanız, bu kitap tam ihtiyacınız olan kaynak.

Özsaygıyı artırmak için etkili ve kolay uygulanabilir stratejilerle dolu olan kitap, olumsuz düşüncelerinden kurtulmak ve kendi gerçek değerlerini görmek isteyen herkes için çok faydalı.

  • Künye: Glenn R. Schiraldi – Özsaygı: Öz Şefkat Geliştirmek ve Yıkıcı Düşüncelerden Kaçınmak İçin Temel Beceriler Rehberi, çeviren: Ömer Anlatan, Nova Kitap, psikoloji, 264 sayfa, 2023

Geraldine Pinch – Meraklısına Mısır Mitolojisi (2023)

‘Meraklısına Mısır Mitolojisi’, tarihteki en uzun ömürlü medeniyetlerden birinin temel değerlerini ifade eden, çağdaş kültürleri etkileyerek Batı kültür mirasının bir parçası haline gelen Mısır mitlerinin büyüleyici ve karmaşık dünyasını ele alıyor.

Mitoloji, tarihin büyük bir kısmında Mısır kültürünün ayrılmaz bir parçasıydı.

Pinch de bu kitapta, Kleopatra’nın İğnesi ve Tutankhamun’un altın heykelinden tanrıların anlatıldığı papirüslere kadar Mısır mitolojisiyle ilgili çok çeşitli kaynak ve nesnelerin arkasındaki kültürel ve tarihsel arka planı inceliyor.

Bunun yanı sıra “Horus ve Seth’in Çekişmeleri” mitini ayrıntılı olarak açıklayıp yol açtığı pek çok yorumu gözler önüne seriyor.

Ayrıca Mısır tarihine ait bir zaman çizelgesi ve teknik terimler sözlüğü de sunuyor.

Mitlerin ne anlama geldiğini, İsis ve Osiris gibi tanrıların mitlerinin çağdaş kültürü etkileyerek kültürel mirasımızın bir parçası haline nasıl geldiğini merak edenler için keyifli bir rehber.

  • Künye: Geraldine Pinch – Meraklısına Mısır Mitolojisi: Mısır Mitlerinin Kültürel ve Tarihsel Arka Planı, çeviren: Ilgın Yıldız, Nova Kitap, mitoloji, 160 sayfa, 2023