Charles Darwin – Majestelerinin Gemisi Beagle Günlüğü (2022)

 

Beş yıl sürmüş olağanüstü bir doğa yolculuğunun sadık ve içten anlatısı.

Evrim teorisi deyince akla hiç kuşkusuz Darwin kadar onun Beagle seyahati ve Galapagos Adaları gelir.

Bilim tarihinde popüler kültüre de mal olmuş böyle pek az hikâye vardır.

Bu Günlük, Aralık 1831’de başlayarak beş yıl kadar süren olağanüstü bir doğa yolculuğunun antropolojik gözlemler de içeren sadık ve içten anlatısı olmanın yanı sıra bilimsel bilginin üretimine ve Evrim düşüncesinin adım adım ortaya çıkışına tanıklık etmesi bakımından da benzersizdir.

Darwin’in seyahatteyken Britanya’ya yolladığı mektuplar, fosil örnekleri ve hayvan numuneleri, eski öğretmeni Henslow aracılığıyla İngiliz doğabilimcilerine aktarılıyor, Darwin’in ünü bu sayede gittikçe yayılıyordu.

Beagle 2 Ekim 1836’da Britanya’ya döndüğünde saygın bir doğabilimci olarak tanınmıştı.

Kalan hayatını İngiltere dışına yolculuk etmeden, üretken ve saygın bir doğa bilimci olarak geçirecek, temelini Beagle seyahati boyunca attığı Evrim teorisini geliştirecekti.

  • Künye: Charles Darwin – Majestelerinin Gemisi Beagle Günlüğü (1831-1836), hazırlayan: Richard Darwin Keynes, çeviren: Ömer Bozkurt, Yapı Kredi Yayınları, bilim, 584 sayfa, 2022

Louis-Antoine de Bougainville – Dünyanın Çevresinde Yolculuk (2009)

‘Dünyanın Çevresinde Yolculuk’ta Louis-Antoine de Bougainville, 18. yüzyılda yaptığı ilginç bir deniz yolculuğunu anlatıyor. Canlı bir anlatıma ve seyre dair zengin ayrıntılara sahip eserinde Bougainville, uğradığı adalar ve onları kuşatan denizler, aşılan boğazlar ve geçitleri okurlarıyla paylaşıyor.

Kitabın bu niteliğiyle, denizcilik konusunda önemli bir kılavuz olduğu söylenebilir. 18. yüzyılda denizdeki protokol kuralları, sömürge yönetimleri ve sömürge tarihi konusunda önemli bilgiler barındıran kitapta, kimi yörelerin betimlemesi, kıyının görünümü, akıntıların yönü ve rüzgâr rejimi gibi birçok zengin ayrıntı yer alıyor.

  • Künye: Louis-Antoine de Bougainville – Dünyanın Çevresinde Yolculuk, çeviren: Ömer Bozkurt, Yapı Kredi Yayınları, coğrafya, 350 sayfa

Kenneth White – Mavi Yol (2009)

Kendini “göçebe bir entelektüel” olarak tanımlayan Kenneth White, kültürden kültüre yaptığı yolculukları ‘Mavi Yol’ isimli elimizdeki kitapta bir araya getiriyor.

Entelektüel göçebeliğe, “geopoetika” adını veren yazar, “geopoetika”yı, halkları bölen her türlü siyasal ve dinsel ideolojinin ötesinde bir kavram olarak tanımlıyor.

Gezip gördüğü kültürleri, ortaklaşa sahip olunan Yer’in gizemli, kırılgan ve güzel mirasının bileşenleri olarak düşünen White, bu coğrafyalardaki farklı kültürleri, kimi zaman deneme, kimi zaman anlatı ve kimi zamansa şiir aracılığıyla okuruyla paylaşıyor.

Kitap, gezi tutkunları kadar, farklı kültürleri tanımak isteyenlere de hitap ediyor.

  • Künye: Kenneth White – Mavi Yol, çeviren: Ömer Bozkurt, Yapı Kredi Yayınları, gezi, 183 sayfa

Ömer Bozkurt – Müzik Coğrafyasında Duraklar (2008)

Gezi kitaplarıyla da bilinen Ömer Bozkurt, ‘Müzik Coğrafyasında Duraklar’da, görevli olarak gittiği bazı Avrupa kentlerine yaptığı müzik yolculuklarını anlatıyor.

Bu yolculuklar, her ne kadar görev amaçlı olsa da, Bozkurt’un bunu bir seyahate dönüştürdüğü ve gittiği şehirlere dışarıdan bakabildiği söylenebilir.

Bozkurt, Avrupa Festivaller Birliği toplantıları çerçevesindeki yaptığı dört yolculuğu ve bir yabancı müzik vakfının ödül töreniyle George Enescu Festivali ve Müzik Yarışması’nı izlemek amacıyla yaptığı iki yolculuğundaki deneyimlerini bizimle paylaşıyor.

  • Künye: Ömer Bozkurt – Müzik Coğrafyasında Duraklar, Sevda-Cenap And Müzik Vakfı Yayınları, anı, 164 sayfa