Etiket: Pompeii

Mary Beard – Pompeii (2025)

Mary Beard bu eserinde, antik Pompeii kentinin yalnızca bir arkeolojik kalıntılar topluluğu olmadığını, canlı bir Roma toplumunun aynası olduğunu gösteriyor. Yazar, şehrin sokaklarından evlerine, meyhanelerinden hamamlarına kadar her köşeyi detaylıca inceliyor. Günlük yaşamın izlerini fresklerde, duvar yazılarında ve sıradan eşyalarda buluyor. Böylece Roma dünyasının sıradan insanlarının sesini bugüne taşıyor.

‘Pompeii: Bir Roma Şehrinde Yaşam’ (‘Pompeii: The Life of a Roman Town’), yalnızca patlamayla yok olan bir şehri değil, aynı zamanda sosyal ilişkileri, ekonomik yapıyı ve toplumsal hiyerarşiyi de ele alıyor. Mary Beard, Pompeii’nin bir “Roma vitrini” olmadığını, aksine çelişkilerle dolu bir yer olduğunu vurguluyor. Zengin villalar ve gösterişli bahçelerle birlikte, dar sokaklara sıkışmış fakir mahalleler yan yana duruyor. Bu karşıtlık, Roma toplumunun karmaşıklığını anlamak için önemli bir ipucu sunuyor.

Yazar ayrıca, şehirde kadınların konumunu, kölelerin yaşamını ve eğlence kültürünü detaylı biçimde aktarıyor. Amfitiyatrolarda yapılan gösteriler, hamamlardaki sosyal buluşmalar ve meyhanelerdeki gündelik sohbetler kitabın en canlı bölümlerinden birini oluşturuyor. Beard, tüm bu sahneleri arkeolojik bulgular ve yazılı kaynaklar ışığında titizlikle yorumluyor.

Son olarak, Pompeii’nin yok oluşunu tek bir felaket hikâyesine indirgemekten kaçınıyor. Kentin Vezüv patlamasına kadar geçirdiği değişimleri, deprem izlerini ve yeniden inşa çabalarını anlatıyor. Böylece Pompeii yalnızca ölümle anılan bir şehir olmaktan çıkıyor ve Roma yaşamının en gerçekçi portrelerinden birine dönüşüyor.

  • Künye: Mary Beard – Pompeii: Bir Roma Şehrinde Yaşam, çeviren: Nilüfer Şen, Pegasus Yayınları, tarih, 464 sayfa, 2025

Annalee Newitz – Dört Kayıp Şehir (2024)

Gazeteci Annalee Newitz, ‘Dört Kayıp Şehir: Kentsel Çağın Gizli Tarihi’ kitabında, okurları kent yaşamının gizemli tarihine doğru eğlenceli bir maceraya çıkarıyor.

Newitz, dünyanın dört bir yanındaki araştırmalarının sonucunda, her biri çok yönlü bir medeniyetin merkezi olan dört antik kentin yükselişini ve çöküşünü anlatıyor: Anadolu topraklarının gizemli kenti Çatalhöyük, İtalya’nın güney kıyısındaki Pompeii, Kamboçya’daki Orta Çağ megakenti Angkor ile Mississippi Nehri’nin yanında yer alan yerli metropol Cahokia.

Newitz; Çatalhöyük, Pompeii, Angkor ve Cahokia’da yapılan son araştırmaları yerinde inceleyip bu antik yerleşimlerin sonunu getiren çevresel değişiklikler ile siyasi kargaşanın bir resmini çiziyor.

Şehir planlamasının erken dönem gelişiminin izini süren yazar, aynı zamanda bizi bu şehirleri inşa eden ve binlerce yıllık eserleri meydana getiren çoğu zaman isimsiz işçilerle -köleler, kadınlar, göçmenler ve el işçileri- tanıştırıyor.

  • Künye: Annalee Newitz – Dört Kayıp Şehir: Kentsel Çağın Gizli Tarihi, çeviren: Çiğdem Köfüncü, The Kitap Yayınları, tarih, 296 sayfa, 2024

Gürsel Korat – Sokakların Ölümü: Kayseri’de ve Şehirlerimizde… (2009)

Gürsel Korat imzalı ‘Sokakların Ölümü’nün ilk baskısı 1997 yılında yapılmıştı.

Gözden geçirilmiş, genişletilmiş bir baskıyla yeniden raflardaki yerini alan çalışmasında Korat’ın, Kayseri, Kapadokya ve Akdeniz havzasında buralara benzeyen başka şehirler üzerine kaleme aldığı yazılardan oluşuyor.

Buradaki yazıları özgün kılan bir hususun da, görülen yerleri tasvir etmekle yetinmeyip, önemli birer abide olan sokakların yok edilmesine duyulan bir tepkiyi ve öfkeyi dile getirmeleridir diyebiliriz.

“Sokakların sözünün” izini süren Korat, kayıp geçmişimizin izlerini bulmak için Kayseri’den yola çıkarak, Akdeniz havzasındaki Pompoeii’ye kadar uzanıyor.

  • Künye: Gürsel Korat – Sokakların Ölümü: Kayseri’de ve Şehirlerimizde…, İletişim Yayınları, şehir, 189 sayfa