John-Paul Stonard – Başlangıçtan Bugüne Sanatın Öyküsü (2023)

İnsanlar neden sanat eserleri yaratır?

40.000 yıl önce yaşamış insanların mağara duvarlarına resim yapmasını sağlayan içgüdüyü nasıl açıklayabiliriz?

Peki günümüzdeki çağdaş sanat galerilerinde sergilenen eserlerde aynı ilhamın etkisi olduğunu söyleyebilir miyiz?

Dünyadaki tüm coğrafyalarda, tarihin her anında imge yaratmanın ardında müthiş bir kaynak vardır, o da insanın doğayla karşılaşmasıdır. İşte ‘Başlangıçtan Bugüne Sanatın Öyküsü’, nasıl düşündüğümüzü ve doğayla nasıl bir ilişki kurduğumuzu gösteren sanat eserlerinden yola çıkarak dünya sanatına kapsamlı bir yaklaşım getiriyor.

Sanat eleştirmeni, tarihçi ve küratör John-Paul Stonard’ın titiz bir araştırmasının ürünü olan kitap, Paleolitik Çağ’ın en eski kaya resimlerinden günümüzün kavramsal sanatına kadar önemli sanat eserlerini ve onların öyküsünü yeni bir yolda keşfetmeye çağıran heyecan verici bir çalışma.

Ernst Gombrich’in efsanevi eseri ‘Sanatın Öyküsü’nün yerini alabilecek bir çalışma.

  • Künye: John-Paul Stonard – Başlangıçtan Bugüne Sanatın Öyküsü, çeviren: Sema Özgün, Say Yayınları, sanat, 536 sayfa, 2023

Anthony Aveni – Yaratılış Öyküleriyle Dünya Mitolojisi (2023)

Babil, Yunan, İnuit, Maya, Hindu, Navajo, Polinezya, Afrika ve daha çok sayıda farklı yaratılış mitini konu alan bu kitap evreni açıklama girişimlerimizdeki benzerlikleri ve farklılıkları ortaya koyuyor.

Antropoloji ve astronomi profesörü, ödüllü yazar Anthony Aveni dünyadaki çeşitli kültürlerin kökenlerimizi nasıl açıkladığını incelerken aynı zamanda doğal çevrenin bu anlatıları şekillendirmede oynadığı rolü de gözler önüne seriyor.

‘Yaratılış Öyküleriyle Dünya Mitolojisi’, insanlığın doğal dünyanın ritmine duyduğu evrensel ve daimî hayranlığı ortaya koyarken, geçmişten günümüze çeşitli kültürlere ait yaratılış anlatılarını merkeze alarak, mit ile bilimin buluştuğu zemini inceliyor.

Göreceğimiz gibi, çağdaş bilimin hikâyesi diğerlerinden farklı görülebilir ama kendine has tarihiyle şekillenen Batı medeniyeti de diğer yaratılış hikâyeleriyle benzer motifler taşır.

Birbiriyle örtüşen bu fikirler bize, hepimizi birleştiren ortak bir payda olduğunu, çevremizdeki dünyada bir düzen, bir örüntü bulmayı arzuladığımızı anımsatır.

  • Künye: Anthony Aveni – Yaratılış Öyküleriyle Dünya Mitolojisi, çeviren: Şafak Tahmaz, Say Yayınları, antropoloji, 224 sayfa, 2023

Charles Liu – A’dan Z’ye Astronomi (2023)

Uzay; asteroitler, kuyruklu yıldızlar, aylar, gezegenler, yıldızlar, takımyıldızlar ve galaksilerle dolu.

Bunlar hemen göze çarpanlar.

Bir de ancak en ileri teknolojili teleskoplarla görülebilen ya da algılanabilen öte gezegenler, kara delikler, pulsarlar, kuazarlar, nötron yıldızları, bulutsular ve daha başka pek çok şey var.

Bu kitap, tüm bu gök cisimlerinin nasıl oluştuğuna, tüm bu kozmolojik olayların nasıl meydana geldiğine dair temel bilgiler içeriyor.

‘A’dan Z’ye Astronomi’, sizi bilim tarihinde bir gezintiye çıkarıyor, size astronominin –insanın ta en başından beri kozmosu gözetlemeye ve sırlarını çözmeye çabalayışının– öyküsünü anlatıyor.

  • Evren sonlu mu sonsuz mu?
  • Öte gezegenlerde hayat var mı?
  • Gökcisimleri neden birbirini çeker?
  • Gama ışını patlaması nedir?
  • Astrobiyoloji nedir? gibi sorularınıza tatmin edici yanıtlar veriyor.

Hiçbir sorunuz yanıtsız kalmasın!

  • Künye: Charles Liu – A’dan Z’ye Astronomi: Evren, Gökadalar, Yıldızlar, Güneş Sistemi, Uzay Programları, Uzayda Hayat, çeviren: Mehmet Emin Özel, Say Yayınları, bilim, 464 sayfa, 2023

Andrew Bowie – Theodor W. Adorno (2023)

Alman filozofu T.  W.  Adorno’nun çalışmaları, çağdaş toplumun patolojilerini anlamak bakımından gün geçtikçe daha faydalı bulunuyor.

İklim değişimi, ekonomik kriz, faşizmin yeniden yükselişe geçmesi ve dünya düzeninde artan istikrarsızlıktan doğan toplumsal sorunlara çözüm arayanlar Adorno’yu tekrar okuyor.

Bu kitap, Adorno’nun çalışmalarına ve yaşamına ışık tutuyor, onun temel felsefi kavramlarını, düşüncesinin felsefi arka planını ve tarihsel bağlamını açıklıyor.

Andrew Bowie, Adorno’nun insan aklının irrasyonel sonuçlara yol açabileceği fikrinin onu nasıl “doğa”, “tarih” ve “özgürlük” gibi temel kavramları yeniden düşünmeye yönelttiğini ve çağdaş felsefenin bu kavramlar hakkında düşünürken izlediği birçok yola alternatifler sunduğunu gösteriyor.

Kitap aynı zamanda Adorno’nun sosyal teorisinin yanı sıra modern kapitalizmin tehdidi altında olduğunu düşündüğü caz ve modern kültüre ilişkin son derece eleştirel değerlendirmelerini de inceliyor.

  • Künye: Andrew Bowie – Theodor W. Adorno, çeviren: Bartu Şanlı, Say Yayınları, felsefe, 152 sayfa, 2023

Paul Koudounaris – Kedilerin Dünya Tarihi (2023)

Medeniyetin doğuşundan bu yana aramızdalar.

Ve günümüzde kimileri için sadece eğlenceli evcil hayvanlar olarak görünseler de geçmişleri kahramanlık, aşk, trajedi, fedakârlık öyküleriyle dolu.

İkna olmadıysanız Kedi Baba, bilgili bir tekir olarak pagan tanrıların kucağından günümüze, kedigillerin tarihini gözler önüne sermek için burada.

Baba, neredeyse her kıtayı ve binlerce yılı kapsayan bu hayatta kalma hikâyesiyle okuyuculara; tarih öncesi Mısır’daki Kedi Tanrıçası Bastet’ten, cesur okyanus kâşiflerine, Dünya Savaşı kahramanlarından kötü şöhretli Amerikan tekirlerine kadar unutulmuş kahramanları hatırlatıyor.

Aynı zamanda yetenekli bir model olarak kostümlü portreleriyle onlara hayat veriyor.

‘Kedilerin Dünya Tarihi’ geçmişin farklı yönlerine uzanan ve yeniden düşünmemizi sağlayan ama bu kez patilerle yapılan bir yolculuk.

  • Künye: Paul Koudounaris – Kedilerin Dünya Tarihi, çeviren: Şafak Tahmaz, Say Yayınları, hayvan, 328 sayfa, 2023

Thomas Pink – Özgür İrade (2023)

Hayatın akışı içinde irili ufaklı, önemli önemsiz pek çok karar veriyoruz.

Peki, bu kararları gerçekten kendimiz mi veriyoruz, yoksa kendi kontrolümüz dışındaki etmenler mi bizi bu kararları vermeye zorluyor?

Eğer seçimlerimizi özgürce yapamıyorsak, bu seçimlerimizden neden ahlaki bakımdan sorumlu tutuluyoruz?

Thomas Pink’in ‘Özgür İrade’ adlı bu kitabı Batı felsefesinin ele aldığı en önemli ve en çetin sorulardan birini yanıtlamaya yönelik, anlaşılması kolay ve ufuk açıcı bir çalışma.

Bu temel felsefi sorunun yanıtını eski Yunan filozofları, Orta çağ skolastikleri ve modern düşünürlerin fikirlerini tartışarak araştırıyor.

Bu merkezi sorunu çevreleyen diğer meselelere de göz atmayı ihmal etmiyor.

  • Künye: Thomas Pink – Özgür İrade: Kısa Bir Giriş, çeviren: Kurtul Gülenç, Say Yayınları, felsefe, 176 sayfa, 2023

Penelope Balogh – Freud Üzerine (2023)

Dünyanın dört bir yanındaki doktorları, yazarları ve araştırmacıları Freud’un doktrininin içgörüsü ve bilgeliği konusunda ikna etmek sadece çeyrek yüzyıl sürdü.

Ancak bugün, Freud’un psikanalitik düşüncenin karmaşık yapısıyla olan ilişkisi tartışmaya açık hale geldi: Bir yandan birçok bilim insanı Freudyen teorinin etkisinin azaldığını iddia ederken, diğer yandan Freud’un insan zihninin yapısını ve gelişimini gösteren bir model ortaya koyan tek kişi olduğu düşüncesi hâkimiyetini koruyor.

Ancak bu tartışmaya Freud’un yaşantısı, ailesi ve çalışmaları hakkında temel bilgilere sahip olmadan katılmak mümkün değil.

Kendisi de bir psikoterapist olan Penelope Balogh, Freud’un dopdolu yaşamındaki her deneyimin onun bilgi arayışına nasıl katkı sağladığını yalın bir anlatımla gözler önüne seriyor.

  • Künye: Penelope Balogh – Freud Üzerine, çeviren: Mehmet Sağman Kayatekin, Say Yayınları, psikanaliz, 176 sayfa, 2023

Solomon Volkov – Tanıklık Tutanağı (2023)

Yirminci yüzyılın en başarılı bestecilerinden Dmitri Şostakoviç’in eserleri her geçen gün dünya çapında daha fazla icra ediliyor.

Bu ilgi artışının nedenlerinden biri de bestecinin, Rus müzikolog Solomon Volkov’a aktardığı anılarından oluşan ‘Tanıklık Tutanağı’.

Kitap 1979 yılında ilk kez yayımlandığında çoksatanlar arasına girerken The Times tarafından yılın kitabı ve The Guardian tarafından “20. yüzyılın en etkili müzik kitabı” seçildi.

Tanıklık Tutanağı, tarihin en çok övülen müzik dehalarından birinin hayatı ve eserleriyle bir hesaplaşma şansı sunuyor.

“Ben başarılı bir formül bulmuştum. Bu da Şostakoviç’in yakın dostlarıyla bile konuştuğundan daha özgür bir biçimde konuşmasına yarıyordu. ‘Kendinizle’ ilgili şeyleri anımsamayı bırakın, başkalarından söz edin. Kuşkusuz Şostakoviç, kendisiyle ilgili şeyleri de anımsıyordu, ama başkalarından söz ederken kendisine ulaşıyor, kendi yansımasını buluyordu onlarda…”

  • Künye: Solomon Volkov – Tanıklık Tutanağı: Şostakoviç’in Anıları, çeviren: M. Halim Spatar, Say Yayınları, müzik, 464 sayfa, 2023

Michael A. Britt – Psikoloji Deneyleri (2023)

Laboratuvarları ve amfileri unutun.

Evde kendi psikoloji deneylerinizi yapabilirsiniz!

Pavlov’un köpekleri, Skinner’ın kutusu, Stanford mahkûmları gibi ünlü psikoloji deneyleri bilimin insan davranışına olan bakış açısını değiştirdi.

Peki ama bu testler gerçekte nasıl işliyor?

‘Psikoloji Deneyleri’ bu teorileri ve deneyleri kendi başınıza nasıl test edeceğinizi gösteren çarpıcı bir rehber.

Popüler bir podcast olan The Psych Files’ın yaratıcısı Dr. Michael A. Britt’in uzmanlığında yalan söyleyenleri tespit etmenin türlü yollarını, kırmızı rengin satın alma üzerindeki etkisini, daha fazla bahşiş kapmak için neler yapmanız gerektiğini, neden hiç olmamış şeyleri hatırladığımızı, isteğimizin dışında nasıl daha fazla para harcamaya yönlendirildiğimizi ve çok daha fazlasını keşfedeceksiniz.

Bu keyifli kitap psikoloji tarihini sadece okumanızı değil aynı zamanda onu deneyimlemenizi sağlıyor.

  • Künye: Michael A. Britt – Pavlov’un Köpeklerinden Stanford Mahkumlarına En Çarpıcı Psikoloji Deneyleri, çeviren: Özlem Özarpacı, Say Yayınları, psikoloji, 288 sayfa, 2023

Aleksandr R. Luriya – Kayıp Aklın Peşinde (2023)

Modern nöropsikolojinin kurucusu olarak bilinen Aleksandr Luriya’nın neredeyse 30 yıllık araştırmasının ürünü olan bu kitap, hafızasını kaybeden bir adamın zihinsel becerilerini yeniden kazanmak için verdiği kahramanca mücadelenin portresidir.

İkinci Dünya Savaşı sırasında başına şarapnel isabet etmesi sonucu beyninin sol tarafı ağır hasar alan Rus asker Zasetski kendisini birdenbire korkutucu bir dünyanın içinde bulmuştur: Çocukluğunu hatırlayabilse de yakın geçmişini hatırlayamaz; görüş alanının yarısı yok olur; konuşmakta, okumakta ve yazmakta büyük güçlük çeker.

Fakat geçmişini ve benliğini kurtarmak için inanılmaz bir çaba göstererek, okumakta zorlandığı 3000 sayfalık bir günlük yazar.

İşte Aleksandr Luriya’nın Zasetski’nin günlüğünden yola çıkıp beynin yapısı ve işlevlerine dair bir vaka analizi olarak yazdığı ‘Kayıp Aklın Peşinde’ bu genç askerin zorlu tedavisinin olağanüstü hikâyesi.

  • Künye: Aleksandr R. Luriya – Kayıp Aklın Peşinde: Bir Yaranın Öyküsü, çeviren: Sabri Gürses, Say Yayınları, bilim, 176 sayfa, 2023