Timothy Mitchell – Mısır’ın Sömürgeleştirilmesi (2024)

  • 19. yüzyılın Mısır’ına ilişkin bir kitap 21. yüzyılın Türk okuruna ne verebilir?

Mısır’ın Sömürgeleştirilmesi’nde iki mesele inceleniyor.

Kitap öncelikle modern siyasi iktidar biçimlerinin nasıl işlediğini araştırıyor.

  • Modern ulus-devlet elindeki güçlere nasıl kavuşmuştur?
  • Siyaset biliminin alanına giren devletin formel güçleri ile resmî yönetim kurumlarının dışında kalan daha örtük ve yaygın iktidar biçimleri –okullarda ve iş yerlerinde, toplumsal örgütlenmede ve ekonomik planlamalarda, kitlesel eğlencelerde ve kitle kültüründe, kentlerin ve konutların mekânsal örgütlenmesinde, doğa ve kırsal kesim üzerindeki denetimde iş başında olan iktidar– arasında nasıl bir ilişki vardır?

Kitabın ele aldığı ikinci mesele ise bu yeni iktidar biçimleri ile dünyayı anlamanın modern biçimleri arasındaki ilişkidir.

Modern siyasi iktidar biçimleri, “kişi”ye ve bu kişinin dünyayla olan ilişkisine yeni deneyimler getirdi.

  • Bu deneyimler, gerçeğin ve gerçeği bilmenin ne demek olduğuna dair yeni tasavvurların doğmasına yardımcı oldular mı?

Kitapta, Mısır’ın sömürgeleştirilmesi üzerinden modern iktidar ve bilgi biçimlerinin kullandıkları yöntemler ve dayandıkları metafizik inceleniyor.

‘Mısır’ın Sömürgeleştirilmesi’ 1988’de yayımlanışından bugüne sadece Orta Doğu çalışmalarını dönüştürmekle kalmadı, modernite tartışmasının Avrupa-merkezciliğini kırarak kavramın Batı dışındaki serüveni üzerinden yeni bir tarihini ve tanımını ortaya koydu.

Mitchell böylelikle Said sonrasının eleştirel ajandasından modern dünya tarihinin kavramların ve disiplinlerin dolaşımı ve dönüşümünün hikâyesi olarak yeniden yazılmasını mümkün kılan yeni bir hattın önünü açtı.

Şark’ın kolonizasyonu basit bir işgal değildi, “Şark”ın icat edilmesini, fiziksel tezahürlerinden azade ve bu tezahürleri tanzim eden bir “yapı”nın vücuda getirilmesini gerektiriyordu.

  • Künye: Timothy Mitchell – Mısır’ın Sömürgeleştirilmesi, çeviren: Zeynep Altok, Dergah Yayınları, tarih, 328 sayfa, 2024

Kolektif – Ütopya/Distopya: Tarihsel Olasılığın Koşulları (2017)

Ütopya da distopya da bugüne dair algılarımızın ve gelecekten beklentilerimizin ete kemiğe büründüğü metinler olmalarıyla büyük öneme haiz.

Bu kitapta bir araya getirilen makaleler ise, birer tasavvur olarak ütopya ve distopya tahayyüllerini tarihsel bir bakışla ve geniş bir yelpazede tartışıyor.

Kitapta,

  • Bir gelecek tasarrufu yöntemi olarak ütopya ve distopya,
  • yüzyıl Güney Afrika sınırında binyılcı hayal,
  • Hindistan’daki tarihi belgelerin ütopyacı ve gerçek yaşamları,
  • Rodezya’nın bağımsızlığı ve ırkın sömürgeci rejime son verilmesindeki yeri,
  • Tekno-ütopyacı düşlerin nitelikleri,
  • Kozmopolitlik, avangard ve Orta Avrupa’nın kaybedilmiş masumiyeti,
  • Gündelik ütopyacılık ve modernist şehircilikte sokak,
  • Ve Leningrad’ın komünist üniversitelerinde Mesihçi dönem gibi ilgi çekici konular ele alınıyor.

Kitaba katkıda bulunan isimler ise şöyle: Fredric Jameson, Jennifer Wenzel, Dipesh Chakrabarty, Luise White, Timothy Mitchell, John Krige, Marci Shore, David Pinter, Igal Halfin ve Aditya Nigam.

  • Künye: Kolektif – Ütopya/Distopya: Tarihsel Olasılığın Koşulları, derleyen: Michael D. Gordin, Helen Tilley ve Gyan Prakash, çeviren: Esma Kartal, Cem Kayalıgil ve Ayşegül Turan, Koç Üniversitesi Yayınları, tarih, 316 sayfa, 2017