Etiket: Virginia H. Aksan

Virginia H. Aksan – Osmanlılar (2025)

Virginia Aksan’ın bu kitabı, Osmanlı İmparatorluğu’nun 18. yüzyıldan yıkılışına kadar olan dönemini, özellikle modern savaşların imparatorluk üzerindeki etkisini mercek altına alıyor. ‘Osmanlılar: Kuşatılmış Bir İmparatorluk (1700-1923)’ (‘The Ottomans 1700-1923: An Empire Besieged [Modern Wars In Perspective]’), bu dönemi Osmanlı Devleti’nin sürekli bir askeri baskı altında olduğu ve bu durumun imparatorluğun siyasi, sosyal ve ekonomik yapısını derinden etkilediği bir “kuşatma” metaforuyla açıklıyor.

Kitap, Osmanlıların bu dönemdeki askeri yenilgilerini sadece toprak kaybı olarak değil, aynı zamanda devletin modernleşme çabalarını, idari reformlarını ve toplumsal dönüşümlerini şekillendiren temel bir faktör olarak ele alıyor. Aksan, Rusya, Avusturya ve diğer Avrupa güçleriyle yapılan uzun süreli savaşların, Osmanlı maliyesini çökerttiğini, merkezi otoriteyi zayıflattığını ve çeşitli etnik gruplar arasındaki gerilimleri artırdığını vurguluyor.

Aynı zamanda, Osmanlı elitlerinin bu askeri başarısızlıklar karşısında geliştirdiği modernleşme projelerini, ordu reformlarını ve Batı’dan yapılan teknolojik transferleri de detaylı bir şekilde inceliyor. Ancak yazar, bu reform çabalarının imparatorluğun çöküşünü engellemede yetersiz kaldığını, zira dış baskıların ve iç sorunların birleşimiyle Osmanlı Devleti’nin varlığını sürdürmesinin giderek zorlaştığını belirtiyor.

Sonuç olarak, Aksan’ın çalışması, Osmanlı İmparatorluğu’nun son iki yüzyılını modern savaşların gölgesinde, sürekli bir adaptasyon ve direnme mücadelesi olarak yeniden yorumluyor.

  • Künye: Virginia H. Aksan – Osmanlılar: Kuşatılmış Bir İmparatorluk (1700-1923), çeviren: Barış Özkul, Alfa Yayınları, tarih, 588 sayfa, 2025

Kolektif – Askerlik “İşi”: Askerî İşgücünün Karşılaştırmalı Tarihi, 1500-2000 (2017)

1500-2000 gibi geniş bir zaman aralığında, askeri işgücü ilişkilerinin dönüşümü hakkında çok sağlam bir tartışma.

Alanında uzman pek çok akademisyenin makaleleriyle yer aldığı kitapta,

  • Askere alımlarda ve askeri istihdamda dünyada yaşanan dönüşümler,
  • Çin’de askeri işgücü,
  • Memlûklardan Mansabdârlara Güney Asya’da askerlik hizmetinin sosyal tarihi,
  • 15. ve 19. yüzyıllar arasında Osmanlı yeniçerileri,
  • Avrupa’da göçmen emekçi İskoç paralı askerler,
  • Orta Avrupa’daki paralı ordularda değişim ve süreklilik,
  • Kuzey Hindistan’ın erken modern döneminde geçim uğruna savaşan köylüler,
  • yüzyılda Britanya Ordusu’na asker alımı,
  • Osmanlı’da savaşçı nüfusların seferberliği,
  • Çin’in Quing hanedanlığında askeri istihdam,
  • Askeri hizmet ve Rus sosyal düzeni,
  • Fransız ordusunda gönüllüler, zorla alıkonulanlar ve zorunlu askerlik,
  • Britanya’da zorunlu askerliğin reddi,
  • Birinci Dünya Savaşı öncesinde ve esnasında Osmanlı İmparatorluğu’nda zorunlu askerlik hizmeti,
  • Amerika Birleşik Devletleri tam gönüllü kuvvetleri,
  • Ve 1990’lardan günümüze savaşta özel taşeronlar gibi konular ele alınıyor.

Askerlikte işgücünü başlı başına bir konu olarak irdeleyen bu önemli çalışma, askerlik tarihiyle emek tarihi arasındaki uçuruma köprü kuruyor.

Kitabın derleyeni, ünlü tarihçi Erik Jan Zürcher, emeğin tarihini yazanların askerlerin yaptıkları işleri uzun süre görmezden geldiğini belirtiyor.

Kitaba makaleleriyle katkıda bulunan yazarlar ise şöyle: David M. Robinson, Kaushik Roy, Gilles Veinstein, Frank Tallett, James Miller, Michael Sikora, Dirk A. Kolff, Robert Johnson, Peter Way, Virginia H. Aksan, Christine Moll-Murata, Ulrich Theobald, Elise Kimerling Wirtschafter, Thomas Hippler, Herman Amersfoort, Marco Rovinello, Jörn Leonhard, Mehmet Beşikçi, Bethy Bailey ve S. Yelda Kaya.

  • Künye: Kolektif – Askerlik “İşi”: Askerî İşgücünün Karşılaştırmalı Tarihi (1500-2000), derleyen: Erik Jan Zürcher, çeviren: Dilek Şendil, İletişim Yayınları, tarih, 664 sayfa