Wolfram Eilenberger – Büyücüler Çağı (2023)

Yaşam ve insan varoluşu hakkında yeni soruların sorulduğu, bazı fikirlerin ilk kez düşünüldüğü bir on yıl.

Uzun yıllar Philosophie Magazin dergisinin yayın yönetmenliğini yapan Wolfram Eilenberger; iki dünya savaşı arası dönemde 1920’lerin ruh halini, büyük belirsizliği, biten bir savaşın ardında bıraktığı tahribatı ve bir sonrakinin yaklaşan ayak seslerini, yükselen ekonomik krize karşın her şeye eşlik eden yaşam sevincini, eskinin yıkıldığı ama yeninin ne olduğunun da tam bilinemediği bir zaman aralığını dört büyük filozofun hayatı üzerinden anlatıyor.

Dünyaya çarpan bir göktaşı misali aniden ortaya çıkan ve Hannah Arendt’e olan aşkıyla kavrulan Martin Heidegger. Cambridge’deki herkes bir felsefe tanrısı olarak ona taparken taşrada ilkokul çocuklarına yoksulluk içinde ders vermeyi seçen, servetini reddetmiş bir milyarderin oğlu, büyük dâhi Ludwig Wittgenstein. Letonyalı bir anarşistle Capri’de yaşadığı aşkın bir devrimciye dönüştürdüğü Walter Benjamin.

Ve son olarak, ülkesini terk etmeden önce Hamburg’un burjuva mahallelerinde Nazi iktidarının ve Yahudi düşmanlığının yükselişine çıplak gözle tanık olan Ernst Cassirer.

Farklı kökenlerden, farklı dünya anlayışlarından gelip farklı bir geleceğe yelken açsalar da temelde peşine düştükleri soru aynıdır: İnsan nedir?

Eilenberger, bu dört aykırı filozofun yaşamlarında ve devrimci düşüncelerinde bugünkü dünyamızın kökenlerini görüyor.

1920’lere felsefe tarihi üzerinden bu bakış; aynı zamanda günümüz dünyasındaki benzer anlamsızlığa, tıkanmışlığa dair hem bir hatırlatma hem de bir ilham kaynağı.

Ama hepsinden önce büyüleyici bir okuma deneyimi.

  • Künye: Wolfram Eilenberger – Büyücüler Çağı: Felsefenin İhtişamlı On Yılı 1919-1929, çeviren: Ali Nalbant, Kolektif Kitap, felsefe, 376 sayfa, 2023

Wolfram Eilenberger – Küçük İnsanlar, Büyük Sorular (2019)

Wolfram Eilenberger, felsefi düşüncelerin, politika, kültür ya da spor gibi alanlara uygulanmasını ve böylece gündelik yaşamımız ile felsefe arasında sıkı ilişkiler kurulmasını tutkuyla savunan isimlerden.

Yazarın elimizdeki kitabı, tam da böylesi bir nitelik arz etmesiyle önemli.

Eilenberger burada, yirmi felsefi hikâye aracılığıyla hayata dair kendimize sıklıkla sorduğumuz sorulara yanıt veriyor.

Kitapta yanıtı aranan kimi sorular şöyle:

  • Oğlan olamaz mıydım?
  • Benim aynen böyle, olduğum gibi olmamı sağlayan nitelikler nelerdir?
  • Tanrı şu anda bize bakıyor mu?
  • Taşlar acı duyar mı?
  • Köpekler neden konuşamaz?
  • Neden özür dilemeliyim?
  • İnsan sözünü tutmak zorunda mıdır?
  • Büyükbabam şimdi nerede?

Eilenberger bu sorulara, felsefeden ve somut yaşamdan yola çıkarak tatmin edici yanıtlar veriyor.

  • Künye: Wolfram Eilenberger – Küçük İnsanlar, Büyük Sorular: Yarının ve Bugünün Büyükleri İçin 20 Felsefi Hikâye, çeviren: Süreyya Turhan, Ayrıntı Yayınları, felsefe, 160 sayfa, 2019