Kolektif – Renoir (2009)

Kaliteli bir baskıyla yayımlanan ‘Renoir’, kadın bedeninin büyük izlenimci ressamı Pierre Auguste Renoir’ın sanatına odaklanıyor.

Kitaptaki eserler, erken dönemlerinde Seine nehri kenarında ve bahçelerde yaptığı açık hava resimlerinin yanı sıra, “nü”ler ve aktris Jeanne Samary’nin biri portre diğeri boydan iki resmini içeriyor.

Tamamı renkli röprodüksiyonlar içeren kitap, Renoir’ın en ünlü tablolarının yanı sıra, az bilinen eserlerinden bazılarını da görme fırsatı sunuyor.

Eldeki kitap, Batı resminin bu usta isminin çalışmalarına hayran olanlar kadar, Renoir’ın eserleriyle yeni tanışanlar için de iyi bir başlangıç. Çoğunlukla, Renoir’ın 1870’lere ve 1880’lere ait resimlerinden oluşan kitapta ayrıca, sanatçının diğerlerinden farklı bir manzara resmi de yer alıyor.

Sanatçının canlı ve coşkulu renk dünyasını bir kere daha gözlemek için iyi fırsat.

  • Künye: Kolektif – Renoir, çeviren: Betül Kadıoğlu, Yapı Kredi Yayınları, sanat, 255 sayfa

Yüksel Arslan ve Ferit Edgü – “Batı Kültürü Önünde Hiçbir Saplantım Yok” (2015)

Biri yazmaya düşkün bir çizer, diğeri çizime düşkün bir yazarın mektuplaşmaları.

1957-2008 arasını kapsayan bu mektuplar, bu iki ünlü ismin sanat yaklaşımını ortaya koyduğu gibi, dönemin sanat ortamına dair pek çok detay barındırıyor.

Kitap, Yüksel Arslan’ın metin dışı 40 deseniyle de zenginleşmiş.

Yüksel Arslan, Ferit Edgü arasındaki yazışmalar, çizerin askerliğini yaptığı (Eleşkirt 1957) yıl başlıyor.

Yine bu bölümde, Ferit Edgü Paris’e gittiğinde Yüksel Arslan’ın kendisine gönderdiği “çiziktirmeler” yer alıyor.

İkinci bölümde, 1975-2008 tarihleri arasında karşılıklı mektuplaşmalar, üçüncü bölümde ise, fotoğraf albümü, imzalı kataloglar, kitaplar ve Ferit Edgü’nün ikinci kitabı ‘Bozgun’ için Yüksel Arslan’ın yaptığı desenler yer alıyor.

  • Künye: Yüksel Arslan ve Ferit Edgü – “Batı Kültürü Önünde Hiçbir Saplantım Yok”, Yapı Kredi Yayınları, mektup, 308 sayfa, 2015

Jale N. Erzen – Üç Habitus (2015)

Üç habitus olarak tanımladığı “yeryüzü”, “kent” ve “yapı”yı, semboller, metaforlar ve psikolojik etkiler açısından irdeleyen bir çalışma.

Jale Erzen, insanın yeryüzü ile kurduğu ilişkiyi, doğayı algılamamız ile sanat ya da insan ürünlerini algılamamız arasındaki farkı, su ve toprağın sembolik niteliklerini, kent yaşamının sosyal/biçimsel yönlerini tartışmakta.

  • Künye: Jale N. Erzen – Üç Habitus, Yapı Kredi Yayınları, sanat, 288 sayfa, 2015

Feridun Oral – Bu Kış Kimse Üşümeyecek (2015)

Küçük kır faresi bir sabah üşüyerek uyanır. Kahramanımız yakacak çalı çırpı bulmak amacıyla karlarla kaplı ormanda bir yolculuğa çıkar.

Fare, yolculuğunda ilginç olaylar yaşayacağı gibi, arkadaşları tavşan, tilki ve ayı sayesinde dostluğun ve dayanışmanın gücüne bir kez daha tanık olacaktır.

Feridun Oral’ın hem yazıp hem çizdiği sımsıcak bir hikâye.

  • Künye: Feridun Oral – Bu Kış Kimse Üşümeyecek, Yapı Kredi Yayınları

Marianna Yerasimos – İstanbullu Rum Bir Ailenin Mutfak Serüveni (2019)

Rum mutfağı dünyanın en özgün yemeklerine sahiptir.

Bu kitabın yazarı Marianna Yerasimos da, İstanbul’un Rum azınlığına mensup ailesinin mutfak kapısından bakarak hikâyesini tarifler ve anılarla zenginleştirerek anlatıyor.

Çalışma beş bölümden oluşuyor.

İlk bölümde Yerasimos’un babaannesinden ve onun Kapadokya mirasından gelen yemekler anlatılıyor.

İkinci bölüm yazarın anneannesinden, üçüncü bölüm annesinden öğrendiği yemeklere yer veriyor.

Dördüncü bölüm babasından ve son bölüm ise akrabalardan öğrenilen yemeklerden oluşuyor.

Kitapta pırasalı patates çorbasından çiroz köftesine, gümüşbalığı omletinden midye salmasına, tavuk “milanez”den galatoburekoya birbirinden lezzetli tariflerle karşılaşıyoruz.

Yerasimos bununla da yetinmeyerek tariflerini ilginç hikâye ve anılarla da zenginleştiriyor.

Yeramimos’un kitabı, Rumların özgün kültürel yaşamlarına daha yakından bakmak için her yönüyle harika bir eser.

Kitabın sonunda ise, İstanbul Rumlarının dünyasını zengin bir bakışla izlediği bir yazısı ile 1950’lerin Yunanca popüler şarkılarından bir seçki de yer alıyor.

  • Künye: Marianna Yerasimos – İstanbullu Rum Bir Ailenin Mutfak Serüveni: Tarifler, Hikâyeler, Anılar, Yapı Kredi Yayınları, yemek, 304 sayfa, 2019

Alistair Hicks – Küresel Sanat Pusulası (2015)

Yirmibirinci yüzyıl sanatında yeni yönelimleri dünyanın dört bir yanından örneklerle tespit eden bir çalışma.

Alistair Hicks, sanat dünyasını tek başına hiçbir küratörün veya eleştirmenin belirlemeyeceğini düşünüyor.

Kıtalara göre düzenlenen kitapta, sanatçılar, Fransa’dan Laure Prouvost, Arnavutluk’tan Anri Sala, Meksika’dan Gabriel Orozco, Peru’dan Sandra Gamarra, Çin’den Cai Guo-Qiang ve Hindistan’dan Nandan Ghiya ile yapılmış söyleşiler yer alıyor.

Kitap bu yönüyle hem 21. yüzyıl çağdaş sanatının nitelikli bir fotoğrafını çekiyor hem de sanatçılarının ilgilendikleri meseleler hakkında bizi aydınlatıyor.

Sanat dünyasındaki alternatif yolları merak edenlere tavsiye ediyoruz.

  • Künye: Alistair Hicks – Küresel Sanat Pusulası: 21. Yüzyıl Sanatında Yeni Yönelimler, çeviren: Dilek Şendil, Mine Haydaroğlu ve Süreyyya Evren, Yapı Kredi Yayınları, sanat, 264 sayfa, 2015

Hélène L’Heuillet – Komşuluk (2019)

❝Komşuluk, yer üzerinden bağ kurmaktır.❞

Komşuluk, başka bir deyişle birlikte var olma kapasitesi sorunu, özünde politik ve etik bir konudur.

Hélène L’Heuillet de bu ilgi çekici çalışmasında, politik ve etik felsefenin toplumsal ve bireysel bir konu olan komşuluğa yaklaşımını enine boyuna tartışıyor.

Bir arada yaşamanın felsefi ve politik olanakları hakkında özgün katkılar sunan kitap, komşuluk olgusu üzerinden kent yaşamındaki bireyin hayatını çok yönlü bir bakışla masaya yatırıyor.

Konuyu kimlikler, sınırlar, samimiyet, merak, üst komşu ile alt komşu arasındaki tahakküm ilişkileri ve sokakta yaşayan “dış” komşular gibi ilgi çekici bağlamlarda irdeleyen L’Heuillet, bizi bir kez daha kişiliğimiz ve toplumsal rollerimiz üzerine düşünmeye davet ediyor.

  • Künye: Hélène L’Heuillet – Komşuluk: İnsanların Birlikte Varoluşu Üzerine Düşünceler, çeviren: Adem Beyaz, Yapı Kredi Yayınları, felsefe, 208 sayfa, 2019

Hasan Basri Efendi – Bir Gemi Kâtibinin Esaret Hatıraları (2009)

‘Bir Gemi Kâtibinin Esaret Hatıraları’, 1. Dünya Savaşı’nda batırılan Mithatpaşa Şilebi’nin kâtibi Hasan Basri Efendi’nin Rus esaretinde geçirdiği günlerine dair anlatımlarını barındırıyor.

Kitapta, Hasan Basri Efendi’nin Sibirya’daki esir kamplarında yaşadıklarının yanı sıra, duyguları, sıkıntıları, gözlem, düşünce ve eleştirileri samimi bir üslupla okurun karşısına çıkıyor.

Anılarda ayrıca, o günün şartlarında ulaşabilen savaş haberleri ile sonraki yıllarda meydana gelen Bolşevik İhtilali ile ilgili bilgiler de yer alıyor.

6 Kasım 1914’te, yazarının içinde bulunduğu şilep ile birlikte Bezm-i Âlem ve Bahr-i Ahmer şilepleri, konvoy halinde seyrederken Rus donanmasına ait savaş gemileri tarafından batırılır.

Şileplerden sağ kurtulanlardan Hasan Basri Efendi, bu trajik anı ve devamındaki esaret günlerini anlatıyor.

  • Künye: Hasan Basri Efendi – Bir Gemi Kâtibinin Esaret Hatıraları, hazırlayan: Bedrettin Görgün, Yapı Kredi Yayınları, anı, 423 sayfa

Rainer Maria Rilke – Orpheus’a Soneler (2009)

Rainer Maria Rilke’nin ‘Orpheus’a Soneler’ ile ‘Duino Ağıtları’, sadece modern Alman edebiyatının değil, bütün modernist hareketin iki başyapıtı olarak kabul ediliyor.

Bu kitapta, Rilke’nin “mistik iç dünyası”nın bütün serüveninden damıtılmış sözler yer alıyor.

İki bölümden ve elli beş soneden oluşan kitap, kendi içinde bir bütün oluşturuyor ve okuru, bütünlüklü bir bakışla metnin mistik dünyasına girmeye davet ediyor.

Büyük bir coşkuyla ve kısa bir süre içinde kaleme alınmış eserin, toplu bir biçimde Türkçeye ilk kez çevrildiğini de belirtelim.

Rilke, şiir evreninin önemli eserlerinden ‘Orpeus’a Soneler’de, klasik bir form olan soneye geri dönüyor.

  • Künye: Rainer Maria Rilke – Orpheus’a Soneler, çeviren: Yüksel Özoğuz, Yapı Kredi Yayınları, şiir, 84 sayfa

Kolektif – Koleksiyon, Koleksiyonerlik ve Müzecilik (2009)

Levent Çalıkoğlu tarafından hazırlanan ‘Koleksiyon, Koleksiyonerlik ve Müzecilik’, Sanat Dünyamız dergisinin bir etkinliği olarak düzenlenen ‘Çağdaş Sanat Konuşmaları’nın dördüncü kitabı.

Levent Çalıkoğlu’nun moderatörlüğünde bir araya gelen konunun uzmanları, bu kitapta, bir koleksiyon oluşturmanın yapı taşlarını ve koleksiyonun nihai sonucu olarak müze fikrini tartışıyor.

Sanat dünyasının farklı alanlarından aktörler olarak konuya çeşitlilik sağlayan konuşmacılar, koleksiyon ve müze kavramının tanımını ve tarihçesini verirken, konuyla ilgili tartışmaları da hem kavramsal açıdan hem spesifik örnekler üzerinden irdeliyor.

  • Künye: Kolektif – Çağdaş Sanat Konuşmaları 4: Koleksiyon, Koleksiyonerlik ve Müzecilik, hazırlayan: Levent Çalıkoğlu, Yapı Kredi Yayınları, sanat, 166 sayfa