Kolektif – İzmir ve Çevresi (2022)

Türkiye’nin 1850-1950 yılları arasına ulus devlete geçiş deneyimi, büyük bir homojenleştirme süreci olarak da tanımlanır.

Bu kitapta bir araya getirilen makaleler ise, İzmir’in bu yüz yıllık süreçte deneyimlediği toplumsal, ekonomik ve kültürel değişimi gözler önüne seriyor.

24-25 Kasım 2017’de İzmir’de yapılan ‘İzmir ve Çevresi: Toplumsal, Ekonomik ve Kültürel Değişimin Yüz Yılı, 1850–1950’ başlıklı konferansta sunulan tebliğleri içeren kitapta:

  • Birinci Dünya Savaşı’nda İzmir ve Valisi Mustafa Rahmi Arslan Evrenos,
  • Cumhuriyetin ilk yıllarında fantom bir sancı olarak İzmir’de yitik Hıristiyan varlığı (1922-1925),
  • Yunan ulusal ideolojisinin temsilcileri olarak İzmir Rum spor kulüpleri (1890-1922),
  • İzmir Ermeni Cemaatinde Osmanlı yurttaş kimliğinin oluşumu,
  • İzmir felaketi sırasında toplu intihar,
  • Mütareke dönemi İzmiri’nde Rum-Ermeni dostluğunun oluşumu,
  • İzmir’in yağması ve İstiklâl Mahkemeleri,
  • Ve 1934 yazında öğrencilerin İzmirli azınlıklara karşı seferber edilmesi gibi önemli konular tartışılıyor.

Kitaba katkıda bulunan isimler ise şöyle: Ayhan Aktar, Elçin Macar, Evangelia Achladi, Haris Exertzoglou, Ellinor Morack, Andreas Baltas, Anahid Kardaşyan, Nikos Ordulidis, Hasmik Grigoryan, Ari Şekeryan, Emre Eldem, Ümit Kurt, Talat Ulusoy, Alexandros Laprou, Ioannis Karachristos, Onur İnal, Ümit Eser ve Zakarya Mildanoğlu.

  • Künye: Kolektif – İzmir ve Çevresi: Toplumsal, Ekonomik ve Kültürel Değişimin Yüz Yılı, 1850–1950, editör: Mehmet Polatel ve Nazife Kosukoğlu, Hrant Dink Vakfı Yayınları, tarih, 268 sayfa, 2022

Zakarya Mildanoğlu – Ermenice Süreli Yayınlar (2014)

İlk Ermenice gazete Aztarar’ın yayım tarihi olan 1794’ten başlayarak, 2000’e dek yayımlanan 3650’ye yakın Ermenice süreli yayını bir araya getiren, uzun emeklerin ürünü bir çalışma.

Basın-yayın tarihi, kültür tarihi ve Ermenilerin sosyal ve siyasi tarihi üzerine araştırma ve çalışmalar yürütenlerin kaçırmamaları gereken bir kaynak.

  • Künye: Zakarya Mildanoğlu – Ermenice Süreli Yayınlar, Aras Yayıncılık

Kolektif – İzmir Ermenileri (2017)

İzmir’in Ermenileri hakkında neler biliyoruz?

Neredeyse hiçbir şey!

Onlardan kalan izler, bugün artık tümüyle yitip gitmek üzere.

İşte, Mimar Zakarya Mildanoğlu tarafından derlenen bu kitapta yer alan makaleler, bu izlere farklı yönlerden bakıyor.

Kitapta karşımıza çıkan kimi dikkat çeken konular şöyle:

  • Geç dönem Osmanlı İzmir’inde Ermenilerin toplumsal ilişkileri,
  • İzmir’in Ermeni yapıları ve dokumacılık sanatı,
  • İzmir Ermeni Hastanesi’nin tarihi,
  • Aydın vilayetinde yapılan tehcirler ve katliamlar,
  • İzmir ve çevresindeki Ermeni cemaati,
  • İzmir’de Ermenice basın ve yayın,
  • İzmir’de Ermenilere ait eğitim ve hayır kurumları,
  • İzmir ticaret hayatında Ermeniler,
  • İzmirli bazı tanınmış Ermeniler…

Kitap, bu güzel şehrin ve çevresindeki bazı yerleşim yerlerinin tarihine, özellikle Ermenilerin orada nasıl yaşadığı çerçevesinden ve yoğunluklu olarak Ermenice kaynaklardan yararlanarak bakan yazıları bir araya getirmesiyle önemli bir boşluğu dolduruyor.

Kitabın kapağındaki zeybeğin adı ise, Haçadur Şahinyan.

  • Künye: Kolektif – İzmir Ermenileri, derleyen: Zakarya Mildanoğlu, Aras Yayıncılık, 264 sayfa