Candan Badem – Dipnotski

Kolektif – Sivas (2024)

14 ciltlik ‘Tarihi Kentler ve Ermeniler’ dizisinin beşinci kitabı ‘Sivas’, yüzyıllar boyunca Ermenilerin yurdu olmuş Sivas bölgesinin tarihine ışık tutuyor.

Ermeni çalışmalarına büyük katkıda bulunan tarihçi Richard G. Hovannisian’ın editörlüğünü yaptığı ‘Sivas’, meşhur kralları, din adamları, misyonerleri, tüccarları, köylüleri ve devrimcileriyle birlikte Sivas’ın MÖ 4. yüzyıldan MS 20. yüzyılda Ermeni nüfusunun yok edilişine kadarki görkemli tarihini ve bereketli yaşamını bugüne taşıyor.

Kitapta,

10-11. yüzyıllarda Sivas bölgesine Ermeni göçü,
Sivas Ermeni sanatı ve mimarisi,
Sivas hattatlık merkezleri,
Sivas Öğretmen koleji,
1915 sürecinde Şebinkarahisar’da Ermeni direnişi,
Ve soykırımın ardından Sivas’ın kaderi gibi önemli konular ele alınıyor.

Kitaba katkıda bulunan isimler ise şöyle: Robert H. Hewsen, Anne Elizabeth Redgate, S. Peter Cowe, Souren E. Kolanjian, Christina Maranci, Bernard Coulie, Frank Andrews Stone, Barbara J. Merguerian, Barlow Der Mugrdechian, Armin Kredian, Murad A. Meneshian, Tamar M. Boyadjian, Rita Vorperian, Helen Sahagian, Simon Payaslian.

Künye: Kolektif – Sivas, editör: Richard G. Hovannisian, çeviren: Candan Badem, Aras Yayıncılık, tarih, 480 sayfa, 2024

Candan Badem – Çarlık Rusyası Yönetiminde Kars Vilayeti (2010)

Candan Badem ‘Çarlık Rusyası Yönetiminde Kars Vilayeti’nde, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı sonunda Rusya’nın işgal ettiği ve Bolşevik hükumetinin iktidara gelmesiyle 1918 yılında çekildiği Kars vilayetini irdeliyor.

Kitap, o dönemde, Rusların Karsskaya Oblast dedikleri Kars vilayetinde meydana gelen demografik, etnografik, ekonomik, idari, siyasi ve kültürel değişimler, göçler ve toprak sorunu üzerinde duruyor.

Barındırdığı çok sayıda belge ve fotoğrafıyla da dikkat çeken Badem’in uzun soluklu çalışması, 1878 ve 1918 yılları arasındaki kırk yıllık sürede Rusya’ya terk edilen bu Osmanlı topraklarında ne olup bittiğini gözler önüne sermesiyle dikkat çekiyor.

Ayrıca belirtelim: kitabın genişletilmiş baskısı da, 2018 yılında ‘Çarlık Yönetiminde Kars, Ardahan, Artvin‘ adıyla Aras Yayıncılık tarafından yayımlandı.

Künye: Candan Badem – Çarlık Rusyası Yönetiminde Kars Vilayeti, Bir zamanlar Yayıncılık, tarih, 479 sayfa

Candan Badem – Çarlık Yönetiminde Kars, Ardahan, Artvin (2018)

Çarlık Rusya’sı, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı sonunda Kars, Ardahan ve Artvin ile Erzurum’un önemli bir kısmını topraklarına katmıştı.

Rusya bu bölgeleri, Kars ve Batum oblastları olarak yönetmeye başlamıştı.

Bölgenin tarihinde önemli yer tutan bu dönem, 1878-1918 arasını kapsayacak şekilde, tam kırk yıl sürmüştü.

İşte Candan Badem’in bu kapsamlı incelemesi, bu bölgelerin Çarlık Rusya’sı dönemini ayrıntılı bir şekilde ortaya koyuyor.

Bununla ilgili Türkçe kaynakların azlığı, en önemlisi de var olan çalışmalardaki milliyetçi perspektifin egemenliği düşünüldüğünde, Badem’in milliyetçi tarihyazımını tersyüz eden ve söz konusu döneme daha zengin yönlerden bakan çalışması önemli bir boşluğu dolduruyor diyebiliriz.

Kitap, o zaman aralığında bölgenin kendine has iç dinamiklerinin, Çarlık Rusya’sının politikalarının ve zamanın etnik, dinsel ve sınıfsal ilişki ve çatışmalarının canlı bir panoramasını sunuyor.

Künye: Candan Badem – Çarlık Yönetiminde Kars, Ardahan, Artvin (1878-1918), Aras Yayıncılık, tarih, 632 sayfa, 2018

V. Litov – Stalin ve Hruşçov Hakkında (2008)

STALİN VE HRUŞÇOV HAKKINDA, V. Litov, çeviren: Candan Badem, Yazılama Yayınları, siyaset, 103 sayfa

‘Stalin ve Hruşçov Hakkında’, Stalin döneminde Tarım Bakanlığı, Hruşçov döneminde de Köy İşleri Bakanlığı ve daha sonraları da büyükelçilik görevleri üstlenmiş İvan Aleksandroviç Benediktov ile yapılan bir söyleşiden oluşuyor. Benediktov’un kariyeri düşünüldüğünde, bu söyleşi en çok Sovyetlerin önde gelen siyasî ve iktisadi aktörlerinin çalışma yöntemlerini ve tarzlarını ayrıntılı bir şekilde ortaya koyuyor diyebiliriz. Kitap, resmi yaklaşımlara ters düştüğü için zamanında sansüre uğrayıp yayınlanmamıştı. Benediktov, Stalin ve Hruşçov’un düşüncelerini, eylemlerini ve siyasal kalitelerini keskin bir üslupla karşılaştırıyor.

Candan Badem – Türk-Ermeni Sorunu Bibliyografyası (2007)

TÜRK-ERMENİ SORUNU BİBLİYOGRAFYASI, Candan Badem, Aras Yayıncılık, bibliyografya, 427 sayfa

Candan Badem’in ‘Türk-Ermeni Sorunu Bibliyografyası’, konu hakkındaki kitapları, makaleleri ve tezleri derleyen bir çalışma. Bibliyografya, 1870’lerden günümüze kadar, bu alanda İngilizce, Ermenice, Türkçe, Rusça, Fransızca ve Almanca gibi çeşitli dillerde yazılmış bütün önemli kaynakları bir araya getirmeye çalışıyor. 4 bin 450 maddede toplanmış 5 binden fazla yayının dökümü bulunan ve ağırlıklı olarak birincil kaynaklar, anılar, monografiler, tezler ve makalelere dayanan çalışma, uzman ve araştırmacılara, konu hakkında derli toplu bir kaynak sunuyor.