David Wells – Matematik ve Oyun (2021)

Matematik bilmeceleri ve problemlerine ilgi duyanların severek okuyacağı bir çalışma.

David Wells, matematik ve oyunlar arasındaki büyüleyici bağları gözler önüne seriyor.

Oyunların ve bilmecelerin çekiciliği zamansızdır ve her yerde sevilirler.

Özgün çalışmasında Wells, oyunlar ve matematiğin büyüleyici bağlarını ortaya çıkarırken, matematiğin tekdüze hesap yapmaktan ötesi, hayal gücü, içgörü ve kavrayış olduğunu kanıtlıyor.

Kitabın ilk kısmı oyunları tanıtıyor, bilmecelerden matematik oyunlarına, satrançta at hamlelerine değin konulara giriyor.

İkinci kısımda ise oyun oynarken bilimsel sorgulama, taktikler, strateji ve keskin bir gözlemle matematikçinin nasıl düşündüğünü inceliyor.

Yazar oyunsu özelliklerin insan davranışlarında yaygın şekilde bulunduğunu düşünüyor.

Matematiğin buradaki rolünü aydınlatırken bu olgunun nedenlerini anlatmak için de matematikten yararlanıyor.

Düşünceleri harekete geçiren bu kitap, matematiğe ve onun gizli güzelliğine tutkun herkes için harika bir okuma, lise matematik temeli kitabı kavramak için yeterli, bilmeceler ve oyunlar da lise çağına gelenler ve sonrası için uygun.

  • Künye: David Wells – Matematik ve Oyun, çeviren: Selin Yılmaz, Doruk Yayınları, bilim, 336 sayfa, 2021

Zeki Tez – Camın Parıltılı Tarihi (2021)

Cam, uygarlığın gelişiminde, tek başına on kaplan gücündedir.

Bilimden sanayiye, sanattan ev ihtiyaçlarına neredeyse her alanda kullanılır.

Zeki Tez de bu kitabıyla, insanın endüstriyel dehasını ortaya koyan cam üzerine keyifle okunacak bir araştırmaya imza atmış.

Ünlü cam yapımcısı Georges Bontemps, daha 1868 yılında, camın yerini alabilecek hiçbir madde yoktur diyordu.

Geçen yıllar Bontemps’i haklı çıkardı, zira tarih boyunca camın görkemi ve verimliliğine ulaşabilecek tek madde dahi keşfedilmedi.

Tez’in çalışması, yüzyıllar boyu bitip tükenmez biçimlerde işlenmiş, uygarlığımızın gelişiminde büyük yeri olan camın uzun ve karmaşık tarihini, bulunuşundan günümüze uzanarak ele alıyor.

Camın kullanım alanları, üretim teknikleri ve üretenleri üzerine usta işi bir çalışma arayanlar, bu kitabı kaçırmasın.

  • Künye: Zeki Tez – Camın Parıltılı Tarihi, Doruk Yayınları, tarih, 240 sayfa, 2021

David Tall ve Ian Stewart – Matematiğin Temelleri (2021)

Matematiksel bir problemin çözümü, nasıl sorusundan önce ne sorusunun cevaplanmasını gerektirir.

Bu kitap ise, ileri matematikte çalışmak isteyenler için matematiğin temellerini harika bir şekilde açıklıyor.

David Tall ve Ian Stewart, temel matematiksel kavramların ve yapıların nasıl kullanıldıklarına dair bir fikir sahibi olarak üniversite matematiğine geçiş yapan bir öğrencinin, bu kavram ve yapıların gerçekte bir matematikçi için ne anlam ifade ettiklerini öğrenebilmesi adına, sezgisel yaklaşımdan formel yaklaşıma doğru ilerleyen bir anlatım sergiliyorlar.

Fakat bu formel yaklaşımı, altta yatan sezgisel fikir kalıplarının bir sonucu olarak inşa ediyorlar.

Dolayısıyla öğrenci, matematiksel problemin çözümünde esas öneme sahip olan ne sorusunun cevabını alarak ilerlemiş oluyor.

Kitap, pedagojik bir motivasyonla basit matematiksel düşüncenin ötesine geçerek ileri matematikte çalışma yapmayı amaçlayan öğrenciler için matematiğin temellerine ilişkin tüm olağan başlıkları içermesiyle büyük önem arz ediyor.

Burada, sayılarla ilgili sezgisel fikirler ele alındıktan sonra, sayı sistemlerinin formel inşası için gerekli küme kuramı ve mantık altyapısı oluşturuluyor ve ardından da yeni matematiksel fikirlerin oluşturulmasına yönelik bu belitsel sistemlerin kullanımı anlatılıyor.

  • Künye: David Tall ve Ian Stewart – Matematiğin Temelleri, çeviren: Süleyman Cengiz, Doruk Yayınları, bilim, 528 sayfa, 2021

Ali Arayıcı – Kemalist Türkiye’de Eğitim Sorunu ve Köy Enstitüleri (2020)

Kemalist dönem Türkiye’sinin eğitim-kültür politikaları ve bunların günümüz Türkiye’sindeki yansımaları üzerine iyi bir eleştirel analiz.

Köy Enstitüleri tartışmasını da konuya dâhil eden Ali Arayıcı’nın kitabı, bugün nasıl bir eğitim sistemi istediğimiz sorusuna yanıt olabilecek türden.

Kemalist dönem Türkiye’sinin eğitim-kültür politikaları, arayışları ve kırsal alanda eğitim üzerine önemli tezler içeren kitap, ilk olarak eğitimin sınıfsal niteliğinden hareketle, kapitalist ve sosyalist eğitim sistemlerini karşılaştırıyor.

Arayıcı ardından, Türkiye’nin eğitim serüvenini, Cumhuriyetin kuruluş yıllarından Köy Enstitüleri’ne kadar izliyor, daha sonra da Türkiye’nin bugünkü eğitim sisteminde öne çıkan sorunları ele alıyor.

Kitap, özellikle Köy Enstitüleri bağlamında bazı kesimler tarafından bilinçli yahut bilinçsiz şekilde saptırılan konulara açıklık getirmesiyle de önemli.

  • Künye: Ali Arayıcı – Kemalist Türkiye’de Eğitim Sorunu ve Köy Enstitüleri, Doruk Yayınları, tarih, 382 sayfa, 2020

Çağdaş Gökbel – Kapitalist İdeolojinin Medyadaki Altın Çağı (2020)

 

Westworld (Batı Dünyası) dizisini sevenler kadar medya ve sinema çalışmaları alanına ilgi duyanların da okumak isteyeceği bir çalışma.

Çağdaş Gökbel, bu dizinin nitelikli bir ideolojik içerik analizini yapıyor.

Yazar, Westworld dizisinde kapitalist ideolojinin nasıl işlediğini ortaya koyuyor ve bununla da yetinmeyerek ideolojinin ne olduğunu, ideoloji kavramının hangi tarihsel süreçlerden geçerek bugünkü anlamına ulaştığını ve bizde bu kavram konusundaki farklı yaklaşımları da yoğun bir şekilde tartışıyor.

Kitabı, ideoloji kavramının daha iyi anlaşılması ve tartışılması konusunda nitelikli bir girişim olarak öneriyoruz.

  • Künye: Çağdaş Gökbel – Kapitalist İdeolojinin Medyadaki Altın Çağı: Westworld (Batı Dünyası) Dizisinin İdeolojik İçeriği ve Yansımaları, Doruk Yayınları, sinema, 160 sayfa, 2020

Hikmet Kırık – Türk Siyasal Modernleşmesi (2020)

Türk siyasal modernleşmesini Durkheim’ın kavramsallaştırmaları üzerinden okuyan özgün bir çalışma.

Hikmet Kırık, genel olarak yapıldığının aksine, Türk siyasal modernleşmesi ve özelde de ülkenin demokratikleşme serüvenini, Batılı liberal demokrasilerle karşılaştırmalı olarak ele almıyor.

Durkheim sosyolojisinin modernleşmemiz açısından son derece önemli iken siyaset sosyolojisinde bugüne kadar sistematik bir analize tabi tutulmadığını ifade eden Kırık’a göre bunun başta gelen nedeni de Durkheim’ın siyaset sosyolojisinin Batı’da Marx ve Weber’in gölgesinde kalmış olmasıdır.

Durkheim’ın devletin özerkliği ve korporatizme yaptığı vurguların cumhuriyetin demokrasi serüvenini liberal perspektiften daha iyi açıklama potansiyeline sahip olduğunu söyleyen yazar, Türkiye’de demokrasinin niteliğinin Durkheim’ın kavramlaştırmalarıyla yeni kuramsal temele oturtulabileceğini belirtiyor.

  • Künye: Hikmet Kırık – Türk Siyasal Modernleşmesi: Cumhuriyetin Demokratik Kökenleri, Doruk Yayınları, sosyoloji, 240 sayfa, 2020

Natalie Fenton – Yeni Medya Eski Haber (2020)

Medya, bugün kan kaybediyor ve bunun, demokrasi üzerinde trajik sonuçları oluyor.

Başka bir deyişle, medyanın geleceği ile demokrasinin geleceği arasında çok sıkı bir bağ vardır.

Natalie Fenton, yeni medya çağında haber gazeteciliğinin içinde bulunduğu krizi çok yönlü bir bakışla saptıyor ve bu krizin üstesinden gelmek için neler yapılabileceğini açıklıyor.

İnternet ve sosyal medyanın belirsiz ve sorumluluk taşımayan doğasının haberin içeriği ve sunumu üzerinde nasıl olumsuz etkiler yarattığını gözler önüne seren Fenton, haber gazeteciliğinin şimdi neden her zamankinden daha önemli olduğu konusunda okurunu yeniden düşünmeye davet ediyor.

İletişim, sosyal bilimler ve medya sektöründe çalışanlar için çok önemli bir kaynak.

  • Künye: Natalie Fenton – Yeni Medya Eski Haber: Dijital Çağda Gazetecilik ve Demokrasi, çeviren: Ahmet Faruk Çeçen, Serkan Bulut, Hülya Çeçen, Begüm Erginbay, Burcu Kaya Erdem, Taybe Topsakal ve Gizem Orçin, Doruk Yayınları, medya, 338 sayfa, 2020

 

James Harvey Robinson, James Henry Breasted ve Emma Peters Smith – İlk Çağ’dan Orta Çağ’a Uygarlığın Öyküsü (2020)

Muhtemelen yarım milyon yıl önce uygarlık ortaya çıkmaya başladı.

Peki, bunu sağlayan koşullar tam olarak nelerdi?

Kapsamıyla da dikkat çeken elimizdeki kitap, tam da bu soruların yanıtını vermesiyle dikkat çekiyor.

Uygarlığı mümkün kılan keşif ve buluşları ayrıntılı bir şekilde ortaya koyan kitap, söz konusu keşiflerin şu an keyfini sürdüğümüz konfor ve rahatlıkların yanı sıra, aynı zamanda dinsel inanışlarımızı, doğru ve yanlışa dair idealarımızı, yönetim şeklimizi, üretim yöntemleri ve ticaret yapma yollarımızı, edebiyatımızı ve her türden sanatımızı nasıl kökten dönüştürdüğünü de gözler önüne seriyor.

Kitap, uygarlığın bütün bunların toplamı olduğunu gösteriyor ve buna ek olarak, tıpkı evler, aletler ve giysiler gibi, uygarlığın da binlerce yıl boyunca geliştiğini ve geçmişten gelen miras olarak ebeveynlerden çocuklara aktarılarak kuşaktan kuşağa devredildiğini de ortaya koyuyor.

  • Künye: James Harvey Robinson, James Henry Breasted ve Emma Peters Smith – İlk Çağ’dan Orta Çağ’a Uygarlığın Öyküsü, çeviren: İbrahim Şener, Doruk Yayınları, tarih, 528 sayfa, 2020

Müjdat Takıcak – Matematiğin Felsefesi (2020)

Felsefe ile matematik arasında çok sıkı bir ilişki vardır.

Bu ilişki, Antik Yunan döneminden bugüne değin uzanır.

Müjdat Takıcak’ın bu özenli kitabı ise, matematik felsefesinin uzun tarihi hakkında çok iyi bir giriş.

Yazar burada, Thales, Pythagoras ve Platon gibi filozoflardan başlayarak 17. yüzyılda Newton ile Leibniz’e, oradan Hume, Berkeley, Lock’a ve günümüze uzanarak matematik felsefesinde yer alan tartışmaların  tarihsel olarak nasıl temellendirildiğini açıklıyor.

Matematiğin ontolojisi ve epistemolojisinden matematik felsefesinin farklı uğraş alanlarına pek çok konunun ele alındığı kitap, alanla ilgilenenler için önemli bir çalışma.

  • Künye: Müjdat Takıcak – Matematiğin Felsefesi, Doruk Yayınları, felsefe, 92 sayfa, 2020

Gregori Nikolayeviç Kazbegi – Bir Rus Generalinin Günlükleri (2019)

Gregori Nikolayeviç Kazbegi, Gürcü bir general olarak Rus ordusunda görevliydi.

Kazbegi, 1874 yılının baharında, “Türkiye Gürcistan’ı” olarak nitelendirdiği Artvin ve çevresini ziyaret etmişti.

Kazbegi, üç ay boyunca bu bölgede pek çok noktayı dolaşmış, bu ziyaretlerinden edindiği izlenimlerini günlüklerine yazmış.

Günlükler, Kazbegi’nin olağanüstü gözlem ve gücü ve harikulade doğa bilgisiyle bilhassa dikkat çekiyor.

Günlükler, önemin Artvin’indeki gündelik, toplumsal ve kültürel yapı hakkında çok değerli bilgiler barındırıyor.

Günlükte bunun yanı sıra, Şavşatlı devrimcilerin yenilgisi ile sonuçlanan Selim Himşiaşvili öncülüğündeki “On Binlerin İsyanı”nın tarihsel arka planına, Yusufeli’nde o dönemde hâlâ yaşamakta olan 80 Hristiyan ailenin varlığına, Artvinli Ermenilerin ilginç yaşantılarına, eski dilde yazılmış İncil’i okumak için yirmi saat yaya yolculuğun ardından Artvin’e ulaşan Gürcü bir rahibe ve bunun gibi pek çok ilginç bilgiye ulaşıyoruz.

  • Künye: Gregori Nikolayeviç Kazbegi – Bir Rus Generalinin Günlükleri: Türkiye Gürcistanı’nda Üç Ay, çeviren: Rıdvan Atan, Doruk Yayınları, günlük, 176 sayfa, 2019