Olivier Reboul – Eğitim Felsefesi (2025)

Olivier Reboul’un bu eseri, eğitimin felsefi temellerini irdeleyen derinlikli bir çalışma. ‘Eğitim Felsefesi’ (‘La Philosophie de l’éducation’), eğitimi yalnızca bilgi aktarımı değil, bireyin akıl yürütme ve özgür düşünme kapasitesini geliştiren bir süreç olarak tanımlıyor. Reboul’e göre eğitim, insanın yalnızca bilen değil, düşünen ve sorumluluk taşıyan bir varlık olmasına katkı sunar.

Kitap, “eğitim nedir?”, “niçin eğitiriz?” ve “nasıl eğitmeliyiz?” gibi temel soruları ele alıyor. Bu bağlamda otorite, disiplin, özgürlük, kültür, değer, bilgi ve anlam kavramları felsefi düzeyde tartışılıyor. Reboul’a göre eğitim, bireyin hem aklını hem de vicdanını geliştirmeyi hedefler. Bu yönüyle pedagojik faaliyet, ahlaki bir sorumluluk taşır.

Yazar, eğitimin ideolojik yönünü de göz ardı etmez. Eğitim sistemi, yalnızca bireyleri biçimlendirmez; aynı zamanda toplumun değerlerini, inançlarını ve ön kabullerini yeniden üretir. Bu nedenle eğitimin eleştirel düşünceyle birlikte yürütülmesi gerekir. İyi bir eğitim, bireyi hazır bilgiyle donatmak yerine soru sormaya, anlamaya ve etkin bir yurttaş olmaya yönlendirmelidir.

Reboul’un eseri, eğitime salt teknik bir etkinlik olarak değil, insanlaşma sürecinin felsefi bir boyutu olarak yaklaşanlar için önemli bir kaynak.

  • Künye: Olivier Reboul – Eğitim Felsefesi, çeviren: Kağan Kahveci, İş Kültür Yayınları, eğitim, 128 sayfa, 2025

Immanuel Kant – Eğitim Üzerine (2007)

  • EĞİTİM ÜZERİNE, Immanuel Kant, çeviren: Ahmet Aydoğan, Say Yayınları, felsefe, 135 sayfa

Immanuel Kant’ın ‘Eğitim Üzerine’si, yayınevinin yeni başladığı düşünürün toplu eserleri dizisinin ilk kitabını oluşturuyor. Kant’ın Türkçe yayımı için kuşkusuz sevindirici bir başlangıç olan kitap, ‘Ruhun Eğitimi’, ‘Ahlaki Eğitim’ ve ‘Pratik Eğitim’ başlıklı üç bölümden oluşuyor. “Özgürlük sevgisi doğal olarak insanda o kadar güçtür ki, bir kere özgürlüğe alıştığında, artık her şeyi onun uğruna feda edecektir. Sırf bu sebepten ötürü talim-terbiyenin disiplin kısmı çok erken dönemlerde yerini almalıdır, çünkü bu yapılmadığı zaman, hayatta daha sonra kişiliği değiştirmek kolay olmayacaktır. Disiplinden yoksun insanlar gelip geçici her arzuyu, her hevesi takip etmeye yatkındırlar.” diyen Kant, insanın Rousseaucu anlamda soylu özgürlük duygusuyla dolu olmadığını, henüz gelişmemiş ve dolayısıyla eğitilmek zorunda olan bir “insani tabiata” sahip olduğunu savunuyor.

Ahmet Cevizci – Eğitim Felsefesi (2011)

  • EĞİTİM FELSEFESİ, Ahmet Cevizci, Say Yayınları, felsefe, 342 sayfa

Ahmet Cevizci ‘Eğitim Felsefesi’nde, felsefenin Yunan filozofları Aristoteles ve Platon’dan başlayarak konu edindiği eğitimi detaylı bir bakışla ele alıyor. Kitap, idealist, realist, kültürel ve pragmatist gibi yaklaşımlar ışığında klasik eğitim felsefesini konu edinerek açılıyor. Cevizci kitabının ikinci bölümünde analitik eğitim felsefesini; üçüncü bölümde de eleştirel eğitim felsefesini inceliyor. Yazar, kitabının son bölümünde ise, eğitim felsefesinin epistemolojik, ontolojik, etik ve politik boyutlarına odaklanıyor. Kitap, eğitim faaliyetlerini felsefi bir zemin üzerinden anlamlandırmaya çalışan tüm eğitimcilere hitap ediyor.