Peter Worley – Felsefe Dükkânı (2024)

Günün birinde, tanıdık dükkânların önünden geçerken daha önce hiç görmediğiniz bir dükkânın gözünüze çarptığını hayal edin.

Aslında, gördüğünüz bu dükkânın daha dün orada olmadığından eminsiniz.

Biraz daha araştırdığınızda bunun sıradan bir dükkân olmadığını keşfediyorsunuz.

Dükkân, zihninizi düşünceli ve uyanık tutacak hikâyeler, şiirler, etkinlikler, düşünce deneyleri, eğlenceli felsefi fikirler, bulmacalar, problemlerle dolu…

Başlangıç Sorusu: Bu dükkâna girer miydiniz?

Geliştirici Sorular:

  • Düşünmeye zaman ayırarak ne kaybedersiniz?
  • Düşünmeye zaman ayırarak ne kazanırsınız?
  • Düşünmek nedir? (Ana Soru)
  • Düşünmek iyi midir?
  • Neyle iyi gider?

‘Felsefe Dükkânı’, sınıf içinde ve dışında düşünmeyi geliştirmeye yönelik felsefi bulmacaların, zorlukların bulunduğu gerçek bir mağazadır.

Gençlerin doğal merakından faydalanabilmenizi ve onları derinlemesine düşündürebilmenizi sağlayacak, isteyebileceğiniz her şeyin üst üste dizildiği tek duraklı bir mağaza hayal edin.

İşte bu!

Okullarda felsefe öğreten Peter Worley tarafından düzenlenen ve dünyanın dört bir yanından gelen filozofların katkılarıyla hazırlanan ‘Felsefe Dükkânı’, çocuklardan gençlere ve yetişkinlere kadar herkesin felsefi düşünmesini sağlayacak fikirlerle dolu.

Sınıfta, okul sonrası kulüplerde, felsefe bölümlerinde ve felsefe gruplarında kullanılmak üzere ve hatta yalnız okuyucu için bu kitap, düşünmeyi seven herkese hitap edecek.

  • Künye: Peter Worley – Felsefe Dükkânı: 7’den 70’e Herkesin Felsefi Düşünmesi İçin Fikirler, Etkinlikler ve Sorular, çeviren: Erkan Bozkurt, Nidan Oyman Bozkurt, Say Yayınları, felsefe, 328 sayfa, 2024

Thomas S. Kuhn – Yapı’dan Sonraki Yol (2019)

Bilim felsefesi alanında çığır açıcı bir eser olan ‘Bilimsel Devrimlerin Yapısı’nın yazarı Thomas Kuhn’un farklı zamanlarda kaleme aldığı makaleler bu kitapta yer alıyor.

Kuhn ‘Bilimsel Devrimlerin Yapısı’nda, bilim tarihinin tedricî ve birikimsel olmadığını, bunun yerine birbirini takip eden az çok köklü “paradigma değişimleri” ile kesintiye uğradığını savunmuştu.

Öte yandan Kuhn’un, bu özetlediğimiz görüşünde zamanla bir miktar değişim geçirdiği de bilinir.

İşte bu kitapta toplanan makaleler,  Kuhn’un kendi “devrimsel” hipotezlerini sonradan yeniden düşünme ve genişletme girişimlerini temsil etmeleriyle büyük öneme haiz.

Buradaki makalelerde,

  • Bilimsel devrimin ne olduğunu,
  • Bilimin “sosyal bir girişim oluşu”nun bize ne söylediğini,
  • Bilimsel ilerleme ile evrimsel biyolojik gelişim arasındaki benzerliklerin neler olduğunu,
  • Farklı diller arasında iletişim zorlukları doğuran “ortak-ölçüsüzlük” ve “karşılaştırılabilirlik, iletişilebilirlik” meselelerinin ne anlama geldiğini ve bunları nasıl ele alabileceğimizi,
  • Ve bunun gibi ve ilgi çekici konular tartışılıyor.

Bizde daha önce yayınlanmış, yine Kuhn’un makalelerini bir araya getiren ‘Asal Gerilim’in devamı olarak da okunabilecek kitapta, Kuhn’la Atina Üniversitesi’nde yapılmış geniş bir mülakatın kaydı da yer alıyor.

Özellikle bu söyleşi, Kuhn’un kişisel hayatı ile düşünsel serüveninden dikkat çekici ayrıntılar sunmasıyla önemli.

  • Künye: Thomas S. Kuhn – Yapı’dan Sonraki Yol: Felsefi Makaleler (1970-1993), Otobiyografik Bir Mülakatla Birlikte, editör: James Conant ve John Haugeland, çeviren: Erkan Bozkurt, İletişim Yayınları, felsefe, 408 sayfa, 2019