Gece Kitaplığı – Dipnotski

Mahmut Davulcu – Türkiye’de Halk Mimarisi ve Geleneksel Yapı Ustalığı (2021)

Somut kültürel mirasımızın olduğu kadar somut olmayan kültürel mirasımızın da önemli bir parçasını oluşturan halk mimarisi olgusu, Türk kültür tarihi yazıcılığında oldukça ihmal edilen konulardan birisidir.

Birkaç nesil öncesine değin halk mimarisine hayat veren geleneksel yapı ustalarıyla tespit, derleme ve belgeleme çalışmalarının yeterli ölçüde yapılmamış olması son derece büyük ve telafisi mümkün olmayan kayıplara neden olmuş, halk mimarisine ilişkin zengin bellek kayıt altına alınarak arşivlenememiştir.

Hiç şüphesiz halk mimarisi halkbilimin spesifik, çalışma gerçekleştirilmesi zor ve meşakkatli konularından birisidir.

Bu konuda çalışan ve emek sarf eden araştırmacıların niceliksel açıdan yetersizliğinin ve çalışmaların halkbilimin diğer konularına göre oldukça gecikmesinin önemli nedenlerinden birisi de budur.

Yirmi yılı aşkın bir zaman dilimine yayılmış olan saha araştırması, yayın faaliyeti ve entelektüel çabanın bir seçkisi olan bu kitap halk mimarisi ile geleneksel yapı ustalığını konu edinmekte ve literatürdeki önemli bir boşluğu doldurmayı amaçlamaktadır.

Künye: Mahmut Davulcu – Türkiye’de Halk Mimarisi ve Geleneksel Yapı Ustalığı, Gece Kitaplığı, mimari, 566 sayfa, 2021

E. A. Wallis Budge – Antik Mısır Büyüleri (2022)

‘Antik Mısır Büyüleri’nde Tanrı, Tanrılar, Kıyamet Günü, Yeniden Diriliş ve Ölümsüzlüğe saygı duyan Antik Mısırlıların fikir ve inançlarının bir açıklaması okuyucunun önüne koyuluyor; kısacası dinlerinde güzel, asil ve yüce olanı kısa ve öz ana hatlarıyla açıklanıyor.

Bu açıklamanın bulguları en eskisi birkaç bin yıllık, en yenisi ise altı yedi bin yıllık bir eskiliğe sahip olabileceği söylenen yerli dini eserlerden elde edilmiş.

Künye: E. A. Wallis Budge – Antik Mısır Büyüleri, çeviren: Sena Duruer, Gece Kitaplığı, tarih, 148 sayfa, 2022

Joseph Ratner – Spinoza (2022)

Yaşadığı dönemde ötekileştirilen ve görmezden gelinen Spinoza’nın devrimci düşünceleri son yıllarda büyük ilgiye mazhar oldu.

Joseph Ratner’ın Spinoza’nın başlıca eserlerinin bazı kişisel mektuplar ve diğer küçük makalelerle zenginleştirilmiş iyi bir özeti olan bu kitabı, Spinoza’nın düşüncelerini ve O’nun fikirler tarihindeki yerini ayrıntılı bir şekilde ortaya koyarak konuya giriş yapmak isteyenler için sağlam bir çalışmaya imza atmış.

Spinoza’nın felsefesi, insan ve tanrı arasındaki ilişki, ahlaki eylemin doğası ve kavramların görelileştirilmesi konularında çığır açıcıydı.

Ratner da, Spinoza’nın bütün eserlerini ele alarak filozofun sistemini ayrıntılı bir şekilde aydınlatıyor, ayrıca düşünürü yaşadığı dönemin merkezine yerleştirerek anlamaya koyuluyor.

Künye: Joseph Ratner – Spinoza, çeviren: Zeynep Yerişenoğlu, Gece Kitaplığı, felsefe, 314 sayfa, 2022

Flora Hajdarmataj Rizanaj – Yeni Medyada Gözetim ve Mahremiyetin Dönüşümü (2020)

Bugün bireysel gizliliğimizi, yani mahremiyetimizi yeteri kadar koruyup koruyamadığımız konusunda hepimiz kaygılıyız.

Nihayetinde teknolojinin dört bir taraftan ve gece gündüz demeden kuşattığı, buna mukabil eski mahremiyet anlayışlarının da yerle yeksan olduğu bir dünyada yaşıyoruz.

İşte Flora Hajdarmataj Rizanaj’ın bu değerli çalışması da, çağımıza özgü mahremiyet anlayışının dönüşümünü kayda alıyor ve gözetim kültürünün yeni medyada nasıl ve hangi biçimlerde yeniden üretildiğini ortaya koyuyor.

Kitap, bununla da yetinmeyerek gelecekte mahremiyetimizi bekleyen olası tehditler hakkında öngörülerde bulunuyor ve bunlara karşı nasıl bir strateji geliştirebileceğimizi tartışıyor.

Künye: Flora Hajdarmataj Rizanaj – Yeni Medyada Gözetim ve Mahremiyetin Dönüşümü, Gece Kitaplığı, medya, 226 sayfa, 2020

Kolektif – Bilime Adanmış Ömür: Nasîruddîn Tûsî (2017)

On üçüncü yüzyılda İslam dünyasında felsefi ve bilimsel çalışmaların hızlanmasında, kelâm ve felsefe alanındaki önemli çalışmalara imza atmış Nasîruddîn Tûsî’nin çok büyük payı var.

Farklı yazarların makaleleriyle yer aldığı bu kitap ise, Nasîruddîn Tûsî’nin yaptığı çalışmalara farklı açılardan bakmalarıyla alana büyük katkıda bulunuyor.

Kitapta,

Nasîruddîn Tûsî’nin hayatı ve bilimsel kimliği,
İslam dünyasında astronomi ve gözlemevlerinin gelişmesinde önemli bir adım olarak Merâgâ Gözlemevi,
On üçüncü yüzyılda felsefe-kelâm ilişkisinin şekillenmesinde Nasîruddîn Tûsî’nin rolü,
Nasîruddîn Tûsî düşüncesinde kelâm-felsefe ilişkisi,
Nasîruddîn Tûsî’nin ilim/hikmet sınıflandırmasına yansıyan din felsefe ilişkileri,
Nasîruddîn Tûsî felsefesinde ahlak,
Nasîruddîn Tûsî’nin adalet anlayışı
Ve İbn Mikeveyh ile Nasîruddîn Tûsî’nin siyaset felsefelerinde adalet-sevgi ilişkisi gibi konular tartışılıyor.

Kitaba katkıda bulunan yazarlar ise şöyle: Mehmet Bayraktar, Yavuz Unat, Aygün Akyol, Agil Şirinov, Ayşe Sıdıka Oktay, Anar Gafarov, Naim Döner, Abdulnasır Süt, İbrahim Çapak, Abdulvahap Taştan, Neva Tezcan Topuz, Muhammet Topuz ve Zeynep Erten Taşan.

Künye: Kolektif – Bilime Adanmış Ömür: Nasîruddîn Tûsî, editör: Aykut Kar ve Anar Gafarov, Gece Kitaplığı, tarih, 320 sayfa