Etiket: Georges Dumézil

Georges Dumézil – Mitra Varuna (2024)

Hint-Avrupa Uygarlığı ve mitoloji uzmanı Dumézil, ‘Mitra-Varuna’da yönetici tanrı ve kahramanların nasıl hep ikili sunulduklarına ışık tutuyor.

Tüm Hint-Avrupa din ve sosyal sistemlerinin üç temel üzerine –egemenlik, savaş ve bereket–inşa edildiği teorisini öne süren Dumézil, ‘Mitra-Varuna’nın nasıl dini ve siyasi egemenliği temsil ettiğini okura sunuyor.

Şafak vakti ve Güneş’le ilişkilendirilen Hint tanrısı Mitra ile gökyüzü, okyanus ve suyla ilişkilendirilen Varuna arasındaki ikili ilişkiden yola çıkan Dumézil, Hindistan’dan İrlanda’ya, İran’dan Eski Almanya’ya kadar uzanan bir coğrafyada ikili tanrı ve kahraman motiflerini gösteriyor.

  • Künye: Georges Dumézil – Mitra Varuna: Hükümranlığın İki Hint-Avrupa Temsili Üzerine, çeviren: Ali Berktay, Alfa Yayınları, inceleme, 240 sayfa, 2024

Didier Eribon – Dumézil ile Konuşmalar (2023)

Georges Dumézil, 20. yüzyılın en önemli Hint-Avrupa uygarlığı ve mitoloji uzmanlarındandır.

‘Dumézil’le Konuşmalar’, çalışmalarını nasıl ürettiğine ve geliştirdiğine dair okura ışık tutuyor.

Anılarını anlatmaktan mümkün mertebe kaçınan Dumézil, sonunda kendi hikâyesini, kariyerini ve entelektüel yaşamını anlatıyor.

Böylece 20. yüzyıl Fransası’nın düşünce yaşamına dair okura önemli veriler sunuyor.

Türkiye’de geçirdiği yıllardan, buradaki çalışmalarından, Pierre Gaxotte ve Michel Foucault’nun da aralarında bulunduğu dostlarından, kişisel beğenilerinden siyasal eğilimlerine kadar yaşamından kesitleri aktarıyor.

  • Künye: Didier Eribon – Dumézil ile Konuşmalar, çeviren: İsmail Yerguz, Alfa Yayınları, söyleşi, 200 sayfa, 2023

Georges Dumézil – Sosyoloji Ders Notları (2023)

Gündüz Vassaf’ın hazırladığı, klinik psikolog Belkıs Halim Vassaf’ın, İstanbul Üniversitesinde ders veren Georges Dumézil’in öğrencisiyken tuttuğu notları ve Dumézil’in çalışmalarını ele alan iki makaleden oluşan Dumézil’in ‘Sosyoloji Ders Notları’, hem Dumézil’in hayatı ve kişiliğine hem de Türkiye’nin bir döneminin entelektüel hayatına ışık tutuyor.

Söz konusu makalelerden ilkini kaleme alan Ali Akay, Dumézil’in eserleri ve kişiliği üzerine odaklanıyor.

Diğer makalenin yazarı Sumru Özsoy ise Dumézil’in Kafkas dilleri, özellikle Ubıhça üzerine yaptığı araştırmalara dair okura önemli veriler sunuyor.

Belkıs Halim Vassaf’ın defterinden çıkan bu kitap, College de France’da Hint-Avrupa Uygarlığı profesörü olan ve günümüzde en önemli mitoloji uzmanlarından biri kabul edilen Akademi üyesi Georges Dumézil’in Ubıhça konuşan son kişi Tevfik Esenç’le birlikte Ubıhların dillerini nasıl yeniden inşa ettiğini gösteriyor.

  • Künye: Georges Dumézil – Sosyoloji Ders Notları, hazırlayan: Gündüz Vassaf, Alfa Yayınları, sosyoloji, 232 sayfa, 2023

Georges Dumézil – Mit ve Destan 3 (2018)

Yirminci yüzyılın en önemli filologlarından biri olarak kabul edilen Georges Dumézil, efsanevi üçlemesi ‘Mit ve Destan’ın son cildi, ‘Roma Tarihleri’ adını taşıyor.

Karşılaştırmalı filolojinin yetkin bir örneği olan kitap, Roma mitolojisi ve destanındaki belirgin özellikleri ortaya koyduğu gibi konu hakkında sağlam bir tartışma da sunuyor.

Dumézil diğer çalışmalarında olduğu gibi burada da, birincil verileri gözlemliyor ve sonra da bu birincil verilerden bazıları arasında karşılaştırmalar yaparak onların ortak prototiplerinin oluşturduğu ikincil verilere uzanıyor.

  • Künye: Georges Dumézil – Mit ve Destan 3: Roma Tarihleri, çeviren: Ali Berktay, Yapı Kredi Yayınları, mitoloji, 352 sayfa, 2018

Georges Dumézil – Mit ve Destan 1 (2012)

Georges Dumézil, 20. yüzyılın en önemli filologlarından biri olarak kabul ediliyor.

Dumézil, 1968-1973 arasında üç cilt olarak yayımladığı ‘Mit ve Destan’ın elimizdeki ilk cildinde, Hint-Avrupa halklarının destanlarını karşılaştırıyor ve hepsinde ortak olan bir ideolojik yapıyı, kendisinin deyişiyle “üç işlev ideolojisi”ni ortaya çıkarıyor.

Kitapta, kadim Hint destanı Mahabharata ve destanda yer alan kahramanlarla tanrılar; Roma’nın kuruluş efsaneleri ve Propertius ile Vergilius’un metinleri; Nartlar, Osetler ve Abhazlar gibi bazı Kafkas halklarının destanlarındaki benzer ideolojik yapılar gibi konular yer alıyor.

  • Künye: Georges Dumézil – Mit ve Destan 1: Hint-Avrupa Halklarının Destanlarında Üç İşlev İdeolojisi, çeviren: Ali Berktay, Yapı Kredi Yayınları, inceleme, 644 sayfa