Hatice Doğan – Maymonides’in Hayatı ve Eserleri (2010)

Hatice Doğan ‘Maymonides’in Hayatı ve Eserleri’nde, Yahudi geleneğinde önemli aktörlerden olan, aynı zamanda Rabbi Moşe ben Meymun ve Rambam gibi farklı isimlerle de bilinen Maymonides’in hayatını ve çalışmalarını anlatıyor.

Eserleri, dini literatürde kutsal kitap külliyatından hemen sonra gelen Maymonides, Yahudi teolojisi, felsefesi, hukuku ile tıbbın sistematize edilmesindeki rolüyle biliniyor.

Kitapta, Maymonides’in yaşamı, düşünce şekli ve varlık alemini algılama biçimine ilişkin bilgiler veriliyor; en çok bilinen eserlerinden ‘More Nevuhim / Delâletü’l-Hairîn’ eksen alınarak evren yaklaşımına dair örnekler sunuluyor.

  • Künye: Hatice Doğan – Maymonides’in Hayatı ve Eserleri, Gözlem Gazetecilik Basın ve Yayın, inceleme, 200 sayfa

Kolektif – Öykülerden Yansımalar (2009)

‘Öykülerden Yansımalar’, bu yıl beşincisi düzenlenen Gila Kohen Öykü Yarışması’nda jüri üyelerinin ödül ve mansiyona layık gördüğü öykülerden oluşuyor.

Yarışmanın jürisi Feridun Andaç, Liz Behmoaras, Stella İlyazer, Tülay Gürler ve Mario Levi’den oluşuyordu.

Kitapta öyküleri bulunan isimler şöyle: Ercan Y. Yılmaz, Hayati Çitaklar, Melahat Yıldırım, Ali Çağlar, Eşref Karadağ, Haydar Eren Akın, Hande Baba, Demet Çaltepe, Zeynep Çolak, Önay Eriş, Nil Güney, Çetin Kalman, Eşref Karadağ, Bensu Kaya, Selahattin Kibar, Vivian Kohen, Alberto Modiano, İbrahim Şaşma, Özgür Taburoğlu, Atiye Güner Tümüklü, Melahat Yıldırım, İvon Siva, Berk Diler, Giray Türkmen, Rafi Kohen ve Aylin Çiprut.

  • Künye: Kolektif – Öykülerden Yansımalar: V. Gila Kohen Öykü Yarışması, Gözlem Yayıncılık, öykü, 367 sayfa

Charles Lewinsky – Melnitz (2015)

‘Melnitz’, Salomon Meijer ailesinin tarihi üzerinden, Avrupa’da 1871 ile 1945 arasında Yahudi toplumunun maruz kaldığı ayrımcılığın sürükleyici bir hikâyesini sunuyor.

Ordudan kaçan Janki, ailenin yaşadığı İsviçre’deki Edingen köyüne sığınır.

Bu olay, toplumun diğer kesimlerinin Meijerleri dışladığı ve ardından bu aileye yönelik büyük bir ayrımcılığın yaşanmasına neden olur.

Kitap barındırdığı bu hikâyenin yanı sıra, Yahudi yaşamının nitelikli bir tasviri niyetine de okunabilir.

  • Künye: Charles Lewinsky – Melnitz, çeviren: Sezer Duru, Gözlem Yayıncılık

Tolya Filiz – İstanbul, Seni Hiç Terk Etmedim ki (2008)

Tolya Filiz’in ilk romanı olan ‘İstanbul, Seni Hiç Terk Etmedim ki’, yazarın çocukluğuna dair anılarıyla ördüğü bir anı-roman.

1947 yılında İstanbul’da doğan Anatoli (Tolya) Filiz, 1964’te ailesiyle birlikte Kongo’ya taşınmıştı.

Filiz’in romanında, ağırlıklı olarak İstanbul’da geçirdiği çocukluk dönemini hikâye etmesi de, bu kadim şehre karşı hissettiği büyük tutku. Kurgu, Filiz’in Ayaspaşa ve Büyükada’da yaşadığı çocukluk dönemleri ile Kongo’nun Kolwezi kentindeki ilk dört yılını kapsıyor.

Roman bu iki kent bağlamında, farklı coğrafyaları ve farklı karakterleri de buluşturuyor.

  • Künye: Tolya Filiz – İstanbul, Seni Hiç Terk Etmedim ki, Gözlem Yayıncılık, roman, 566 sayfa

Bernard Benyamin ve Yohan Peres – Ester’in Şifresi (2014)

  • ESTER’İN ŞİFRESİ, Bernard Benyamin ve Yohan Peres, çeviren: Estreya Seval Vali, Gözlem Yayıncılık, inceleme, 264 sayfa

Nazi Almanyası’da ideolog ve demagog Julius Streicher, savaşın bitiminde yakalanmış ve Nürnberg Mahkemesi’nin kararıyla 16 Ekim 1946’da idam edilmişti. Streitcher’i ilgi çekici bir figür kılan asıl husus ise, idam edilmeden hemen önce, “Yahudiler memnun olacak! Purim 1946!” demesiydi. Bu söz, iki bin yıllık dini bir metin olan ‘Ester’in Kitabı’nda bahsedilen bir olaya dayanıyor. Bu kitabın yazarları ise, söz konusu metnin izini sürüyor. Yazarlar, kitabın gizli bir mesaj içerdiğini ve kitapta tasvir edilen antik Pers Krallığı ile III. Reich Almanya’sı arasında büyük benzerlikler bulunduğunu savunuyor.

Kolektif – Yahudilikte Ergenliğe Geçerken (2008)

  • YAHUDİLİKTE ERGENLİĞE GEÇERKEN, Penina Adelman, Ali Feldman ve Shulamit Reinharz, çeviren: Estreya Seval Vali, Gözlem Yayınları, eğitim, 165 sayfa

‘Yahudilikte Ergenliğe Geçerken’, genç Yahudi kızları için ergenlik döneminde Yahudilik inanışına uygun bir şekilde neler yapılması gerektiğine yer veren bir çalışma. Kitap, Yahudiliğin, bireyin gündelik hayatı ne şekilde kullanabileceğini gösteren bir inanış olmasından hareketle, genç kızlar için bu anlamda yol gösterici olmayı amaçlıyor. Yahudi genç kızların kadın olmaya giden yolda, Yahudi olarak yerine getirmeleri gereken sorumluluklar; arkadaş seçimi; anne ve babaya saygı; doğru ve sağlıklı beslenmek; kendiyle barışık olmak ve gerginlikten kurtulmak, kitapta yer alan konulardan birkaçı.

Naim A. Akyüz – Gaziantep Yahudileri (2013)

  • GAZİANTEP YAHUDİLERİ, Naim A. Akyüz, Gözlem Yayıncılık, tarih, 295 sayfa

 GAZIANTEP

Naim A. Akyüz ‘Gaziantep Yahudileri’nde, bu şehirde artık mevcudu kalmamış, ancak göç ettikleri yurt içi ve yurt dışı yerlerde de geleneklerini sürdürmüş bir topluluğu anlatıyor. Bu camianın farklı bireyleriyle görüşerek bir sözlü tarih çalışmasına imza atan Akyüz, Gaziantep Yahudilerinin kökenlerini, icra ettikleri meslekleri, eğitim durumlarını, şehrin Yahudi mahallelerini, Gaziantep sinagogunu, din görevlilerini, aile düzenlerini, geleneklerini, dini günler ve bayramlarını, şehrin diğer dini gruplarıyla kurdukları toplumsal ve ekonomik ilişkileri anlatıyor. Kitap, belgesel nitelikte çok sayıda fotoğraf da barındırıyor.

Naim A. Güleryüz – Bizans’tan 20. Yüzyıla Türk Yahudileri (2012)

 

  • BİZANS’TAN 20. YÜZYILA TÜRK YAHUDİLERİ, Naim A. Güleryüz, Gözlem Yayıncılık, tarih, 240 sayfa

Naim A. Güleryüz, Osmanlı İmparatorluğu ve Türkiye Cumhuriyeti Yahudileri konusunda araştırmalar yapan isimlerden. Kendisinin, ilk baskısı 1993’te yapılan ve uzun zamandır baskısı tükenmiş ‘Türk Yahudileri Tarihi’ isimli çalışması, konuya dair nitelikli kaynaklardandı. Güleryüz, söz konusu çalışmanın devamı olan elimizdeki kitabında da, Bizans İmparatorluğu’ndan 20. yüzyıla uzanarak, bu topraklarda yaşamış Yahudilerin ayrıntılı bir öyküsünü anlatıyor. Osmanlı ve Cumhuriyet arşivlerinden ve birçok farklı kaynaktan yararlanılarak hazırlanan çalışma, rahat okunabilir oluşuyla da, her seviyeden okura hitap ediyor.