Leslie P. Pierce – Harem-i Hümayun (2022)

Bu önemli çalışma, padişah kadınlarının elindeki gücün kaynaklarını ve bu gücün 16. ve 17. yüzyıldaki artışının nedenlerini inceliyor.

Hürrem Sultan, Nurbanu Sultan, Kösem Sultan, Turhan Sultan…

Osmanlı İmparatorluğu’nun yönetiminde söz sahibi olmuş kadınlar. Kanuni Sultan Süleyman’ın saltanatının başından 17. yüzyıl ortasına kadar, Osmanlı hanedanının ileri gelen kadınları daha önce sahip olduklarından ve daha sonra olacaklarından da büyük bir politik güce kavuştular.

Bu döneme hem popüler hem de bilimsel edebiyatta “kadınlar saltanatı” denir.

Peirce, padişah kadınlarının elindeki gücün kaynaklarını ve bu gücün 16. ve 17. yüzyıldaki artış nedenlerini inceliyor.

“Harem-i Hümayun” alanında temel bir başvuru kaynağı.

  • Künye: Leslie P. Pierce – Harem-i Hümayun: Osmanlı İmparatorluğu’nda Hükümranlık ve Kadınlar, çeviren: Ayşegül Berktay, Islık Yayınları, tarih, 504 sayfa, 2022

Aaron Nommaz – Dona Gracia (2016)

Aaron Nommaz, Kanuni Sultan Süleyman’ın bankerliğini yapmış, dönemin en zengin ve güçlü kadını Doña Gracia’nın  hikâyesini anlatıyor.

On altıncı yüzyılda Papa’dan Şarlken’e, krallardan kraliçelere dünyanın en büyük güçleriyle mücadele eden Gracia, bir yandan Hürrem Sultan’la yakın dostluğu sayesinde, öte yanda da Kanuni’ye Avrupa hakkında sunduğu önemli istihbaratla inanılmaz bir güç kazanacaktır.

  • Künye: Aaron Nommaz – Dona Gracia, Destek Yayınları

Oleksandra Şutko – Hürrem Sultan (2017)

Kanuni Sultan Süleyman’ın eşi Hürrem Sultan, Osmanlı tarihinin en gizemli figürlerinden.

Hürrem Sultan o denli etkiliydi ki, sarayın en güçlülerinden biri olduğu gibi, aynı zamanda Kanuni ile felsefe ve şiir konularında sohbet edecek kadar bilgiliydi de.

Hürrem Sultan hakkında şu ana kadar yapılan çalışmalar azımsanmayacak sayıda, fakat bu kitabı diğerlerinden ayıracak en önemli yönü, bizzat Hürrem Sultan’ın hemşerisi olan Ukraynalı tarihçi Oleksandra Şutko tarafından kaleme alınması.

Şutko, Osmanlı ve Batı kaynaklarının yanı sıra, Ukrayna ve Rus kaynaklarına da dayanarak Hürrem Sultan hakkında nitelikli bir çalışmaya imza atmış.

Kitapta,

  • Hürrem Sultan’ın doğduğu çevre,
  • Ukrayna’da esir düşmesi,
  • Osmanlı sarayına getirilme süreci,
  • Zekâsı ve bilgisiyle Kanuni Sultan Süleyman’ın aklını ve yüreğini fethetmesi,
  • Sarayın zorlu iktidar savaşlarında öne çıkışı,
  • Büyük mücadelelerden sonra oğlu Selim’i tahta geçirmesi,
  • Ve bunun gibi pek çok konu ele alınıyor.

Şutko’nun çalışmasının diğer önemli katkısı da, Hürrem Sultan’ı entrikalar, komplolar ve iktidar savaşları üzerinden değil, sarayın zorluklar ve tehditlerle örülü dünyasında ayakta kalmaya çalışan bir insan ve anne olarak tasvir etmesi.

  • Künye: Oleksandra Şutko – Hürrem Sultan, çeviren: Hazal Yalın, Kitap Yayınevi, tarih, 235 sayfa