Etiket: İsmail Yaşayanlar

Kolektif – Bitmeyen Hikâye (2022)

İnsanoğlunun salgınlarla macerasına tarihsel perspektiften bakan eşsiz bir derleme.

‘Bitmeyen Hikâye’, COVID-19’dan başlayarak insanlık tarihine damga vurmuş veba, cüzam, çiçek, kolera, frengi, sıtma, tüberküloz, influenza, trahom ve HIV gibi pek çok hastalığın izini sürüyor.

İki yılı aşkın süredir küresel salgın COVID-19 ile beraber yaşıyoruz.

Salgın gündelik hayatımıza karantina, seyahat sınırlamaları, sosyal mesafe, dezenfeksiyon ve maske kullanımı gibi alışkanlığa dönüşen yeni zorunlulukları dahil etti.

Hastalığın yayılma hızı ve ortamı, varyantların ortaya çıkışı, tedavi alternatifleri ve özellikle de aşı meselesi hala önemli bir gündem maddesi olarak zihinlerimizi meşgul etmekte.

Esasen hayatlarımızda yaşadığımız bu değişim, tarihsel perspektiften değerlendirildiğinde hiç de yeni değil.

Veba, cüzam, çiçek, kolera, frengi, sıtma, tüberküloz, influenza, trahom ve HIV gibi pek çok hastalık ortaya çıktığı ve yayılım gösterdiği zamanlarda, binlerce hatta milyonlarca kişinin hayatını kaybetmesine sebep olurken bir yandan da toplumsal ve bilimsel devrimlere öncülük etti.

Toplumsal Tarih dergisinde yayınlanan özel sayıyı temel alan bu derleme, yeni yazı ilaveleriyle salgın hastalıklar tarihini kamu sağlığı pratikleri perspektifinden bütüncül bir şekilde ele alırken, salgını tecrübe eden 21. yüzyıl bireylerinin “bitmeyen hikaye”nin bir parçası haline nasıl geldiklerini gözler önüne seriyor.

  • Künye: Kolektif – Bitmeyen Hikâye: Küresel Salgın Çağında Tarihe Yeniden Bakmak (Salgın Hastalıklar ve Kamu Sağlığı Pratikleri), editör: İsmail Yaşayanlar, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, tarih, 388 sayfa, 2022

Kolektif – İmparatorluğun Öteki Yüzleri (2020)

Çok güzel bir mikro-tarih çalışması olan ‘İmparatorluğun Öteki Yüzleri’, Osmanlı İmparatorluğu’nda sıradan insanın dünyasına iniyor.

Alanında uzman pek çok ismin katkıda bulunduğu ve yüzyıllarca önceki mahkeme kayıtlarında yapılan derinlikli incelemelere dayanan kitapta,

  • Kostaklanma biçimi olarak at sahipliği,
  • Dokuz canlı Deli Şaban’ın intihar teşebbüsleri,
  • Bursa’da köylülerin adeta baş belası haline gelen Divane Hamza ile imtihanı,
  • Yüzyıl Konya’sında kocalarını öldürtüp evinin zeminine gömen Mâryem Hanım,
  • yüzyılda tüm fertleri hırsızlık yapan bir ailenin düşündürdükleri,
  • Köle Selim’in mağduriyeti,
  • Osmanlı tebaasının bürokrasiyle sınavı,
  • Korsanlara esir düşen Üsküplü Alaeddin’in başından geçenler,
  • Osmanlı klasik dönem Rum cemaatinde seçme ve seçilme pratiği,
  • Şii Nureddin ve İbrahim’in sürgünden dönüş mücadelesi,
  • Bir okul kırma hadisesinin merkez-taşra ilişkileri üzerinden Osmanlı maarifi hakkında düşündürdükleri,
  • Ve şaibeli bir simsarın maceraları gibi ilgi çekici konular yer alıyor.

Kitaba katkıda bulunan isimler ise şöyle: Suraiya Faroqhi, Nurcan Abacı, Zeynep Dörtok Abacı, Fırat Yaşa, Cemal Çetin, Saadet Maydaer, Emine Dingeç, Zübeyde Güneş Yağcı, Yasemin Beyazıt, Filiz Yaşar, Özlem Başarır, Faruk Yaslıçimen, İsmail Yaşayanlar ve Buket Kalaycı.

  • Künye: Kolektif – İmparatorluğun Öteki Yüzleri: Toplumsal Hiyerarşi ve Düzen Karşısında Sıradan Hayatlar, derleyen: Fırat Yaşa, Koç Üniversitesi Yayınları, tarih, 320 sayfa, 2020

Kolektif – Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Salgın Hastalıklar ve Kamu Sağlığı (2017)

Özellikle Sanayi devriminden sonra, Avrupa’da devlet yapısı büyük oranda dönüştü.

Bu durum beraberinde “sağlıklı vatandaş” düşüncesinin ortaya çıkmasına ve böylece kamu sağlığı uygulamalarının yaygınlaşmasına vesile oldu.

Dolayısıyla kamu sağlığı ile modernleşme süreci arasında kopmaz bir ilişki var.

Bu kitap ise, salgın hastalıklar ve kamu sağlığı uygulamalarını Osmanlı İmparatorluğu ve Cumhuriyet dönemleri bağlamında izlemesiyle alana önemli bir katkı sunuyor.

Osmanlı’nın ve Cumhuriyet’in genel sağlık politikasını kapsamlı bir şekilde ortaya koyan çalışma, devletin sağlıklı vatandaş yetiştirmek için ortaya koyduğu kurumları, sağlık politikalarının nasıl bir zihniyet değişimine işaret ettiğini ve bireylerin bu amaçla nasıl seferber edildiğini araştırıyor.

  • Künye: Kolektif – Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Salgın Hastalıklar ve Kamu Sağlığı, editör: Burcu Kurt ve İsmail Yaşayanlar, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, tarih, 254 sayfa, 2017