Okurunu, Tolstoy’un dehasına bir kez daha tanık olmaya davet eden, yazarın zenginlik ve yoksulluk, mutluluk ve keder, doğa ve sanat gibi evrensel temalar etrafında gelişen öykülerini bir araya getiren nitelikli bir kitap.
Sekiz öyküden oluşan kitapta, Tolstoy’un ünlü hikâyelerinden Efendi ve Uşağı da yer almakta.
‘Memurun Ölümü’, öykü ve tiyatro yazınının usta ismi Anton Çehov’un bütün öykülerinin ilk cildi.
Burada bulunan ve 1880-1884 yılları arasında yazılmış altmış iki öykü, Mehmet Özgül’ün öykülerin asıllarından yaptığı çeviriyle okurların karşısına çıkıyor.
İlk öykülerini yirmi yaşlarında daha tıp fakültesi öğrencisiyken yazan Çehov, mizahi metinler yazdığı için adını Antoşa Çehonte diye değiştirmişti.
Çehov’un bu ciltte bir araya getirilen ilk öyküleri, seçkiye adını veren öyküdeki gibi, Rusya’nın taşra kentlerinde yaşayan bürokrasi sınıfını keskin bir gözlem gücüyle eleştiriyor, iğneliyor, onların gülünç taraflarını öne çıkarıyor.
Bizde de çok sevilen Çehov ile aynı dönemde yaşamış insanlar, kendisi hakkında neler düşünürdü?
Çehov’u görmüş ve tanımış olanların anılarını bir araya getiren bu şahane derleme, büyük yazarın gündelik hayatına, yapıp ettiklerine, tavırlarına ve karakterine ilişkin pek çok bilinmeyen ayrıntı sunuyor.
Buradaki anıları sahici kılan başlıca husus ise, Çehov’un çağdaşı kültür, sanat dünyasından insanların yanı sıra, onu yakından tanımış akrabalarının ve arkadaşlarının, yani bir anlamda sıradan insanların anılarına ve tanıklıklarına yer vermesi.
Çehov’un hem bir yazar hem de bir insan olarak dünyasına inmek için çok iyi bir fırsat sunan kitap, aynı zamanda dönemin Rus toplumu hakkında da aydınlatıcı bilgiler veriyor.
Kaybolan elmasların peşinde Sovyet şehirlerini adım adım dolaşan iki kafadarın trajikomik maceraları.
Eski bir soylu olan hırslı Vorobyaninov ile kader ortağı Ostap Bender’in, sandalyelere saklandığı iddia edilen elmasların peşine düşüşünü hikâye eden, Rus edebiyatının güzide taşlama eserlerinden biri.
Rus yazını özellikle 19. yüzyılın başlarından 20. yüzyıla, dünya edebiyatını derinden etkileyecek yazarlar ortaya çıkardı.
İşte bu şahane derleme de, söz konusu dönemde eser vermiş, kimisi meşhur, kimisi pek bilinmeyen 14 yazarın öykülerini sunuyor.
Kitapta öykülerine yer verilen yazarlar şöyle:
Kitabın sonunda, öykülerine yer verilen yazarların kısa yaşamöyküleri de sunuluyor.
Rus edebiyatının en güzel örneklerinin yer aldığı sıkı bir antoloji arayanlar için kaçırılmayacak bir seçki.
Büyük yazar Tolstoy’un en önemli romanlarından olan ‘İvan İlyiç’in Ölümü’, insanoğlunun ölümle olan trajik ilişkisini destansı bir üslupla hikâye ediyor. Romanın başkahramanı İvan İlyiç, hayatı boyunca tek bir kere dahi başkaldırmamış; insanın kurulu düzenini bozmaktan, adetlere aykırı davranmaktan ölesiye korkmuş, toplum nazarında “saygınlık” kazanmayı biricik amacı bellemiş, zavallı bir insandır. Fakat bir gün, ölüm meleği İlyiç’in kapısını çalar. Bu vesileyle dönüp geçmişine bakan İlyiç, sersemlik ve dehşet içinde kurallara sıkı sıkıya bağlı, bencilce yaşadığını fark edecek, yaşarken hiç ayırdına varamadığı hakikatlerle acı bir biçimde yüzleşecektir.
Kendisi de Ukrayna’da orta halli toprak sahibi bir ailede dünyaya gelen Gogol’ün ‘Mirgorod Öyküleri’, yazarın kökenine, çocukluğuna doğru yaptığı bir yolculuk. Gogol burada yer alan öykülerinde, çocukluğunu etkileyen köy yaşamı ve Kazak geleneklerini yoğun bir biçimde kullanıyor. Kitapta, yazarın daha önce ayrı ayrı yayınlanmış ‘Eski Zaman Beyleri’, ‘Taras Bulba’, ‘Viy’ ve ‘İvan İvanoviç ile İvan Nikiforoviç’in Nasıl Tanıştıklarının Öyküsü’ isimli eserleri yer alıyor. Yazar, bu öykülerinden en meşhuru olan ‘Taras Bulba’da, saygın bir Kazak komutan olan Taras Bulba ile oğulları Ostap ve Andrey’in kahramanlık hikâyesini sunuyor.
Dipnotski 