Kolektif – Dünyada Tarihçiliğin Gündemi (2020)

Tarihyazımındaki paradigma değişiklikleri veya yeni yaklaşımlar, dünyadaki farklı ülke tarihçiliklerini de derinden etkiler.

Bu önemli derleme ise, dünyadaki tarihçiliğin son yirmi yılını, köklü tarihçilik geleneğine sahip on ülkeyi merkeze alarak izliyor.

Kitap böylece, dünyada tarihçilik adına nelerin tartışıldığı, konuşulduğu ve yazıldığı konusunda bize önemli bilgiler veriyor.

Özellikle bizde tarihçilik alanında çalışıp, farklı ülkelerde bu alanda yürütülen tartışmalara daha yakından bakmak isteyenler için kaçırılmayacak bir fırsat.

Burada yazıları yer alan isimler, ilgili ülkelerde doktora ya da post doktorasını yapmış akademisyenlerden oluşuyor.

Kitaba katkıda bulunan yazarlar şöyle: Zahit Atçıl, Fatih Durgun, Necmettin Alkan, Resul Alkan, Güneş Işıksel, Serhan Afacan, Kürşat Yıldırım, Tibet Abak, Hilal Görgün, Selçuk Esenbel ve Tufan Turan.

  • Künye: Kolektif – Dünyada Tarihçiliğin Gündemi, editör: Ahmet Şimşek, Yeni İnsan Yayınevi, tarih, 232 sayfa, 2020

Kolektif – Osmanlı Modernleşmesi (2019)

Tarihte modernleşmeye dirençli devletlere verilebilecek en iyi örneklerden biri Osmanlı’dır.

İmparatorluk, Fatih devrinin kapanmasından üç yüz yıl sonra bile hâlâ bir ortaçağ devlet sistemiyle yönetiliyordu.

Modernleşmenin kapımızı çalması için ta 18. yüzyılı beklememiz gerekecekti.

Zira 18. yüzyıla gelindiğinde özellikle askeri alanda olmak üzere Avrupa devletlerinin üstünlüğü açıkça kabul edilmeye başlanmış, Osmanlı padişahları da, 18. yüzyıldan itibaren de devletin hızla çöküşe sürüklendiğini ve mevcut durumu sürdürme lükslerinin olmadığını anlamıştı.

İşte III. Selim ve ardından II. Mahmud’un sistemli modernleşme çabaları bu kavrayışın birebir sonuçlarıydı.

Alanında uzman dokuz akademisyenin makalelerini barındıran bu özenli derleme ise, Osmanlı modernleşmesi konusunda farklı bakış açılarını bir araya getirmesiyle, konuyla ilgili okuru cezbedecek türden.

Kitapta irdelenen konular şöyle:

  • Osmanlı Devleti’nde 18. yüzyılın ilk yarısında gerçekleştirilen yeniliklerin genel özellikleri ve Osmanlı Devleti’nde değişen Batı algısı,
  • On sekizinci yüzyılda Osmanlıların zihninde Avrupa algısının değişimi,
  • Lale devrinden Tanzimat’a kadar geçen sürede Osmanlı Devleti’nde yabancı uzman istihdamı,
  • Tanzimat döneminde Babıâli Tercüme Odası ve yenileşme çalışmalarındaki etkileri,
  • Tanzimat dönemi reformlarında mekân sorunu ve Osmanlı yöneticilerinin bu probleme çözüm bulma çabaları,
  • Kırım Savaşı sonrası imzalanan Paris Barış Anlaşması ve Islahat Fermanı arasındaki bağlantılar,
  • Uzun yıllar Trabzon ve Erzurum konsolosluğu yapmış James Brant’ın Osmanlı devlet ve toplum yapısı, özellikle de Osmanlılarda reform sorunu üzerindeki düşünceleri,
  • Osmanlı Devleti’nde Islahat Fermanı sonrası gayrimüslim istihdamı,
  • Osmanlı hükümetinde görev yapan Ermeni nazırlar,
  • Meşrutiyet döneminde Osmanlı iktisadi düşüncesindeki gelişmeler.

Çalışma, Osmanlı modernleşme sürecinin farklı aşamalarını kapsamlı bir bakışla izlemesiyle önemli.

Kitaba katkıda bulunan isimler ise şöyle: Uğur Kurtaran, Necmettin Alkan, Mehmet Alaaddin Yalçınkaya, Sezai Balcı, Şükriye Pınar Özyalvaç, Adil Calap, Ahmet Dönmez, Mahmut Akpınar ve Yaşar Semiz.

  • Künye: Kolektif – Osmanlı Modernleşmesi: Reform Çağında Çözüm Arayışları, editör: Ahmet Dönmez, Kitap Yayınevi, tarih, 408 sayfa, 2019

Kolektif – Savaşanların Gözüyle Türk-Alman İttifakı (2018)

Birinci Dünya Savaşı’nda Osmanlı ve Alman imparatorlukları müttefikti.

Bu ittifak, ikisi için de hezimet oldu.

Türk ve Alman kaynaklarının yanı sıra, İngiliz ve Fransız kaynaklarından da yararlanmasıyla büyük öneme haiz elimizdeki kitap ise, bizzat içinde yer almış olanların gözünden bu ittifakın içeriğini çok yönlü bir şekilde irdelemesiyle dikkat çekiyor.

Farklı yazarların makaleleriyle katıldığı kitapta, aynı cephede Almanlarla birlikte savaşmış Mustafa Kemal Atatürk’ün Alman subayları hakkında ne düşündüğünden Almanların Türk komutanlarını nasıl değerlendirdiklerine, Alman askerî stratejisinde Türkiye’nin rolünün ne olduğundan 1915’te Ermenilere yapılanlara dair kararların alınmasında Almanların rolünün ne olduğuna pek çok konu ele alınıyor.

Çalışmanın, o dönemi hem zengin belgeler hem de kapsamlı bir şekilde irdelemesiyle her tarih tutkununa hitap edeceğini söyleyebiliriz.

Kitaba katkıda bulunan isimler ise şöyle: M. Alaaddin Yalçınkaya, Mustafa Çolak, Mustafa Gencer, Uğur Üçüncü, Özgür Yılmaz, Kadir Kon ve Cemal Candan.

  • Künye: Kolektif – Savaşanların Gözüyle Türk-Alman İttifakı (1914-1918), editör: Necmettin Alkan ve Eyyub Şimşek, Kronik Kitap, tarih, 240 sayfa, 2018

Necmettin Alkan – Karikatürlerle Sultan II. Abdülhamid (2018)

Yerli ve yabancı karikatürcülerin, gerilimi oldukça yüksek bir dönemde hüküm sürmüş II. Abdülhamid’e çok ilgi duyduğunu biliyoruz.

Kendisiyle ilgili yapılmış pek çok karikatür bulunuyor.

Necmettin Alkan’ın elimizdeki kitabı da, II. Abdülhamid karikatürlerinden yola çıkarak bir dönem okumasına girişmesiyle, bu alanda yapılmış en özgün çalışmalardan biri olmaya aday.

Türk, Alman, İngiliz, Fransız, Rus, Yunan, İtalyan ve Amerikan karikatüristlerin pek çok karikatür örneğini barındıran çalışma, II. Abdülhamid’in iktidarı döneminde yaşananları, Osmanlı’nın o süreçteki durumunu ve söz konusu karikatürler üzerinden dönemin propaganda yöntemlerinin nasıl işlediğini ayrıntılı bir bakışla inceliyor.

  • Künye: Necmettin Alkan – Karikatürlerle Sultan II. Abdülhamid: Propaganda ve Gerçek Arasında Bir Padişah, Kronik Kitap, tarih, 304 sayfa, 2018