Şeyhmus Diken – Bir Kürdün AKP Okumaları (2009)

Kuşkusuz Türkiye’nin son dönemlerde yaşadığı büyük dönüşümlerden biri de, Kürt sorununda gelinen aşama.

Fakat hükümetin yaklaşımının, beklentileri tam anlamıyla karşılamadığı da bazı kesimler tarafından dillendirilen şikâyetlerden.

Şeyhmus Diken ‘Bir Kürdün AKP Okumaları’nda, partinin Kürt sorununun çözümüne yaklaşımını eleştirel bir bakışla değerlendiriyor.

Diken, AKP’nin demokrasinin askıya alındığı diktatörlükler ve darbeler döneminde, ancak darbecilere “kısmet” olabilecek bir oy çokluğuyla iktidara geldiğini, fakat buna rağmen sorunun çözümünü hakkıyla üstlenemediğini savunuyor.

Yazar, AKP’nin söz konusu politik gücü temsil edememesinin “Kürde yansıyan yüzünü” anlatıyor.

  • Künye: Şeyhmus Diken – Bir Kürdün Akp Okumaları, Evrensel Yayınları, siyaset, 192 sayfa

Kolektif – Kürt Tarihi ve Siyasetinden Portreler (2018)

İdris-i Bitlisi’den Şeyh Ubeydullah’a, Barzanilerden Cemilpaşazadelere, Abdullah Cevdet’ten Şerif Paşa’ya, Ziya Gökalp’ten Koçgirili Alişer Efendi’ye, Sait Kırmızıtoprak’tan Abdurrahman Qasımlo’ya, Celal Talabani’den Abdullah Öcalan’a ve Gültan Kışanak’tan Selahattin Demirtaş’a, Kürt tarihi ve siyasetinde iz bırakmış pek çok isim, bu kapsamlı derlemenin konusu.

Tarihçi Hamit Bozarslan’ın yetkin önsözüyle açılan kitap, her şeyden önce okurun, bir makro-kimlik oluşturan ama oldukça heterojen bir nitelik arz eden “Kürtlük” olgusunu kavramasını mümkün kılıyor.

Kitapta yer alan yazılar bunun yanı sıra, “Kürtlük” olgusu ele alınmadan Türkiye’de Batıcılığın, İslâmcılığın, solun, hatta Türk milliyetçiliğinin tarihinin yazılabilmesinin imkânsız olduğunu da gösteriyor.

Bu gözlem, kuşkusuz İran, Irak ve Suriye için de geçerli.

Netice itibariyle bu kitap, Kürtlerin entelektüel ve siyasi tarihlerini daha yakından izlemek için çok iyi bir fırsat.

Kitapta, sırasıyla hayatları ve çalışmaları ele alınan Kürt şahsiyetler şöyle:

İdris-i Bitlisi, Bedirhaniler, Barzaniler, Şeyh Ubeydullah, Cemilpaşazadeler, Abdullah Cevdet, Şerif Paşa, Ziya Gökalp, Seyit Rıza, Baytar Nuri, Koçgirili Alişer Efendi, Said Nursi, Cegerxwîn, Sait Kırmızıtoprak (Dr. Şivan), Mehmet Emin Bozarslan, Kemal Burkay, Abdurrahman Qasımlo, Celal Talabani, Abdullah Öcalan, Ahmet Türk, Selahattin Demirtaş, Feqiyê Teyran, Gültan Kışanak, Tarık Ziya Ekinci, Mehmed Uzun, Ehmedê Xanî ve Musa Anter.

Kitaba katkıda bulunan isimler ise şöyle:

Hamit Bozarslan, İsa Doğan, Vural Genç, Mesut Yeğen, Alişan Akpınar, Ercan Çağlayan, Ayhan Işık, Metin Atmaca, Fuat Dündar, Clemence Scalbert-Yücel, Mehmet Yıldırım, Erdal Gezik, Dilek Kızıldağ Soileau, Mücahit Bilici, Metin Yüksel, Tuncay Şur, Burcu Ballıktaş Bingöllü, Servet Gün, Hamit Bozarslan, Burak Bilgehan Özpek, Çetin Gürer, Kıvanç Köseoğlu, İmra Gürtaş, Mesûd Serfıraz, Fatma Sönmez, Murat Cem Demir, Şeyhmus Diken, Ayhan Tek ve Tahir Baykuşak.

  • Künye: Kolektif – Kürt Tarihi ve Siyasetinden Portreler, derleyen: Yalçın Çakmak ve Tuncay Şur, İletişim Yayınları, siyaset, 447 sayfa, 2018

Şeyhmus Diken ve Nurcan Baysal – Kürdistan’da Sivil Toplum (2015)

Kültür sanattan insan haklarına, ekolojiden araştırma kuruluşlarına, Kürt coğrafyasında varlık gösteren sivil toplum kuruluşları hakkında önemli bir çalışma.

Şeyhmus Diken ve Nurcan Baysal, hem söz konusu kurumları tanıtıyor hem de Türkiye’nin barış sürecinde sivil toplum dünyasının “barışa” ve “sürece” nasıl baktığını saptıyor.

  • Künye: Şeyhmus Diken ve Nurcan Baysal – Kürdistan’da Sivil Toplum, İletişim Yayınları

Şeyhmus Diken – “Ula Fılle Hoş Geldin” (2012)

  • “ULA FILLE HOŞ GELDİN”, Şeyhmus Diken, İletişim Yayınları, biyografi, 222 sayfa

 

Şeyhmus Diken ‘Ula Fille Hoş Geldin’de, Diyarbakırlı udi Yervant Bostancı’nın hayatı üzerinden, bu kadim şehrin yakın dönem toplumsal yaşamından pek çok ilgi çekici ayrıntı sunuyor. Yervant Bostancı, Diyarbakır’ın ünlü Xançepek’inde doğmuş. 1976 yılında İstanbul’a, 1992’de de ABD’ye göç eden Bostancı’nın Diyarbakır’a dönüşü, yirmi sekiz yıl aradan sonra mümkün olmuş. Diken’in çalışması, Bostancı’nın çocukluk ve gençliğine dair anlatımlarından hareketle şehirdeki Ermeni kültürünü, onların gündelik hayatını, şehrin diğer halklarıyla ilişkilerini aydınlatıyor. Kitabın CD ekinde ise, Bostancı’nın kimi şarkılarına yer verilmiş.