‘Çocuk’, usta yazar Thomas Bernhard’ın otobiyografik beşlemesinin son kitabı.
Annesinin bitmek bilmez öfkesi, dedesinin katı eğitim tutumu, boğazına kadar yoksulluğa batıp oradan oraya savrulmuş bir aile, ilk edebi nüvelerin ortaya çıkışı ve Almanya ile Avusturya’da Nazizmin önlenemez yükselişi, Bernhard’ın anlatısında başköşeyi alan konular.
Alman şair Joachim Sartorius ‘Prens Adaları’nı, Büyükada’da geçirdiği bir sonbahar sırasında kaleme aldı.
“Bu kitap, bir şairin Ada’nın dünyası, manzarası, ışığı ve insanları tarafından nasıl baştan çıkarıldığına dair son derece etkileyici bir aktarım.” diyerek bu mekâna duyduğu hayranlığı dile getiren Sartorius, Bizans, Osmanlı ve cumhuriyetin kuruluş döneminden kalan yapılarda incelemeler yapmış ve adada yaşayanlarla yaptığı sohbetler aracılığıyla Adalar’ın geçmişine dair ilginç ayrıntılara ulaşmış.
Kitapta Sartorius’un, Adalar’ın kozmopolit tarihine dair anlatımlarının yanı sıra, arkadaşları Sezer Duru, Orhan Pamuk ve Ara Güler’e dair hikâyeleri de yer alıyor.
Thomas Bernhard’ın ‘Ödüllerim’ isimli elimizdeki eseri, Almancada Bernhard’ın bütün kitaplarını yayımlayan Suhrkamp Verlag tarafından 2009 yılında sürpriz bir şekilde yayımlanmıştı.
Kısa süre içerisinde Türkçeye de çevrilen ve iki bölümden oluşan kitapta Bernhard, ilk olarak aldığı ödüllerin hikâyelerini, kendine has üslubuyla uzun uzun anlatıyor.
Kitabın, yine zevkli bir okuma vaat eden ikinci bölümünde ise, Bernhard’ın ödül törenlerinde yapmış olduğu konuşmalar yer alıyor. Kitabında “… para düşkünüyüm, karaktersizim, ben de bir domuzum.” diyen Bernhard, zehir zemberek bir dille, kişisel zaaflarını örtmeden, aldığı ödüllerin hikâyelerini okurlarıyla paylaşıyor.
Alman edebiyatçı Daniel Glattauer’in 2006 yılında yayımlanan ‘Poyraza Çare’ isimli romanı, Emmi Rothner ve Leo Leike isimli karakterleri üzerinden sanal aşkları alaycı bir üslupla hikâye ediyor.
Emmi Rothner, Like dergisine aboneliğini iptal ettirmek için, dergiye bir e-mail göndermek ister.
Fakat mail, yanlışlıkla Leo Leike’ye gider, bu da ikili arasında sanal bir ilişkinin başlamasına vesile olur.
Bu tesadüfi ilişki, karakterlerin yabancılaşma ve yakınlaşma gibi karşıt duygular arasında gidip gelmelerine neden olur.
Glattauer, Rothner ve Leike tarafından yazılan yüzlerce mail üzerinden, günümüzün kadın-erkek ilişkilerini hicvediyor.
‘Melnitz’, Salomon Meijer ailesinin tarihi üzerinden, Avrupa’da 1871 ile 1945 arasında Yahudi toplumunun maruz kaldığı ayrımcılığın sürükleyici bir hikâyesini sunuyor.
Ordudan kaçan Janki, ailenin yaşadığı İsviçre’deki Edingen köyüne sığınır.
Bu olay, toplumun diğer kesimlerinin Meijerleri dışladığı ve ardından bu aileye yönelik büyük bir ayrımcılığın yaşanmasına neden olur.
Kitap barındırdığı bu hikâyenin yanı sıra, Yahudi yaşamının nitelikli bir tasviri niyetine de okunabilir.
Gazeteci, yazar ve çevirmen Sezer Duru’nun, Dostoyevski’nin aynı adlı öykü kitabına gönderme yapan ‘Beyaz Gecelere Doğru’su, yazarın gezi anılarından oluşuyor. Bu anılar, yazarın edebiyatçı geçmişinden de kaynaklı olarak, edebiyata keyifli atıflar yapmasıyla dikkat çekiyor. Halep, Zenobia, Mısır, Mardin, Aphrodisias, Viyana, Almanya, Paris, Münih, Berlin, Roma, Toscana, Dublin, Bükreş, Königsberg, Stockholm, St. Petersburg, Madrid, Bordeaux, Brüksel, Dortmund, Hannover, Marlbork ve Moskova, bu anılarda karşımıza çıkan birkaç kent.
Dipnotski 