Etiket: Vural Genç

Kolektif – Kürt Tarihi ve Siyasetinden Portreler (2018)

İdris-i Bitlisi’den Şeyh Ubeydullah’a, Barzanilerden Cemilpaşazadelere, Abdullah Cevdet’ten Şerif Paşa’ya, Ziya Gökalp’ten Koçgirili Alişer Efendi’ye, Sait Kırmızıtoprak’tan Abdurrahman Qasımlo’ya, Celal Talabani’den Abdullah Öcalan’a ve Gültan Kışanak’tan Selahattin Demirtaş’a, Kürt tarihi ve siyasetinde iz bırakmış pek çok isim, bu kapsamlı derlemenin konusu.

Tarihçi Hamit Bozarslan’ın yetkin önsözüyle açılan kitap, her şeyden önce okurun, bir makro-kimlik oluşturan ama oldukça heterojen bir nitelik arz eden “Kürtlük” olgusunu kavramasını mümkün kılıyor.

Kitapta yer alan yazılar bunun yanı sıra, “Kürtlük” olgusu ele alınmadan Türkiye’de Batıcılığın, İslâmcılığın, solun, hatta Türk milliyetçiliğinin tarihinin yazılabilmesinin imkânsız olduğunu da gösteriyor.

Bu gözlem, kuşkusuz İran, Irak ve Suriye için de geçerli.

Netice itibariyle bu kitap, Kürtlerin entelektüel ve siyasi tarihlerini daha yakından izlemek için çok iyi bir fırsat.

Kitapta, sırasıyla hayatları ve çalışmaları ele alınan Kürt şahsiyetler şöyle:

İdris-i Bitlisi, Bedirhaniler, Barzaniler, Şeyh Ubeydullah, Cemilpaşazadeler, Abdullah Cevdet, Şerif Paşa, Ziya Gökalp, Seyit Rıza, Baytar Nuri, Koçgirili Alişer Efendi, Said Nursi, Cegerxwîn, Sait Kırmızıtoprak (Dr. Şivan), Mehmet Emin Bozarslan, Kemal Burkay, Abdurrahman Qasımlo, Celal Talabani, Abdullah Öcalan, Ahmet Türk, Selahattin Demirtaş, Feqiyê Teyran, Gültan Kışanak, Tarık Ziya Ekinci, Mehmed Uzun, Ehmedê Xanî ve Musa Anter.

Kitaba katkıda bulunan isimler ise şöyle:

Hamit Bozarslan, İsa Doğan, Vural Genç, Mesut Yeğen, Alişan Akpınar, Ercan Çağlayan, Ayhan Işık, Metin Atmaca, Fuat Dündar, Clemence Scalbert-Yücel, Mehmet Yıldırım, Erdal Gezik, Dilek Kızıldağ Soileau, Mücahit Bilici, Metin Yüksel, Tuncay Şur, Burcu Ballıktaş Bingöllü, Servet Gün, Hamit Bozarslan, Burak Bilgehan Özpek, Çetin Gürer, Kıvanç Köseoğlu, İmra Gürtaş, Mesûd Serfıraz, Fatma Sönmez, Murat Cem Demir, Şeyhmus Diken, Ayhan Tek ve Tahir Baykuşak.

  • Künye: Kolektif – Kürt Tarihi ve Siyasetinden Portreler, derleyen: Yalçın Çakmak ve Tuncay Şur, İletişim Yayınları, siyaset, 447 sayfa, 2018

Kolektif – Osmanlı Devleti ve Kürtler (2017)

Osmanlı ile Kürtler arasındaki ilişkiler, daha önce pek çok incelemeye konu oldu.

Alanında uzman isimlerin katkıda bulunduğu bu kitap ise, Osmanlılar ile Kürtler arasındaki ilişkiyi yeni yaklaşım ve metodoloji aracılığıyla irdeleyen makaleleri bir araya getirmesiyle alan için özgün veriler barındırıyor.

Kitapta,

  • On dokuzuncu yüzyılda Osmanlı Kürt ilişkilerinin mahiyeti,
  • Kürt emirliklerinin iç yapısı ve Osmanlı-Kürt ilişkilerinin erken tarihi,
  • Süveydi ve Hoy Zaza/Dumbeli emirliklerinin kökeni ve 16. yüzyıldaki tarihleri,
  • Osmanlı-İran sınır boyunda sadakat sağlama, başka bir deyişle bağlılıkları garantiye alma biçimi olarak rehine siyaseti,
  • Erdelan Kürt Beyliği’nin Osmanlı ve Safevi devletleriyle ilişkileri,
  • Erken 19. yüzyılda Kürt mirlerinin Babıâli ile olan ilişkilerinin, imparatorluğun diğer yerel güçleri bağlamında okuması,
  • Bir Hamidiye Aşiret Alayı örneği olarak, II. Abdülhamid devrinde Heyderan aşireti lideri Hüseyin Paşa’nın aşiret alayları bağlamındaki rolü,
  • Şeyh Abdüsselam Barzani ile İttihat ve Terakki arasındaki çatışma,
  • Sultan I. Selim dönemi Selimnâmelerinde Kürtlerin nasıl değerlendirildiği,
  • Osmanlı-Kürt ilişkileri bağlamında Kürt medrese ve tekkelerinde gerçekleştirilen ilmi faaliyetler,
  • Kaçar-Osmanlı savaşlarında Guran Kürtlerinin rolü,
  • Ve Mela Mehmûdê Bazıdî’nin ‘Adât û Rüsûmâtnâme-yi Ekrâdiye’ adlı çalışmasında dil, teknik, üslup ve muhteva gibi, ilgi çekici konular ele alınıyor.

Kitaba katkıda bulunan isimler ise şöyle: İbrahim Özcoşar, Shahab Vali, Mustafa Dehqan, Vural Genç, Ercan Çağlayan, Keyhan Muşir Penahi, Fasih Dinç, Uğur Bahadır Bayraktar, Erdal Çiftçi, Yaşar Kaplan, Nezahat Başçı, M. Nesim Doru ve Mustafa Öztürk.

  • Künye: Kolektif – Osmanlı Devleti ve Kürtler, editör: İbrahim Özcoşar ve Shahab Vali, Kitap Yayınevi, tarih, 340 sayfa, 2017

Vural Genç (haz.) – İranlı Tarihçilerin Kaleminden Çaldıran (1514)

  • İRANLI TARİHÇİLERİN KALEMİNDEN ÇALDIRAN (1514), hazırlayan: Vural Genç, Bengi Yayınları, tarih, 231 sayfa

 

Şah İsmail ve Yavuz Sultan Selim arasındaki Çaldıran Savaşı, yalnızca askeri açıdan değil sosyal ve dini bakımdan da Osmanlı-Safevi ilişkilerinde önemli bir yere sahip. Bizler bu konuya dair ayrıntıları, genel olarak Osmanlı tarafındaki tarihçilerin anlatımlarıyla biliyoruz. Dolayısıyla elimizdeki kitabı dikkat çekici kılan husus, Safevi kaynaklardan ve İran’da yapılan modern çalışmalardan Çaldıran’ı yeniden okumaya açması. Kitapta, 1514’te gerçekleşen Çaldıran savaşına neden olan anlaşmazlıklar, savaş esnasında tarafların konumlanmaları, kullandıkları taktikler ve savaşın sonlanmasına uzanan süreç ayrıntılı bir şekilde ele alınıyor.