Kategori: İktisat

Ellen Meiksins Wood – Sermaye İmparatorluğu (2014)

Ellen Meiksins Wood, Oya Köymen’in yetkin çevirisiyle Türkçeye kazandırılan ‘Sermaye İmparatorluğu’nda, Doğu-Batı ekseninde tarihsel bir gezintiye çıkarak yeni ve eski emperyalizmin özgüllüklerini ortaya çıkarıyor.

Wood’un ayrıntıcı bakışının en iyi örneği diyebileceğimiz kitapta tartışılan kimi konular şöyle:

  • Kapitalizmde iktisadi ve siyasi güç arasındaki ilişkilerin dönüşümü,
  • Kapitalizmin iktisadi zorunluluklarının genişlemesi,
  • İngiltere’nin egemenliğinin İrlanda’ya ve denizaşırı Amerika’ya yayılması,
  • Tarihte Arap, Çin, Hollanda ve Roma gibi uygarlıklarda emperyalist güç ilişkileri,
  • Günümüzün ABD egemenliğindeki “küreselleşme” ve bu yeni emperyalizmin doğurduğu sonsuz savaş döngüsü.

Künye: Ellen Meiksins Wood – Sermaye İmparatorluğu, çeviren: Oya Köymen, Yordam Kitap, inceleme, 190 sayfa

Aleix Saló – Euro Kâbusu (2014)

Aleix Saló, dünya ekonomisinin dönüm noktalarını adım adım takip ederek uygulanan yanlış politikalar sonucunda yaşanan önemli darboğazları saptıyor ve tüketim kültürünün toplumsal alanda yarattığı çürümeyi gözler önüne seriyor.

Saló,

11 Eylül saldırılarının Batı’da güvenlik öncelikli siyasetlerin öne çıkmasına nasıl bahane olduğunu,

Seattle ile başlayan küreselleşme karşıtı hareketlerin nedenlerini,

Küreselleşmenin neden şüphe çektiğini,

Sovyet Bloğu’nun çöküşünün ABD’nin ekonomik modelini yaygınlaştırmasına etkilerini,

Ve 2008’de ABD’de başlayan ekonomik krizin nasıl olup da Euro Bölgesi’ni alt üst ettiğini anlatıyor.

  • Künye: Aleix Saló – Euro Kâbusu, çeviren: Arda Koval, Say Yayınları, iktisat, 191 sayfa

Murat Şeker – Mutluluk Ekonomisi (2017)

Belki daha fazlası bozar, bilemiyoruz. Ama mutlu olmanın bilhassa temel ihtiyaçlar düşünüldüğünde para ile birebir, sarsılmaz bir ilişkisi var.

İşte bu kitap, para ve mutluluk bağını sosyolojik veya psikolojik yönlerden ziyade, doğrudan kamu ekonomisi bağlamında masaya yatırıyor.

Yani konu, tamamıyla iktisat literatürünün çerçevesi içinde ele alınmış.

Kitapta şu sorular yanıtlanıyor:

Mutluluk ile ekonomik büyüme, milli gelir, istihdam, enflasyonla ve bireysel gelir arasında nasıl bir ilişki var?

Kamu harcamaları, kamu gelirleri, vergilendirme, sosyal güvenlik, sosyal politikalar ve gelir dağılımı mutluluğumuza ne gibi etkilerde bulunuyor?

Mutluluğun nüfus, sosyal sermaye, din ve inançtan ne şekilde etkilendiğini irdelemesi de, kitabın diğer bir katkısı.

  • Künye: Murat Şeker – Mutluluk Ekonomisi, Türkmen Kitabevi, ekonomi, 152 sayfa

Ayşe Buğra – Kapitalizm, Yoksulluk ve Türkiye’de Sosyal Politika (2008)

‘Kapitalizm, Yoksulluk ve Türkiye’de Sosyal Politika’, Türkiye’deki sosyal politika tarihinin eleştirel bir analizi.

Ayşe Buğra, Türkiye’de devlet-toplum ilişkilerinin Cumhuriyet tarihi boyunca geçirdiği evrimi, sosyal politika alanındaki yansımalarına bakarak ve özellikle yoksullukla mücadele konusuna odaklanarak incelemeye koyuluyor.

Kitapta ilkin, kapitalizmle sosyal politika arasındaki ilişkinin niteliğine bakılıyor.

İkinci olarak da Avrupa’da 16. yüzyıldan itibaren kapitalizmle birlikte var olmuş yoksulluk ve sosyal politika tartışmalarının içindeki temaların, Türkiye gibi geç sanayileşen toplumlarda nasıl ortaya çıktıkları ve bunların zaman içindeki dönüşümleri gözler önüne seriliyor.

  • Künye: Ayşe Buğra – Kapitalizm, Yoksulluk ve Türkiye’de Sosyal Politika, İletişim Yayınları, inceleme, 275 sayfa

Laurent Cordonnier – Garibanlara Merhamet Yok (2014)

Laurent Cordonnier ‘Garibanlara Merhamet Yok’ta, iktisadın ve çalışma ekonomisinin işsizliği nasıl ele aldığını irdeliyor.

Bunu yaparken emek, emek arzı ve emek talebi gibi kavramların neoklasik iktisat teorisi tarafından nasıl tanımlandığını ele alan Cordonnier, bu teorinin yoksullar ve işsizlere dair katı söylemini gözler önüne seriyor.

İşsizlerin durumlarını düzeltmek için piyasa mekanizmasına güvenilemeyeceğini; asgari ücret uygulamalarının, sendikaların, sosyal yardım ve sosyal güvenlik sistemlerinin de işsizlikte pay sahibi olduğunu gösteren çalışma, istihdamı her yönüyle anlamak ve anlatmak için nitelikli bir kaynak.

  • Künye: Laurent Cordonnier – Garibanlara Merhamet Yok, çeviren: Lütfü Şimşek, İletişim Yayınları, iktisat, 110 sayfa

N. Emrah Aydınonat – İktisat Nedir? (2014)

N. Emrah Onat, felsefi diyaloglar tarzında kaleme aldığı ‘İktisat Nedir?’de, bir yandan konuyu her seviyeden okurun anlayabileceği şekilde işlerken, diğer yandan da iktisat gibi anlaşılması zor bir alanı gerçek dünyadaki yansımaları ve güncel örnekleriyle ele alıyor.

Filizsu, İlyas, Nalan ve Sevda karakterleri arasındaki diyaloglarla ilerleyen kitap, aşağıdaki örneklerde görüleceği gibi, hem aydınlatıcı hem de keyifli konulara yer veriyor:

İktisat ve ekonomi kavramları arasındaki farklar,

İktisat ve felsefe ile iktisat ve din ilişkisi,

Para olgusunun tarihsel, siyasal, sosyolojik ve güncel yansımaları,

İkinci el oto alırken dikkat edilmesi gerekenler,

Victoria’s Secret modellerinin iktisatla ne alakası var?

  • Künye: N. Emrah Aydınonat – İktisat Nedir?, İletişim Yayınları, iktisat, 262 sayfa

 

Orhan Kurmuş – Emperyalizmin Türkiye’ye Girişi (2008)

Orhan Kurmuş’un elimizdeki çalışması, kendisinin İngiltere’de yıllar süren arşiv çalışmalarıyla elde ettiği bulguların ürünü.

Kurmuş kitabında, Türkiye’nin bugününü büyük ölçüde etkilemiş emperyalizme bağımlılığın tarihsel köklerine odaklanıyor.

Osmanlı tarihine dair önemli ayrıntılar barındıran kitap, İngiliz emperyalizminin Türkiye’ye girme sürecini, Türkiye’nin kapitalist gelişme sürecinin 1850-1913 arasındaki ilk döneminin ana hatları üzerinden ortaya çıkarmaya çalışıyor.

İngiliz şirketlerinin liman kenti olan İzmir ve Batı Anadolu’daki ticari etkinlikleri, doğrudan sermaye yatırımları ve bu yatırımlar bağlamında İzmir-Aydın demiryolunun ortaya çıkışı, kitapta ele alınan kimi dikkat çekici konular.

  • Künye: Emperyalizmin Türkiye’ye Girişi, Orhan Kurmuş, Yordam Kitap, iktisat tarihi, 303 sayfa

Kolektif – Türkiye’de Esnek Çalışma (2014)

 

Farklı yazarların makaleleriyle yer aldığı elimizdeki çalışma, işçiler açısından uzun çalışma saatleri, iş kazaları ve meslek hastalıklarına neden olan, sermayenin emek gücü üzerindeki tahakkümünü arttıran esnek çalışmayı irdeliyor.

Kitapta, Avrupa ve Türkiye’nin istihdam stratejilerinde esneklik pratikleri, emek piyasalarını yeniden yapılandırma çabası olarak 4+4+4 formülü, kamu istihdamındaki esnekleşmeye 4B örneği, sendikaların esneklik pratiklerine nasıl yanıt verdiği, esneklik dayatmalarına karşı nitelikli bir karşı mücadele örneği olarak TEKEL direnişi ve esnek istihdamın işçi sağlığına etkileri ele alınıyor.

  • Künye: Kolektif – Türkiye’de Esnek Çalışma, hazırlayan: Özgür Müftüoğlu ve Arif Koşar, Evrensel Yayınları, siyaset, 256 sayfa

Kolektif – Mucizeden Belaya Yolculuk: Tütün (2014)

  • MUCİZEDEN BELAYA YOLCULUK: TÜTÜN, editör: H. Vakıf Mercimek ve İ. Eren Akçiçek, Tarihçi Kitabevi, inceleme, 535 sayfa

‘Mucizeden Belaya Yolculuk’, geçmişten günümüze tütünün üretim ve ticaretini çok boyutlu bir şekilde ele alan makalelerden oluşuyor. Türkiye’nin tütün politikalarının eleştirel bir bakışla irdelendiği kitapta, Türkiye’de Flue Cured ve Burley tütünlerinin yetiştirilme teknikleri; Düyun-u Umumiye’nin kurulmasının Reji idaresiyle ilişkisi; tütün idaresinin Reji’den TEKEL’e dönüşümünün hikâyesi; TEKEL’in hazin sonu; sigara kaçakçılığı; milli bir ürün olan tütüne devletin dünden bugüne bakışı; sosyal kültürel faktörler ile tütün tüketimi arasındaki ilişki ve tütünle mücadelede yaşanan gelişmeler gibi ilgi çekici konular ele alınıyor.

M. Hakan Koçak – Camın İşçileri (2014)

  • CAMIN İŞÇİLERİ, M. Hakan Koçak, İletişim Yayınları, inceleme, 581 sayfa

M. Hakan Koçak ‘Camın İşçileri’nde, Türkiye’de işçi sınıfının oluşum sürecini, İstanbul’un Paşabahçe semtinde 1935’te faaliyete geçip 2002’de kapatılan Şişecam Fabrikası işçilerinin mücadele deneyimi üzerinden inceliyor. Osmanlı’dan Cumhuriyet ve sonrasına, Türkiye’deki cam eşya üretiminin tarihiyle açılan kitapta, Cumhuriyet döneminde Şişecam Fabrikası’nın kuruluş süreci; fabrikada 1947’de sendikanın kuruluşu; politik ve iktisadi alanlardaki köklü değişimlerinin Şişecam işçi hareketine yansımaları ve fabrikadaki 1966 grevinin Türkiye işçi sınıfı tarihinde neden bir dönüm noktası teşkil ettiği gibi önemli konular tartışılıyor.