Charles Baudelaire – Dipnotski

Kolektif – Sanat ve Ekoloji (2022)

Sanat pratiğine bakarken, parçası olduğu ekolojik yıkımı yok mu sayacağız?

Bu Bruno Latour’dan Vandana Shiva’ya pek çok ismin metinlerini barındıran bu değerli derleme, sanat ve ekoloji ilişkisine politik ekoloji ekseninden bakıyor.

Kitabın ilk bölümü 1960’lardan günümüze sanat ve politik ekoloji ilişkisine, çağdaş sanat ve politik ekolojinin birbirini besleyen yaklaşım ve pratiklerine odaklanıyor.

İkinci bölüm, ilerleme eleştirisi ve Bruno Latour’un bu bağlamdaki kozmopolitika anlayışına ayrılmış.

Çalışmanın üçüncü bölümü biyoteknoloji üzerinden ekolojinin kurumsal boyutuna ve bu bağlamda Neil Smith ve Vandana Shiva’nın politik ekolojik yaklaşımlarına yer veriyor.

Kitabın son bölümü ise, biyoteknolojinin, biyo-estetik pratikler üzerindeki dönüştürücü etkisini irdeliyor.

Kitaba katkıda bulunan isimler: Eda Sezgin, T. J. Demos, Arne Naess, Gary Genosko, Charles Baudelaire, Bruno Latour, Neil Smith, Vandana Shiva ve Sven Lütticken.

Künye: Kolektif – Sanat ve Ekoloji: Sanat, Yaşam, Üretim, derleyen: Eda Sezgin, çeviren: Merve Tokmakçıoğlu ve Eda Sezgin, İletişim Yayınları, sanat, 204 sayfa, 2022

Charles Baudelaire – Kötülük Çiçekleri (2016)

Charles Baudelaire’in, modern şiirde dönüm noktası olarak kabul edilen başyapıtı.

“Kalbim, boyun eğ, katlan; hayvanca uykuna yat.” diyen şair, büyük kentin arada kalmış bireyini, vicdan azabının dinmek bilmez ıstırabını, yaşıyor olmanın büyük mutluluğunu ve elbette ki o muazzam trajedisini melankolik ve dehşetli imgelerle kuruyor.

Künye: Charles Baudelaire – Kötülük Çiçekleri, çeviren: Ahmet Necdet, Ayrıntı Yayınları

Hilmi Uçan – Batı Şiiri ve Tevfik Fikret (2009)

Göstergebilim, edebiyat kuramı, edebiyat eğitimi, eleştiri, öykü ve roman çözümlemelerine dair yazıları ve Fransızca’dan yaptığı çevirilerle bildiğimiz Hilmi Uçan, ‘Batı Şiiri ve Tevfik Fikret’ isimli bu eserinde, uygarlık seçiminde de edebiyatta da oyunu Batı’dan yana kullanmış Tevfik Fikret’in kişisel ve entelektüel dünyasına odaklanıyor.

Uçan, kitabının ilk bölümünde, Osmanlı’nın yaşadığı uygarlık krizini ve o dönemdeki yeni arayışları anlatıyor.

Kitabın ikinci bölümü, Tevfik Fikret’in kişiliği ve sanatını irdeliyor.

Yazar, çalışmasının son bölümünde de, Tevfik Fikret’in birçok şiiriyle, François Copée ve Baudelaire gibi Batılı şairlerin üretimlerini, metinlerarası ilişkiler çerçevesinden karşılaştırıyor.

Künye: Hilmi Uçan – Batı Şiiri ve Tevfik Fikret, Hece Yayınları, inceleme, 276 sayfa

Michel Butor – Sıra Dışı Öykü (2008)

Michel Butor ilginç kitabı ‘Sıra Dışı Öykü’de, Charles Baudelaire’in 13 Mart 1856 tarihinde sabaha karşı gördüğü bir rüyayı yorumluyor.

Butor, “kavşağında sayısız yolun kesiştiği” şeklinde tanımladığı bu rüyanın imgelerini, Baudelaire’in hayatı ve yapıtlarında sürüyor.

Baudelaire’in rüyası, sabaha karşı tek başına sokaklarda yürümesiyle başlıyordu.

Rüya daha sonra, şairin bir arkadaşıyla karşılaşması, oradan bir geneleve gitmesiyle devam ediyor ve burada garip bir canavarla karşılaşmasıyla bitiyordu.

İşte Butor, Baudelaire’in bir arkadaşına gönderdiği mektubunda anlattığı bu rüyasının barındırdığı anlamları, şairin hayatı ve sanatı ekseninde izliyor.

Künye: Michel Butor – Sıra Dışı Öykü, çeviren: Elif Koşkan, Yapı Kredi Yayınları, deneme, 231 sayfa

Charles Baudelaire – Edebiyat Heveslisi Gençlere Tavsiyeler (2017)

Her yazar adayının, edebiyatın görkemli simalarından öğreneceği çok şey var.

Elimizdeki bu incecik kitap, bunun iyi örneklerinden.

Büyük şair Charles Baudelaire bu kısa metninde, genç edebiyat heveslilerine, kendi yazma deneyiminden damıttığı tavsiyelerde bulunuyor.

“Deneyim denen şey belli bir miktar hatayı içinde barındırır,” diyen Baudelaire, beslendiği temel kaynakları, yazma sürecindeki tıkanıklıkların nasıl aşılabileceğini, eleştirilerin birer ders ve motivasyon aracı olarak nasıl kullanılabileceğini ve şöhretin getirdiği yıkıcı baskıların nasıl azaltılabileceğini irdeliyor.

Künye: Charles Baudelaire – Edebiyat Heveslisi Gençlere Tavsiyeler, çeviren: Alper Turan, Sel Yayıncılık, edebiyat, 28 sayfa

Dominic Smith – Cıva Sanrıları (2011)

CIVA SANRILARI, Dominic Smith, çeviren: Dilek Berilgen Cenkciler, APRIL Yayıncılık, roman, 355 sayfa

1787-1851 yılları arasında yaşayan Louis-Jacques-Mandé Daguerre, sanatçı ve kimyagerdi. Fakat Daugerre asıl ününü, bir çeşit fotoğrafik görüntü elde etme yöntemi olan “dagerreyotipi”yle sağladı. İşte Dominic Smith’in elimizdeki romanı ‘Cıva Sırları’nda, fotoğrafın mucidi Daguerre’in hayatı ekseninde, dönemin Fransa’sının bir panoramasını çiziyor. Devrim sonrası Fransa’da geçen roman, aynı zamanda Baudelaire, Niépce ve Arago gibi dönemin önemli figürlerine de yer veriyor. Bu muazzam icadın doğuşuyla hız kazanan kurgu, Daguerre’in listesine aldığı on kişiyi fotoğraflarla ölümsüzleştirmek için yola koyulmasıyla ilginç bir hal alıyor.