Thomas Meyer – Hannah Arendt Kimdi? (2025)

Thomas Meyer’in ‘Hannah Arendt Kimdi?’ adlı kitabı, 20. yüzyılın en etkili siyaset düşünürlerinden biri olan Hannah Arendt’in yaşamını, düşünsel gelişimini ve entelektüel mirasını kısa ama yoğun bir biçimde anlatıyor. Meyer, biyografik anlatıyı felsefi çözümlemeyle iç içe geçirerek Arendt’in fikirlerinin hangi tarihsel ve kişisel koşullarda biçimlendiğini gösteriyor.

Kitap, Arendt’in Almanya’daki gençlik yıllarından başlıyor: Martin Heidegger’le kurduğu entelektüel ve duygusal ilişkinin, onun düşünsel yöneliminde yarattığı derin etkiyi tartışıyor. Nazi rejiminin yükselişiyle birlikte Arendt’in ülkesinden kaçışı, Paris ve ardından ABD’deki sürgün yaşamı, Meyer’in “düşüncenin köksüzleşmesi” dediği bir temaya dönüşüyor. Bu deneyim, Arendt’in sonraki çalışmalarında —özellikle ‘Totalitarizmin Kaynakları’, ‘İnsanlık Durumu’ ve ‘Kötülüğün Sıradanlığı: Eichmann Kudüs’te’— merkezi bir yere sahip olan özgürlük, eylem, yargı ve kötülük kavramlarının temelini oluşturuyor.

Meyer, Arendt’in felsefi tutumunu bir “düşünme cesareti” olarak tanımlar. Arendt için düşünmek, yalnızca anlamak değil, itaatsizliğin bir biçimidir. Yazar, onun totalitarizm eleştirisini günümüz siyasal atmosferiyle ilişkilendirerek, bireyin sorumluluğunun ve politik katılımın önemini vurgular. Arendt’in “kötülüğün sıradanlığı” kavramı, burada ahlaki kayıtsızlığın modern toplumlarda nasıl kök saldığını açıklayan bir uyarı olarak öne çıkar.

Kitap, ne akademik bir monografi ne de sıradan bir biyografi. Thomas Meyer, Arendt’in fikirlerini sade ama derin bir dille aktararak, düşünürün çağını aşan sorularını yeniden güncelliyor: “Özgürlük nedir?”, “Eylem ne zaman politikleşir?”, “İnsan, düşünmeyi bıraktığında neye dönüşür?”

  • Künye: Thomas Meyer – Hannah Arendt Kimdi?, çeviren: Özlem Kırtay, Ebubekir Demir, Lejand Yayınları, biyografi, 136 sayfa, 2025

Jennifer Nagel – Bilgi (2024)

  • Bilgi nedir?
  • Bir şeyin doğru olduğunu düşünmek ile gerçekten doğru olduğunu bilmek arasındaki fark nedir?
  • Bilgi ve hakikat ilişkisi nasıl bir ilişkidir?
  • Görme ve işitme gibi duyularımızın sağladığı bilgi soyut akıl yürütmenin sağladığı bilgi gibi midir?
  • İddia ettiğimiz şeyi biliyor sayılmak için iddiamızı gerekçelendirebilmemiz gerekir mi?

Bu ve benzeri kadim sorular çerçevesinde bilgi felsefesindeki temel sorunları ve paradoksları ele alan Jennifer Nagel çağdaş filozofların mantık, dilbilim ve psikolojiden de yararlanarak açtıkları yeni yolları da tartışıyor.

  • Künye: Jennifer Nagel – Bilgi, çeviren: Ebubekir Demir, İş Kültür Yayınları, inceleme, 152 sayfa, 2024

Kolektif – Felsefede Devrim (2021)

İlk kez İngiltere’de ortaya çıkan ve başını Moore, Russell ve Wittgenstein’ın çektiği analitik felsefe devrimi üzerine çok iyi bir çalışma.

Kitaba katkıda bulunan yazarlar, analitik felsefenin kurucu düşünürleri, Frege, Moore, Viyana Çevresi filozofları, Wittgenstein ve Russell felsefelerine farklı yönleriyle irdeliyor.

İngiliz filozof Alfred Jules Ayer’in editörlüğünü yaptığı çalışma, Gilbert Ryle’ın giriş yazısı ve P. F. Strawson’ın felsefenin mahiyetine ilişkin değerlendirmeleriyle zenginleşiyor.

  • Künye: Kolektif – Felsefede Devrim: Analitik Felsefenin Doğuşu, editör: Alfred Jules Ayer, çeviren: Ebubekir Demir, Fol Kitap, felsefe, 120 sayfa, 2021

James Robert Brown – Bilim Felsefesi (2020)

Bilim felsefesinin uzun ve ilham dolu tarihi üzerine harikulade bir çalışma.

Alana yeni ilgi duymaya başlayan okurlar kadar felsefecilerin, bilim insanlarının ve uzmanların da seveceği kitap, yüzyıllar boyu pek çok düşünürün bilim felsefesine ne gibi katkılar sunduğunu özlü bir biçimde ortaya koyuyor.

James Robert Brown, Türkçe baskıya özel bir önsözle yayımlanan bu çevirisinde, Mill’den Gazali’ye, Poincare ve Reichenbach’tan Viyana Çevresi’nin kıdemli üyeleri Schlick ve Carnap’a, Hempel ve Popper’dan Kuhn ve Feyerabend’a pek çok ismin fikirlerine yer veriyor.

Kitap bunu yaparken de, yalnızca bilim felsefesi değil çağdaş bilim sosyolojisi tartışmalarından feminist eleştirel kuramlara kadar geniş bir alanda geziniyor.

  • Künye: James Robert Brown – Bilim Felsefesi, çeviren: Dilek Kadıoğlu, Ebubekir Demir, Gülben Salman, Halil Rahman Açar, Hüsnü Özer ve Mehmet Ali Sarı, Fol Kitap, bilim, 368 sayfa, 2020