Ellen Meiksins Wood

Ellen Meiksins Wood – Kapitalizmin Kökeni (2021)

Kapitalizme alternatif düşünebilmek için kapitalizmin geçmişine ilişkin alternatif anlayışları tartmak gerekir.

İşte çağdaş Marksist düşüncenin büyük isimlerinden Ellen Meiksins Wood’un bu çalışması da, kapitalizmin kökeni ve buna ilişkin tarihsel-teorik tartışmalar üzerine eşsiz bir eser.

Wood öncelikle, konuya ilişkin başlıca tarihsel açıklamaları ve tartışmaları özetliyor, özellikle en yaygın kapitalist gelişme modeli olan “ticarileşme modeli”ni ele alarak bu modele yapılan başlıca itirazları inceliyor.

Yazar, devam eden sayfalarda da, basmakalıp görüşlere karşı çıkan alternatif bir tarihsel anlatı taslağı çiziyor ve bu bağlamda, kapitalist olmayan ticaret, kapitalist emperyalizmin kökeni, kapitalizm ile ulus devlet arasındaki ilişki üzerine özgün tezler geliştiriyor.

“Kapitalizm olarak bildiğimiz bu dinamik iktisadi sistem, nasıl oldu da feodal Avrupa’nın köylüleri ve derebeyleri arasından çıkıp gelişebildi?” sorusunun yanıtını arayan çalışma, kapitalizmin, son derece özgün tarihsel koşulların geç kalmış ve belli bir yere sıkışmış bir ürünü olduğunu ortaya koyuyor.

Künye: Ellen Meiksins Wood – Kapitalizmin Kökeni: Geniş Bir Bakış, çeviren: A. Cevdet Aşkın, Yordam Kitap, tarih, 224 sayfa, 2021

Ellen Meiksins Wood – Yurttaşlardan Lordlara (2009)

Ellen Meiksins Wood, önemli iktisatçılarımızdan Prof. Oya Köymen tarafından Türkçeye kazandırılan ‘Yurttaşlardan Lordlara’ başlıklı bu çarpıcı çalışmasında, emeğiyle geçinen mülksüz insanların hangi gerekçe ve dalaverelerle siyasetten dışlandıklarını irdeliyor.

Siyaset teorisinde eskiçağdan ortaçağa kadar aristokratlar, mülksüz insanlar ve devlet ilişkisini inceleyen Wood, devlete neden itaat edilmesi gerektiği, hangi koşullarda başkaldırılabileceği, eşitsizliğin meşrulaştırılması, demokrasi savunucuları ile karşıtlarının mücadelesi ve adaletin kıstasları konularını; Platon, Aristoteles, Cicero, Aquinolu Thomas gibi düşünürler üzerinden değerlendiriyor.

Künye: Ellen Meiksins Wood – Yurttaşlardan Lordlara: Eskiçağlardan Ortaçağlara Batı Siyasi Düşüncesinin Toplumsal Tarihi, çeviren: Oya Köymen, Yordam Kitap, siyaset, 255 sayfa

Ellen Meiksins Wood ve Neal Wood – İsyan Borusu (2008)

İki yazarlı ‘İsyan Borusu’, kapitalizmin yükselişe geçtiği on altıncı ve on yedinci yüzyıl Avrupa’sına uzanıyor.

Bu yüzyılların, kültür ve dindeki devrimci gelişmeler kadar, kapitalizmin ve modern ulus-devletin yükselişine, siyasal teorinin gelişimine, giderek artan biçimde uluslararası hale gelen bir ekonominin oluşumuna ve modern sömürgeciliğin başlangıcına tanıklık ettiğini söyleyen yazarlar, söz konusu dönemin düşünürlerinin izini sürerek, günümüz dünyasını anlayabilmek adına, o yüzyıllardan ne öğrenilebileceğini araştırıyor.

Thomas More, Thomas Smith, John Ponet, Richard Hooker, Thomas Hobbes ve John Locke, kitapta, fikirleri değerlendirilen düşünürlerden birkaçı.

Künye: Ellen Meiksins Wood ve Neal Wood – İsyan Borusu, çeviren: Fahri Bakırcı, Epos Yayınları, siyaset, 211 sayfa

Ellen Meiksins Wood – Kapitalizm Demokrasiye Karşı (2008)

Ellen Meiksins Wood, alt başlığı ‘Tarihsel Maddeciliğin Yeniden Yorumlanması’ olan ‘Kapitalizm Demokrasiye Karşı’da, postmodern dünyada üzeri örtülmeye çalışılan kapitalizmi tekrar gün yüzüne çıkarıyor.

Kavramların birbirine karıştığı günümüzde, eleştirisini sunmak bir yana kapitalizm neredeyse hiç vurgulanmadığı günümüzde Wood, bir toplumsal ilişkiler sistemi ve bir siyasî alan olarak kapitalizmin özgüllüğünü vurguluyor; tarihsel maddeciliğin kuramsal temellerini yeniden değerlendiriyor.

Wood ayrıca, eskiçağdan modern çağa demokrasinin seyrini inceliyor; kapitalizmin demokrasiye koyduğu sınırların sosyalizmle nasıl aşılabileceğine odaklanıyor.

Künye: Ellen Meiksins Wood – Kapitalizm Demokrasiye Karşı, çeviren: Şahin Artan, Yordam Kitap, siyaset, 342 sayfa

Ellen Meiksins Wood – Sermaye İmparatorluğu (2014)

Ellen Meiksins Wood, Oya Köymen’in yetkin çevirisiyle Türkçeye kazandırılan ‘Sermaye İmparatorluğu’nda, Doğu-Batı ekseninde tarihsel bir gezintiye çıkarak yeni ve eski emperyalizmin özgüllüklerini ortaya çıkarıyor.

Wood’un ayrıntıcı bakışının en iyi örneği diyebileceğimiz kitapta tartışılan kimi konular şöyle:

Kapitalizmde iktisadi ve siyasi güç arasındaki ilişkilerin dönüşümü,
Kapitalizmin iktisadi zorunluluklarının genişlemesi,
İngiltere’nin egemenliğinin İrlanda’ya ve denizaşırı Amerika’ya yayılması,
Tarihte Arap, Çin, Hollanda ve Roma gibi uygarlıklarda emperyalist güç ilişkileri,
Günümüzün ABD egemenliğindeki “küreselleşme” ve bu yeni emperyalizmin doğurduğu sonsuz savaş döngüsü.

Künye: Ellen Meiksins Wood – Sermaye İmparatorluğu, çeviren: Oya Köymen, Yordam Kitap, inceleme, 190 sayfa

Ellen Meiksins Wood – Kapitalizmin Arkaik Kültürü (2007)

KAPİTALİZMİN ARKAİK KÜLTÜRÜ, Ellen Meiksins Wood, çeviren: Oya Köymen, Yordam Kitap, siyaset, 238 sayfa

Siyaset bilimi profesörü Ellen Meiksins Wood’un, Türkiye’nin önemli İktisat tarihçilerinden Prof. Dr. Oya Köymen tarafından çevirisi yapılan ‘Kapitalizmin Arkaik Kültürü’ isimli bu kitabı, Batı’daki modernite kavramlarını ve burjuva toplum modelinin tarihsel gelişimini irdeliyor. Wood, Aydınlanma düşüncesine yol açan tarihsel bir güç olan burjuva kültürünün, azami kâr peşinde koşan kapitalist mantıktaki gelişmeye benzemediğini savunuyor. Buna örnek olarak İngiltere’yi veren yazar, burada, Kıta Avrupa’sına benzer modern devlet ve buna ilişkin siyasî söylemin bulunmadığını, bunun da ülkedeki gelişkin kapitalizmin önemli bir göstergesi olduğunu söylüyor.

Ellen Meiksins Wood – Özgürlük ve Mülkiyet (2012)

ÖZGÜRLÜK VE MÜLKİYET, Ellen Meiksins Wood, çeviren: Oya Köymen, Yordam Kitap, tarih, 351 sayfa

Ellen Meiksins Wood, daha önce yayınlanan ‘Yurttaşlardan Lordlara’ başlıklı çalışmasında, eskiçağdan ortaçağa Batı siyasi düşüncesinin toplumsal tarihini incelemişti. Wood, bu çalışmanın devamı olan elimizdeki kitabında ise, Rönesans’tan Aydınlanma’ya özgürlük ve mülkiyet konusunu araştırıyor. Bu bağlamda, Rönesans kent devleti, reformasyon dönemi, İspanyol İmparatorluğu, Hollanda Cumhuriyeti, Fransız mutlakıyetçiliği, İngiliz devrimi ve Aydınlanma’yı inceleyen yazar, aynı zamanda Machiavelli, Luther, Calvin, Spinoza, Hobbes, Locke ve Rousseau gibi büyük düşünürlerin fikirlerini ve eserlerini de değerlendiriyor. Kitapta ayrıca, çevirmeni Prof. Dr. Oya Köymen’in, Wood’un erken modern Avrupa deneyimini, Osmanlı-Türkiye toplumsal tarihi bağlamında değerlendirdiği nitelikli bir yazısı da yer alıyor.