Göran Therborn – Sosyolojinin ve Tarihsel Materyalizmin Oluşumu (2021)

Sosyolojinin kökenleri burjuva devrimlerinden sonra ve proleter devriminden önce atıldı.

Bu yönüyle sosyolojinin idealleri de, burjuva iktidarının sağlamlaştırılması ve güçlenmesiydi.

Örneğin öncü sosyologlar, kapitalist yapının uyumlu ve işbirliğine dayalı sosyal ilişkiler üretilebileceği varsayımını savundular.

Hiçbiri kapitalizmin doğası gereği çelişkili olduğuna ve temel sorunlarını çözmek için bir devrime ihtiyaç duyduğuna inanmadı.

İşte Göran Therborn da bu çalışmasında, Marksist bir perspektifle sosyolojinin kökenlerini izliyor ve sosyolojinin neden aşılması gerektiğini tartışıyor.

Therborn, farklı sınıf çıkarlarına hizmet ettikleri ve niteliksel olarak farklı metodolojik temellere sahip oldukları için Batı sosyolojisi ile Marksizmin bir karışımının olamayacağını belirtiyor.

Therborn’a göre, Marx’ın politik iktisadı aşmasına benzer biçimde, sosyolojinin aşılması ve tarihsel materyalizmin toplumun bilimi konumuna getirilmesi gerekir.

Künye: Göran Therborn – Sosyolojinin ve Tarihsel Materyalizmin Oluşumu: Bilim, Sınıf ve Toplum, çeviren: Bekir Balkız ve Ümit Tatlıcan, Islık Yayınları, sosyoloji, 512 sayfa, 2021

Göran Therborn – İktidarın İdeolojisi, İdeolojinin İktidarı (2008)

Göran Therborn ‘İktidarın İdeolojisi İdeolojinin İktidarı’nda özellikle, toplumsal alanda iktidarın sürdürülmesi ve dönüştürülmesinde, ideolojinin nasıl bir rol üstlendiğini inceliyor.

Therborn bunu yapmak için de, öncelikle, toplumsal egemenliğin sınıfsal altyapısını değerlendiriyor ve sınıf yönetiminde ideolojinin rolünü sorguluyor.

Yazar, insani öznelerin ideolojik oluşumu; ideolojilerin tarihsel maddeciliği; toplumsal değişme ve ideolojinin iktidarı; sınıfların ideolojik oluşumu; siyasal iktidar ve ideolojilerin toplumsal düzeni başlıkları altında, birçok tartışmaya konu olmuş bu alanı, kendi yorumlarıyla zenginleştiriyor.

  • Künye: Göran Therborn – İktidarın İdeolojisi, İdeolojinin İktidarı, çeviren: İrfan Cüre, Dipnot Yayınları, siyaset, 136 sayfa

Göran Therborn – Marksizmden Post-Marksizme (2011)

  • MARKSİZMDEN POST-MARKSİZME, Göran Therborn, çeviren: Devrim Evci, Dipnot Yayınları, siyaset, 227 sayfa

 

Cambridge Üniversitesi’nde Sosyoloji Kürsüsü Başkanı olan Göran Therborn nitelikli incelemesi ‘Marksizm ve Post-Marksizm’de, Marksist geleneğin uzun yolculuğunda karşısına çıkmış olan geçit, iniş ve çıkmazları anlatıyor. Marksizme dair bir yol haritası ve pusula olarak düşünülebilecek kitap, erken 21. yüzyılın sol siyasî pratik ve düşüncesini önceki yüzyılın sosyal zeminine oturtması ve sol düşüncenin yüzyılın başında Kuzeyde sergilediği gelişmenin sistematik bir panoramasını vermesiyle dikkat çekiyor. Therborn bunu yaparken de, modernite, postmodernizm ve post-Marksizm konusunda varolan tartışmalara çağdaş bir bakış açısıyla yaklaşıyor.