Ya bir sabah uyandığınızda, gölgeniz hepten kaybolmuşsa!
Bu öykümüzde, tam da bu oluyor: Günün birinde hınzır gölgeler, yer değiştirmeye karar verir.
Şimdi topun gölgesi kertenkelenin, karıncanın gölgesi bulutun gölgesine karışmış ve böylece her şey karman çorman olmuştur.
Bu güzel hikâyeye Mert Tugen’in resimleri eşlik ediyor.
Bu kitapta, mit, masal ve fantazyaları, popüler kültür bağlamında eleştirel bir gözle irdeleyen makaleler yer alıyor.
Andersen’in ünlü Çirkin Ördek Yavrusu‘nda narsisistik boyut, Bremen Mızıkacıları ile kapitalist sistemin işleyişi arasındaki ilişki, Küçük Kara Balık ve toplumun bireyi birörnek yaşamaya zorlayışı, Uyuyan Güzel ya da uyutulan kadınlar üstüne, Hansel ve Gretel’de ev içi tekinsizlik, Küçük Prens’te değer salgınına tepki, Ateşböceği ile Karınca’da emeğin çarpıtılması ve Ezop Masalları’nda erdemli yaşamın antik tesellisi, bu makalelerde tartışılan kimi konular.
Kitaba makaleleriyle katılan isimler ise şöyle: Zeynep Direk, Delal İpek, Nazmiye Kete Tepe, Şeyma Bilginer Erdoğan, Melek Özlem Sezer, Hande Öğüt, Sıdıka Yılmaz, Menekşe Toprak, Fahrünnisa Bakırcı, Yasemin Kılınçarslan, Özgür İpek, Deniz Akın, Ayşe Bilginer, Tahsin Emre Fırat, Mehmet Naci Önal, Asiye Ata, Bahar Balcı, Hüseyin Köse, Gülhanım Küçükalkan, Yurdagül Bezirgân Arar, Zeynep Baki, Zeynep Zelal Dağ ve Beyler Yetkiner.
Hepimiz masallarla büyürüz, ama ne yazık ki hiçbirimizin aklına masallardaki akıl almaz cinsiyetçiliği sorgulamak pek gelmez.
Örnek vermek gerekirse:
Bir ölü olan Pamuk Prenses, öpülür…
Hansel ve Gretel’de çocuklar ormana atılır ve bu yetmezmiş gibi masal haneye tecavüz, yamyamlık, cinayet ve hırsızlıkla devam eder…
Peri kızlarının kanatları çalınınca evlenmeye mecbur kalırlar…
Yine Pamuk Prenses masalında, elmanın yalnızca kırmızı tarafı zehirler…
Kırmızı pabuç giydiği için ayakları kesilen Karin, Kırmızı Başlıklı Kız’ın başına gelenler ve bunun gibi, masallarda kırmızının çoğunlukla belalı bir renk olarak yer alışı…
Melek Özlem Sezer, daha önce yayınlanan bu ödüllü çalışmasında, masallarda sıklıkla karşı karşıya kaldığımız bu ve bunun gibi simgelerin izini sürüyor.
Sezer’in çalışmasının en önemli katkılarından biri de, masallarda işlenen kodların yetişkin yaşamımızda bizi nasıl etkilediğini ve en önemlisi de bu kodların toplumsal cinsiyet algımızı nasıl şekillendirdiğini gözler önüne sermesi.
Yetişkinler açısından çocukluk, geçmişte kalmış güzel bir rüyadır.
O dönemi unuttuğumuz içindir ki, çocukları pek anlayamaz, onlarla geçirdiğimiz zamanın tam anlamıyla tadını çıkaramayız.
Melek Özlem Sezer, çocukların ruhundan yetişkinlerin dünyasına mektuplar gönderiyor.
Çocukların zengin hayal dünyasına inmek isteyenlere önerilir.
Melek Özlem Sezer daha önce yayınlanan ‘Masal Masal Matitas’ta, yalnızca çocuklara özgü bir tür olarak algılanan masalı yetişkinlere de hitap edecek bir formda sunmuştu.
Sezer elimizdeki kitabında ise, çocuklar ve çocuklarıyla zaman geçiren ebeveynler başta olmak üzere, hoş zaman geçirmek isteyen herkes için bahçede ve evde oynanacak kelime, okuma-yazma oyunlarını anlatıyor.
Kitapta hoptirik çember, gölgeye basma, köşe kapmaca, ip içinde körebe, mendil kapmaca, atçılık, ip tutma, sulu zırtlak ebelemece, sopa yakalamaca, hırsız-polis, balon tiyatrosu, mikado, telgraf yazma ve dudak okuma gibi pek çok oyun yer alıyor.
Melek Özlem Sezer elimizdeki ilgi çekici çalışmasında, bir edebi tür olduğu unutulup yalnızca çocuklara dönük anlatılarmış gibi algılanan masalın hazlarını yetişkinlere aktarıyor. Masalın kendine özgü dünyasının, felsefi derinliğinin, kurgu ve dil olanaklarının biz yetişkinlere yeniden hatırlatıldığı kitapta, Mevlâna’nın Leyla’sı, Süleyman ve Belkıs, Pıspıslı Hanım’ın Masalı, Rüya Tabircisi, Beş Paralık Hiç, Deli ile Devletli Bildiğini İşler, Uyanık Şair, Küçük Terzi, Ezop’un Tilkisi, Çoban Köpeği ve Kurt gibi masallar ile para, aşk, tilki, yalan ve düş gibi kimi temalar etrafında bir araya getirilmiş masallar yer alıyor.
Dipnotski 