Freud’un eserlerini kronolojik bir bakışla analiz eden ve bunların psikanalize katkılarını aydınlatan bir rehber.
Freud’un her eserini okuyucunun merakını uyandıracak şekilde tanıtan ve basit, gündelik bir dil kullanarak bu metinlerin özünü açıklayan kitap, Freud’un eserleriyle tanışmak için iyi bir fırsat.
Aristo, “Gülmek insanın özüdür” demişti. Bu kitabın yazarı Eric Smadja da, artık sıradanlaşmış bu yorumla yetinmeyerek, gülmeyi biyolojik, psikolojik ve sosyokültürel yönleriyle ele alıyor ve gülmenin tarihselliğini, nedenselliğinin karmaşıklığını ortaya koyuyor. Smadja, kitabının ilk bölümünde, Antik Çağ düşünürlerinden Bergson’a uzanarak kahkahanın üç klasik tanımını inceliyor. Yazar kitabının ilerleyen bölümlerinde ise, gülmenin fenomenolojisini ortaya koyuyor; gülme eyleminin tetiklenmesine ve üretilmesine katkıda bulunan dış ve iç faktörleri, gülmenin biyolojik, ruhsal ve sosyokültürel kodlamalarını ele alıyor.
John Rajchman ‘Deleuze Bağlantıları’nda, düşünür Gilles Deleuze’un felsefi argümanlarının bir haritasını çıkarıyor. Deleuze’ün felsefesinin kesinkes bağlantılara ilişkin olduğunu söyleyen Rajchman, bu “bağlanmalar”dan hareketle felsefenin nasıl yapılacağını tartışıyor. Deleuze düşüncesine giriş yapmak isteyenleri hedefleyen çalışma, Deleuze’ün felsefe yapma biçimini, düşünürün içinde fikir ürettiği yapıyı, bu yapının öne çıkan argüman ve tezlerini, Deleuze’ün düşüncesini inşa ederken Batı fikriyatının geniş düşünce havzasıyla kurduğu bağlantıları, Deleuze felsefesinin toplumsal ve siyasal içerimlerini aydınlatıyor.
‘Devrim Yahut Vasat’ta bir araya gelen makaleler, teknolojinin toplumsal analiz için açtığı imkânları ve toplumun gündelik hayatında “yeni”yle kurduğu ilişkiyi irdeliyor. Kitapta, “yeni”nin vasata dönüşmesinde kapitalizmin yarattığı koşulların etkisi, değişen teknolojilerle yapılan üretimin emeğin değersizleştirilmesiyle sonuçlanması, teknolojik gelişmelerin sınıfsal boyutu, yeni medya araçlarının toplumsal mücadele araçları olarak kullanılmasının imkânları, yeni medya ve etik, internetin direniş ve aktivizm için açtığı yollar ve sinemada Mısır ve Yunanistan’daki halk hareketlerinin temsil biçimleri gibi konular yer alıyor.
Nesrin Akan elimizdeki çalışmasında, Platon’un müzik, müziğin etkileri ve müziğin eğitimdeki rolü gibi konulardaki görüşlerini aydınlatıyor; yani Platon’un müzikle bağını kuran çevresel faktörlerin, Platon’un felsefesinde, sanat anlayışında ve müziğe yaklaşımında nasıl bir etkide bulunduğunu irdeliyor. Antik Yunan müziği, Eski-Doğu uygarlıklarının Platon’a etkileri, Antik Yunan’da çalgılar, Platon’un müzik anlayışında Pythagoras’ın izleri, Antik Yunan’da müzik sistemi ve modlar, Atina’da müzik eğitimi, şiir ve mitolojinin Platon’a etkileri ve Platon’un ideal devletinde müzik eğitiminin yeri, kitapta ele alınan diğer konular.
Psikanalist Christopher Bollas’ın ‘Freudyen An’ı, kendisinin bilinçdışı düşünmek ve özellikle bilinçdışının seslendirilmesinin yeniden ele alınması konusundaki görüşlerinden oluşuyor.
Ağırlıklı olarak, İtalyan Psikaniliz Topluluğu’nda çalışan Vincenzo Bonaminio ile Bollas’ın psikanalizi konu edinen görüşmelerine dayanan kitapta Bollas, kuramın nasıl bir bilinçdışı oluşturduğu, algılanan nesnenin bilinçdışı kavrayışa açık nesnel nitelikleri ve aktarımın yorumlanmasının serbest çağrışıma direnç oluşturması gibi psikanalizin kritik konularını tartışırken, psikanalitik teknikteki aşırılıklara dair eleştirilerini de sıralıyor.
2008-2010 arasında İstanbul, Kocaeli, Bursa, Adapazarı ve Düzce’de gerçekleştirilmiş bir alan araştırmasına dayanan ‘Kayıp İşçi Kadınlar’, tekstil, gıda ve hizmet üretiminde kayıtdışı çalışan kadınların deneyim ve sorunlarını araştırıyor. Çalışma, kayıtdışı çalışan kadınların deneyimlerini işlerin bulunuşu, iş saatleri, belirsiz iş tanımı, çalışma saatleri ve sigortaya ilişkin işveren tutumu gibi farklı yönlerden ele alıyor. Göç eden kadınların çalışma şartlarını, küçük yaşta çalıştırılmayı ve kayıtdışı çalışmanın kadınların sağlığı üzerindeki etkilerini de irdeleyen çalışma, bu alanda önemli bir boşluğu dolduruyor.
A. Dinç Alada ‘İktisadın Kayıp Felsefesi’ adlı bu kitabında, “iktisat” bilim dalı adına geliştirilen yaklaşımlara, kuramlara ve özellikle felsefenin ana kalemlerini oluşturan etik felsefesi, epistemoloji ve ontolojinin iktisat alanına getirdiği yorumlara odaklanıyor. Alada bu bağlamda, Karl Popper, Zygmunt Bauman, Cornelius Castoriadis, Norbert Elias ve Amartya Sen gibi düşünürlerin iktisat felsefesi alanını ilgilendiren üretimlerini irdeliyor. Alada, iktisadi düşüncede felsefi tavırlar ile öncü iktisat düşünürlerinin fikirlerini incelerken bu fikirlere yöneltilen belli başlı eleştirileri de okurlarıyla paylaşıyor.
Seval Şahin ‘Kültürel Sermaye, Kibar Hırsız ve Şehir’de, Peyami Safa’nın Server Bedi takma adıyla yazdığı ‘Cingöz Recai’ polisiye serilerinin, Türkiye’deki milliyetçi düşüncenin güçlenmesinde ne derece katkıda bulunduğunu araştırıyor. Yazar bunu ortaya koymak için, Pierre Bourdieu’nün “alan teorisi”nden ve Franco Moretti’nin edebi türlerin incelenmesine yönelik yaklaşımı olan “edebiyat haritaları”ndan yararlanıyor. Kitabının ilk bölümünde, Server Bedi’nin Cingöz Recai serilerini tanıtan Şahin, ardından, bu seriyi Bourdieu ile Moretti’nin teorileri bağlamında değerlendirerek kitaplardaki bakış açısını irdeliyor.
Songül Sallan Gül ‘Türkiye’de Kadın Sığınmaevleri’nde, somut veriler eşliğinde ülkedeki kadına yönelik şiddeti irdeliyor ve sığınmaevlerinin buna ne gibi çözümler getireceğini tartışmaya açıyor. İki yıllık bir çalışmanın ürünü olan kitap, İstanbul, Ankara ve İzmir başta olmak üzere on ilde, SHÇEK, belediye ve kadın kuruluşlarına ait yirmi dört sığınma evinde yaşayan kadınlarla yapılan görüşmelere dayanıyor. Söz konusu illerdeki sığınmaevi ve şiddetle mücadele eden kurumların yöneticileriyle de görüşen Gül, farklı ülkelerin deneyimlerinden de hareketle, Türkiye’de kadına yönelik şiddetin boyutlarını ortaya koyuyor.
Dipnotski 