Etiket: Bahar Tırnakçı

Robin Milner-Gulland – Ruslar (2023)

Halkların Tarihi dizisi içinde yer alan bu kitap, özellikle 17. yüzyıldan bu yana dünya tarihinde her zaman önemli bir yer işgal eden bir halkı, kuzey komşumuz Ruslar’ı anlatıyor.

Rus edebiyatı, sanatı ve kültür tarihi alanının önde gelen uzmanlarından Robin Milner-Gulland, bu çalışmasında, bir “zihin arkeolojisi”, farklı çağları kat eden bir kültür tarihi perspektifinden hareket ediyor.

Rusya tarihini genellikle Büyük Petro ve modernleşme süreciyle başlatan baskın eğilimin aksine, 1700 öncesi döneme, “Eski Rusya”ya da önemli bir yer ayıran Milner-Gulland, ilk kroniklerden modern döneme dek Rus kültürünün evrimine damgasını vuran temel dinamikleri, inanç yapılarını, “ikonalar âlemi”ni zengin örneklerle anlatıyor.

Ruslar’ın zihniyet dünyasını anlamak için önemli bir giriş kitabı.

  • Künye: Robin Milner-Gulland – Ruslar, çeviren: Bahar Tırnakçı, İş Kültür Yayınları, tarih, 352 sayfa, 2023

Hakan Erdem – Osmanlı’da Köleliğin Sonu (2023)

Osmanlı toplumunda kölelik sona erse de hukuki statü açısından kölelik imparatorluğun sonuna dek lağvedilmemişti.

Başka bir deyişle Osmanlı İmparatorluğu sona ererken, hatta 20. yüzyılın ilk yirmi yılında, kölelik ölmek üzere olan ama hukuken tanınan bir kurumdu.

İşte Hakan Erdem bu özgün çalışmasında, Osmanlı’da köleliğin bir iradeyle kaldırılmaksızın nasıl sona erdiğini aydınlatıyor.

Osmanlı köleliği ve köle ticaretinin bastırılması literatürüne önemli bir katkı olan çalışma, köleliğin karşılaştırmalı tarihiyle ilgilenen araştırmacılar için özellikle yararlı.

Erdem’in çalışmasının en önemli yönünün ise, Türkiye’deki Osmanlı köleliği üzerine söylemin, daha geniş Batı kölelik söyleminin artık tam bir parçası olduğu gerçeğini pekiştirmesidir diyebiliriz.

Kitaptan bir alıntı:

“Efendileri tarafından azat edilmeyi beklemekle yetinmeyen köleler, Osmanlı yetkililerinin yardımsever tutumlarından bizzat yararlandılar ve kaçma yoluna başvurarak bu meseleyi gittikçe artan bir şekilde kendi ellerine almaya başladılar. Azat olmayı sağladıktan sonra ise kendi hayatlarının, iyi veya kötü, başmimarı oldular. Özgürlük o gün de, bugün olduğu gibi, bu anlama geliyordu.”

  • Künye: Hakan Erdem – Osmanlı’da Köleliğin Sonu (1800-1909), çeviren: Bahar Tırnakçı, Timaş Yayınları, tarih, 320 sayfa, 2023

Jack Goody – Rönesanslar (2015)

Avrupa merkezciliği sıkı sıkıya eleştiren Jack Goody, İtalyan Rönesansının İslam, Çin, Yahudilik ve Hint kültürlerinden nasıl beslendiğini irdeliyor.

Yazar, Doğu uygarlıklarının Avrupa anlatılarında “geri kalmış” olarak vurgulanmasının, sanayileşmiş Batı’nın 19. yüzyıla özgü bakışı olduğunu düşünüyor.

  • Künye: Jack Goody – Rönesanslar, çeviren: Bahar Tırnakcı, İş Kültür Yayınları

Peter Watson – Fikirler Tarihi (2014)

  • FİKİRLER TARİHİ, Peter Watson, çeviren: Kemal Atakay, Barış Pala, Bahar Tırnakçı vd., Yapı Kredi Yayınları, tarih, 1083 sayfa

Peter Watson, kapsamlı çalışmalarının ürünü olan ‘Fikirler Tarihi’nde, iki milyon yıl öncesinden modernizme entelektüel tarihin dönüm noktalarını kayıt altına alıyor. Kitapta, dilden önceki imgelem dünyası; dilin ortaya çıkışı; bilimin, felsefenin ve insan bilimlerinin doğuşu; Bağdat ve Toledo’daki felsefe çalışmaları; Çin’in bilgin-seçkinleri; öğrenimin yayılması; sekülerliğin sahneye çıkışı; coğrafi keşifler ertesinde karşılaşılan Yenidünya’nın “yerli” aklı; protestanlığın düşünsel etkisi; Amerika’nın icadı; Rönesans deneyimi; milliyetçilik ve emperyalizm; modernizm ve Freud’un bilinçdışını keşfi konuları yer alıyor.