Etiket: Bgst Yayınları

Jean-Baptiste de Panafieu – Darwin: Herkes İçin Evrim (2018)

Jean-Baptiste de Panafieu iyi bir okyanus bilimci, fakat biz kendisini, kaleme aldığı önemli popüler bilim kitaplarıyla da biliyoruz.

de Panafieu’nun elimizdeki çalışması ise, Darwin’in evrim kuramı, kuramın gelişimi ve bu konuda yürütülen güncel tartışmalar hakkında dört dörtlük bir rehber.

de Panafieu, Darwin’in meşhur Beagle gemisiyle yaptığı yolculuktan başlayarak,

  • Evrim kuramının oluşumunu,
  • Evrimin temel mekanizmalarını,
  • Doğal seçilim ve varyasyon gibi, kuramın temel kavramlarını,
  • Genetik ve moleküler biyolojideki devrimlerin evrim kuramına getirdikleri katkıları,
  • Yaratılışçılar ve akıllı tasarımcılar gibi şarlatanların evrim kuramına yönelik saldırıları,
  • Evrim kuramının neden toplumsal bir mücadele alanı haline geldiğini,
  • Kötü niyetli yaklaşımların evrim kuramının temel kavramlarını nasıl çarpıttıklarını,
  • Evrim kuramının bütün bunlara rağmen yepyeni bilim dallarına neden ve nasıl ilham vermeye devam ettiğini,
  • Ve Darwinciliğin yarınlar için neler vaat ettiğini derinlemesine irdeliyor.

Evrim kuramı ve bu konuda yürütülen güncel tartışmalar hakkında iyi bir rehber arayanlar bu çalışmayı kaçırmasın deriz.

  • Künye: Jean-Baptiste de Panafieu – Darwin: Herkes İçin Evrim, çeviren: Nıvart Taşçı, Bgst Yayınları, bilim, 148 sayfa, 2018

Immanuel Wallerstein – Avrupa Evrenselciliği (2018)

Batı’nın dünyanın geri kalanına müdahale ederken başvurduğu söylemlerin dinamikleri nedir?

Avrupa Evrenselciliği’nde, Avrupa’nın evrenselleşme çabasının tarihsel, ekonomik ve siyasal nedenlerini irdeleyen Immanuel Wallerstein, Batı’nın müdahale söylemini derinlemesine analiz ediyor ve Batı’nın müdahalelerini dayandırdığı şu “evrensel değerler”in neler olduğunu tartışıyor.

  • Amerikan yerlilerini köleleştiren İspanyollar, onları “barbar” ve “ahlakdışı” adetlere sahip olarak tanımlamıştı.
  • Avrupalılar Osmanlı’ya ve Ortadoğu bölgesine nüfuz ederken bu kültürlerin gelişmeye kapalı olduklarını savunmuştu.
  • Daha yakın zamanlı örnekler olarak ise, eski Yugoslavya’ya ve Irak’a müdahale eden Batılı güçler, buralarda diktatörlüklerin bulunduğunu ve insan haklarının çiğnendiğini iddia etmişti.

İşte Wallerstein da bu örneklerden yola çıkarak, Batılıların müdahaleler için bahane yaptığı söz konusu “evrensel değerlerin” neler olduğunu, bunların özünde neye hizmet ettiğini gözler önüne seriyor ve daha da önemlisi bu söylemlerdeki sahtekârlıkların üstesinden nasıl gelebileceğimizi tartışıyor.

  • Künye: Immanuel Wallerstein – Avrupa Evrenselciliği: Gücün Retoriği, çeviren: Aziz Ufuk Kılıç, Bgst Yayınları, siyaset, 101 sayfa, 2018

Nesim Ovadya İzrail – Osmanlı ve Türkiye Tiyatrosunda Şahinyanlar (2018)

Osmanlı’da 1915-16 yıllarında Ermeni vatandaşlara yönelik tehcir, Osmanlı tiyatrosuna yıllarca emek vermiş Ermeni sanatçıları da vurdu.

Örneğin Şahinyanlar ailesi.

Şahinyanlar, 100 yıla yakın bir süre Osmanlı tiyatro sahnelerinde yer almış, üyeleri adeta tiyatroyla yatıp kalkan, köklü bir aileydi.

İşte Nesim Ovadya İzrail de, Vahan ve Oksen Şahinyan’ı merkeze alarak bu kadim ailenin hikâyesini anlatıyor.

Vahan Şahinyan, 1922’de güvenli görmediği bu toprakları terk ederek Bulgaristan’a göç eder.

Oksen Şahinyan ise, benzer duygularla, o zaman Türkiye toprağı olmayan İskenderun’a göç eder.

Kitap, bu ailenin Osmanlı ve Türkiye tiyatrosuna katkılarını ortaya koyarken, aynı zamanda bu iki tiyatrocuyu ülkeden koparan ortamın ve olayların kapsamlı bir fotoğrafını da çekiyor.

  • Künye: Nesim Ovadya İzrail – Osmanlı ve Türkiye Tiyatrosunda Şahinyanlar, Bgst Yayınları, tiyatro, 271 sayfa, 2018

Étienne Klein – Evrenin Kökeni Üzerine (2018)

Evren nereden geliyor?

Daha da önemlisi, bir evren olduğu fikri nereden geliyor?

Fizikçi ve bilim felsefecisi Étienne Klein, hakkında çokça tartışma yürütülegelen evrenin kökeni konusunu zengin bir bağlamda yorumluyor.

Modern fiziğin evrenin kökenine getirdiği yorumu oldukça anlaşılabilir bir üslupla açıklayan Klein, konuyu bilimsel olduğu kadar felsefi bir perspektifle de tartışıyor ki, kitabı zengin kılan hususların başında da bu geliyor.

Kitapta,

  • Büyük patlama teorileri,
  • Modern fiziğin, Albert Einstein’ın genel görelilik teorisi ile kuantum teorisini birleştirme çabaları,
  • Büyük patlamanın popüler algıdaki yeri,
  • Evrenin nasıl var olduğu,
  • Ve evrenin başlangıcında ne olduğu gibi önemli konular açıklanıyor.

Künye: Étienne Klein – Evrenin Kökeni Üzerine, çeviren: Ahmet Nüvit Bingöl, Bgst Yayınları, bilim, 149 sayfa, 2018

Kolektif – Kültür ve Siyasette Feminist Yaklaşımlar (2009)

‘Kültür ve Siyasette Feminist Yaklaşımlar’, ‘Feminist Yaklaşımlar’ isimli sitede paylaşılan konuları bir araya getiriyor.

Seçkide öne çıkan konuların başında militarizm geliyor.

Buradaki yazılar, militarizmi annelik üzerinden anlamaya çalışırken, militarizmin feminist bir eleştirisini de yapıyorlar.

Seçkide ele alınan bir diğer konu da başörtüsü.

Bu bölümde, başörtülü kadınların deneyimleri sunuluyor; başörtüsü feminist bir bakış açısıyla yorumlanıyor.

Seçkide ayrıca, seks işçileriyle ilgili röportaj ve makaleler de yer alıyor.

Çalışmaya, yazı ve röportajlarıyla katılan isimler şöyle: Nancy Scheper-Hughes, Sara Ruddick, Rela Mazali, Özlem Aslan, Joan Wallach Scott, Afsaneh Najmabadi, Fatma Benli, Ayla Kerimoğlu, Aslı Zengin, Ayşe Tükrükçü, Selma James, Bejan Matur, Jale Parla ve Karin Karakaşlı.

  • Künye: Kolektif – Kültür ve Siyasette Feminist Yaklaşımlar, yayına hazırlayan: Ayça Günaydın, Fahriye Dinçer, Özlem Aslan ve Zeynep Kutluata, Bgst Yayınları, feminizm, 240 sayfa

Immanuel Wallerstein – Ütopistik ya da 21. Yüzyılın Tarihsel Seçimleri (2018)

“Ütopistik, tarihsel alternatiflerin ciddi bir değerlendirmesi, olası alternatif tarihsel sistemlerin gerçek rasyonalitesine ilişkin olarak kararlarımızın uygulanmasıdır. İnsani toplumsal sistemlerin, bu sistemlerin içinde varolabilecekleri sınırlılıkların ve insan yaratıcılığına açık alanların ciddi, rasyonel ve gerçekçi değerlendirmesidir. Mükemmel (ve kaçınılmaz) geleceğin çehresi değil, fakat alternatif, güvenilir bir biçimde daha iyi ve tarihsel olarak mümkün (ancak kesin olmaktan uzak) bir geleceğin çehresi.”

Günümüzün önde gelen sosyal bilimcilerinden Immanuel Wallerstein, elimizdeki bu önemli kitabına kapitalizmin doğası ve eğilimlerinin geniş bir okuması bağlamında yaşadığımız dönemin nitelikli bir fotoğrafını çekerek başlıyor.

Wallerstein’a göre, bugün devlet mafyalaşmıştır, kitlesel göç büyük bir sorun olarak karşımızda durmaktadır ve etnik-dinsel köktenci hareketler korkutucu bir şekilde yükselmiştir.

Bütün bunları, birebir kapitalizme ilişkin sonuçlar olarak ele alan düşünür, 21. yüzyıldaki politik ve etik tercihlerimizin gelecekteki tercihlerimize nasıl yön vereceği üzerine de düşünüyor.

  • Künye: Immanuel Wallerstein – Ütopistik ya da 21. Yüzyılın Tarihsel Seçimleri, çeviren: Taylan Doğan, Bgst Yayınları, siyaset, 105 sayfa, 2018

Noam Chomsky – Müdahaleler (2009)

‘Müdahaleler’, uluslararası basının görüşlerine en çok başvurduğu düşünürlerden Noam Chomsky’nin, 2002-2008 arasında bir haber ajansı için kaleme aldığı yazılarından yapılan bir derleme.

Tüm dünyaya kâbustan başka bir şey getirmeyen Bush yönetimi, Irak’ın işgali, Filistin-İsrail sorunu, nükleer savaş tehlikesi, Latin Amerika’daki yeni sol hareketler, Birleşmiş Milletler ve ABD-İran anlaşmazlığı, Chomsky’nin ele aldığı konulardan birkaçı.

İktidarı sorgulamanın bir sorumluluk olduğuna inanan Chomsky, Beyaz Saray’ı, Pentagon’u, onların zenginleştirdiği şirketleri ve bunların sebep olduğu muazzam kirlenmişliği taviz vermeden eleştirmeye devam ediyor.

  • Künye: Noam Chomsky – Müdahaleler, çeviren: Taylan Doğan ve Nuri Ersoy, Bgst Yayınları, siyaset, 340 sayfa

Bell Hooks – Değişme İsteği (2018)

Erkekler değişmekten ölesiye korkar.

Çünkü ataerki, onların en küçük hücrelerine dahi sinmiştir.

Çünkü hükmetme hırsı, onların bütün duyularını adeta felce uğratmıştır.

Fakat ataerkinin erkeği nasıl şekillendirdiğini ve erkeğin hayatı aracılığıyla iktidarını nasıl inşa ettiğini kavradığımız an, bunu aşabilmek konusunda ilk adımı attığımız andır.

İşte feminizm alanında önemli çalışmalar yapmış olan Bell Hooks’un bu kitabı, ataerkinin erkek üzerindeki etkilerini kapsamlı bir şekilde ortaya koyması ve bunu aşmanın yollarını duru bir şekilde anlatmasıyla çok önemli.

“Kültürümüz, erkekleri savaşı kucaklamaya hazırlarken öldürmenin ve öldürmeyi sevmenin erkeklerin doğalarında olduğunu söyleyen ataerkil düşüncenin de daha fazla aşılanması gerekir. Eril şiddet haberleri bombardımanı altındayken erkekler ve sevgi hakkında hiç haber duymayız.” diyen Hooks, erkeklerin sevmeyi nasıl öğrenebileceğini ve gerçek anlamda özgürleşmek için ataerkiye karşı nasıl mücadele edeceğini tartışıyor.

  • Künye: Bell Hooks – Değişme İsteği: Erkekler, Erkeklik ve Sevgi, çeviren: Zeynep Kutluata, Bgst Yayınları, feminizm, 194 sayfa, 2018

 

Marc Lachièze-Rey – Einstein Plajda: Herkes İçin Görelilik (2017)

Albert Einstein’ın görelilik kuramı, Newton çağından bugüne geçerli olan zaman, uzay ve madde anlayışımızı kökten değiştirdi ve halen değiştirmeye devam ediyor.

Fakat kuram, oldukça zor teorik yapısıyla her okura hitap ediyor diyemeyiz.

Dolayısıyla kuramın gerçek etkileri hakkında çoğumuz tam anlamıyla bilgi sahibi değiliz.

Kendisi de astrofizikçi ve kozmolog olan Marc Lachièze-Rey bu popüler bilim kitabında, Einstein’ın bu ünlü kuramını her seviyeden okurun anlayabileceği bir tarzda ele alıyor.

Özel ve genel görelilik, göreliliğin uzay-zaman anlayışı ve göreliliğin kozmolojiye katkıları gibi konuların açıklandığı kitap, bu kuramın fizikte ortaya koyduğu devrimi kapsamlı bir şekilde ortaya koymasıyla önemli.

  • Künye: Marc Lachièze-Rey – Einstein Plajda: Herkes İçin Görelilik, çeviren: Barış Şannan, Bgst Yayınları, bilim, 132 sayfa, 2017

Marshall Sahlins – Tarihsel Metaforlar ve Mitsel Gerçeklikler (2014)

Hem teorik açıdan önemli yenilikler getiren hem de tarihsel bir süreç bağlamında teorisini sınayan, yapısalcı antropoloji alanında öncü bir çalışma.

Sahlins, Kaptan Cook’un Hawaii Adaları’na gidişiyle yaşanan dönüşümü, birbirinden uçurumla ayrılmış iki farklı kültürün karşılaşmasındaki enteresan detayları su yüzüne çıkarıyor.

  • Künye: Marshall Sahlins – Tarihsel Metaforlar ve Mitsel Gerçeklikler, çeviren: Taylan Doğan, Bgst Yayınları