İhsan Derman – Fotoğraf ve Gerçeklik (2009)

İhsan Derman, fotoğrafçılık alanında kitap, makale ve muhtelif çalışmalarıyla bilinen isimlerden.

Derman ‘Fotoğraf ve Gerçeklik’ başlıklı elimizdeki kitabında ise, Türkiye’de fotoğraf konusunda kuramsal bir zemin oluşturuyor.

Günümüzde, fotoğraf üzerine konuşma ve tartışmanın gerekliliğine değinen yazar, bunun mümkün kılınması için belli hareket noktalarının zorunlu olduğunu belirtiyor.

Derman bu kitabıyla, söz konusu hareket noktalarını oluşturabilmek için, kuramsal-eleştirel bir dil geliştirmeyi hedefliyor.

Derman çalışmasında, fotoğrafı hangi kavramlarla, nasıl düşünmemiz gerektiğini; hangi zihinsel donanımlara ihtiyacımız olduğunu ve hangi yollar, hangi sınırlar çerçevesinden ilerlenebileceğinin cevaplarını arıyor.

Kitap, hem kavramların yerli yerine oturtulmasına, hem de fotoğraf için sağlıklı bir tartışma ve düşünme ortamının hazırlanmasına katkıda bulunmasıyla dikkat çekiyor.

  • Künye: İhsan Derman – Fotoğraf ve Gerçeklik, Hayalbaz Kitap, fotoğraf, 120 sayfa

Cemal Gülas – Işıkların Ülkesi (2013)

  • IŞIKLARIN ÜLKESİ, Cemal Gülas, CG Sanat Yapım, fotoğraf, 224 sayfa

ISIKLARIN

Uzun yıllardır doğa fotoğrafçılığı alanında çalışan Cemal Gülas’ın ilk kitabı, ‘Bulutların Ülkesi’ adını taşıyordu. ‘Işıkların Ülkesi’ ise, Gülas’ın Anadolu’yu tarihi, coğrafyası ve kültürüyle ele aldığı üçlemesinin ilk fotoğraf çalışması. Gülas, kaliteli baskısıyla da dikkat çeken albümünde, objektifini Anadolu’nun uzak coğrafyalarında yaşayan ve teknolojinin henüz ele geçiremediği insanların dünyasına tutuyor ve izleyeni, bu evrenin özgün atmosferini yeniden keşfetmeye davet ediyor. Anadolu’yu yıllardır adım adım gezen sanatçı, çektiği fotoğraflarının öykülerini ve ilgi çekici anekdotları da okurlarıyla paylaşıyor.

Nihat Tekdemir (yay. haz.) – Hattuşa’da 106 Yıl (2012)

  • HATTUŞA’DA 106 YIL, yayına hazırlayan: Nihat Tekdemir, Yapı Kredi Yayınları, arkeoloji, 248 sayfa

 

Elimizdeki katalog, organizasyonu Şennur Şentürk tarafından yapılan ve halen sürmekte olan ‘Hattuşa’da 106 Yıl’ isimli sergiye ait. Hitit kazılarının yüz yılı aşan öyküsünü çok sayıda metin ve fotoğraflar eşliğinde sunan, Türkçe-İngilizce yayınlanan sergi katalogunda, yıllar süren çalışmalarda elde edilmiş kazı sonuçları, kazılarak ortaya çıkarılmış kalıntılar, anıtlar ve buluntular gösteriliyor. Sergide kronolojik olarak düzenlenmiş görsel malzeme, izleyicinin, kazı yeri olarak Hattuşa ile burada zaman zaman çok zor şartlar altında aylarca, yıllarca çalışmış hafirler arasında bağ kurmasına olanak sağlamasıyla önemli.

Tarık Yurtgezer – Doğa Fotoğrafçısının El Kitabı (2012)

  • DOĞA FOTOĞRAFÇISININ EL KİTABI, Tarık Yurtgezer, Say Yayınları, fotoğraf, 112 sayfa

 

‘Doğa Fotoğrafçısının El Kitabı’, Tarık Yurtgezer’in yirmi yılı aşkın bir süredir yürüttüğü doğa fotoğrafçılığı çalışmalarının neticesi. Doğada fotoğraf çekmek için uzun mesafeler kat etmenin, okyanusları aşmanın gerekmediğini ortaya koyan Yurtgezer, bu alanda çalışmak isteyenlerin nereden başlayacağını pratik bir şekilde anlatıyor. Doğa fotoğrafçılığının hangi konuları kapsadığı; pozlama, ışık, objektif ve filtrelerin kullanımı; manzara fotoğraflarının çekimi; yakın plan çekiminin olmazsa olmazları; yabanıl hayvan fotoğrafçılığı konusunda öneriler ve kompozisyon konusunda ipuçları, kitabın ana konuların oluşturuyor.

Mehmet Ünal – Yaşamın Aynası: Fotoğraf (2012)

  • YAŞAMIN AYNASI: FOTOĞRAF, Mehmet Ünal, Espas Yayınları, kuram, 124 sayfa

 

Uzun yıllar çeşitli dergi ve gazetelerde serbest fotoğrafçı olarak çalışmış Mehmet Ünal, elimizdeki çalışmasında, fotoğrafçılık deneyimlerini okurlarıyla paylaşıyor; fotoğrafçılığa dair kuramsal bir perspektif sunuyor. Fotoğraf ve anlam arasındaki fark; fotoğrafta nesnellik sorunu; fotoğrafta estetik eğitimin önemi; foto-röportajın ana konuları; fotomontaj ve John Heartfield’in bu alandaki öncü çalışmaları ve Federal Almanya’da savaş sonrası fotomontaj uğraşı, Ünal’ın ele aldığı konulardan birkaçı. Çalışma, profesyoneller kadar, fotoğraf alanında eğitim görenler ile konuya meraklı okurlar için de iyi bir kaynak.

Charles H. Traub, Steven Heller ve Adam Beller (ed.) – Fotoğrafçının Eğitimi (2012)

  • FOTOĞRAFÇININ EĞİTİMİ, editör: Charles H. Traub, Steven Heller ve Adam Beller, Espas Yayınları, fotoğraf, 279 sayfa

 

Birçok ismin yazılarıyla katkıda bulunduğu ‘Fotoğraf Eğitimi’, pratik fotoğrafçılığın gölgesinde kalmış, sıklıkla ihmal edilen fotoğrafın teorisine zengin bir katkı sunuyor. Kitapta, fotoğraf çekmenin anlamı, görsel okuryazarlık, fotoğraf ve felsefe ilişkisi, günümüz fotoğrafında tanık olunan dönüşümler ve yüksek öğrenimde fotoğraf eğitimi gibi birçok ilgi çekici konu yer alıyor. Her ne kadar günümüzde fotoğrafçılık büyük teknolojik dönüşümler yaşasa da, zeki uygulamaların detaycılığı ve iç görüsü genelde ortalarda yok. Çalışma, fotoğrafçılığın değişen doğasına meydan okuyarak yaratıcılığı doruğa çıkarmayı amaçlıyor.

Quentin Bajac – Fotoğraftan Sonra (2011)

  • FOTOĞRAFTAN SONRA, Quentin Bajac, çeviren: Marşa Franco, Yapı Kredi Yayınları, fotoğraf, 160 sayfa
 
19. yüzyıl fotoğrafı üzerine düzenlenen birçok sergide görev almış Quentin Bajac, ‘Fotoğraftan Sonra’da, bir fotoğraf tarihi ekseninde, analog fotoğraftan dijital fotoğrafa geçiş sürecine odaklanıyor. Instamatic Kodak ve Polaroid’in gelişiyle 1960’larda başlayan amatör fotoğrafçılık; basın fotoğrafçılığının gelişmesiyle foto-röportajcılığın doğuşu; fotoğrafın gitgide daha çok tanındığı 1980’ler dönemi; hem profesyonellerin hem de amatörlerin fotoğraf uygulamalarında derin değişiklikler yaratan dijitalin ortaya çıkışı ve dijital teknolojilerle birlikte fotoğrafın otoritesinin sorgulanmaya başlanması, Bajac’ın ele aldığı konulardan birkaçı.

Merter Oral – Weimar Cumhuriyeti’nden Günümüze Fotoğraf Ajanslarının Fotojurnalizme Katkıları (2011)

  • WEIMAR CUMHURİYETİ’NDEN GÜNÜMÜZE FOTOĞRAF AJANSLARININ FOTOJURNALIZME KATKILARI, Merter Oral, Espas Yayınları, fotoğraf, 136

 

Kimilerinin, gerçek anlamda ilk modern kültür olarak tanımladığı Weimar Cumhuriyeti, birçok soruna kaynaklık etmesine rağmen, aynı zamanda avangard sanat akımlarının epeyi canlı olduğu bir dönemdi. Merter Oral elimizdeki kapsamlı çalışmasında, avangard sanat akımlarının geliştiği bu dönemin, dolaylı olarak fotojurnalizmin doğduğu ortama da katkıda bulunduğunu söylüyor. Oral burada, savaşın yarattığı demografik hareketlilik ertesinde ortaya çıkan yeni bir tür fotoğrafçı kadrosunu, bu kadronun katılımıyla meydana gelen fotoğraf ajanslarını ve söz konusu ajansların modern fotojurnalizmin doğuşuna ne gibi katkılar sunduğunu irdeliyor.

Michael Freeman – Fotoğrafçının Gözü (2011)

  • FOTOĞRAFÇININ GÖZÜ, Michael Freeman, çeviren: Deniz Güzelgülgen, Remzi Kitabevi, fotoğraf, 191 sayfa

 

Michael Freeman, kaliteli baskısıyla dikkat çeken ‘Fotoğrafçının Gözü’nde, başarılı dijital fotoğraflar için kompozisyon ve tasarım yöntemlerini anlatıyor. Freeman, en iyi fotoğrafı elde etmenin, her zaman en iyi ekipmana sahip olmakla ilişkili olmadığı gerçeğinden hareketle, teknik ve kompozisyon anlatımları arasında iyi bir denge kuruyor. Freeman’a göre, fotoğrafçılıktaki en önemli kararlar, görüntünün kendisiyle ilgili olanlardır. Yani, fotoğrafın çekilme sebebi ve onun nasıl görüneceğine dair kaygılar, bu eylemin iyi veya kötü sonuçlanmasını birebir etkiler. Yazar bu nedenle ilk olarak, bazı kompozisyonların veya belli renk birleşimlerinin neden diğerlerinden daha etkili olduğuna odaklanıyor. Kitabın devamında da, görüntünün çerçevesinden ışık ve renk kompozisyonlarına uzanan pek çok konu masaya yatırılıyor.

Merter Oral – Toplumsal Belgeci Fotoğraf ve Fikret Otyam Örneği (2011)

  • TOPLUMSAL BELGECİ FOTOĞRAF VE FİKRET OTYAM ÖRNEĞİ, Merter Oral, Espas Yayınları, inceleme, 200 sayfa

 

Fikret Otyam’ın, 1953 yılında Anadolu’ya yaptığı bir kamyon yolculuğu, onun, daha sonra kendisiyle özdeşleşecek gezi röportajcılığını başlatan süreç olacaktı. Otyam, gezi röportajlarının yanı sıra, toplumsal belgeci fotoğraflarıyla da, Anadolu’nun sorunlarını aktarmış ve bu konuda toplumsal duyarlılık yaratmıştı. İşte Merter Oral’ın elimizdeki nitelikli çalışması, Otyam’ın fotoğraf çalışmalarını, toplumsal bilinç yaratma yönleriyle inceliyor. Toplumsal belgeci fotoğraf kavramını tanımlayarak kitabına başlayan Oral, ardından, bir toplumsal belgeci fotoğraf ustası olarak Otyam’ın çalışmalarını, detaylı bir bakışla analiz etmeye koyuluyor.