İlyada ve Odysseia

Homeros – Odysseia (2010)

Egeli ozan Homeros’un büyük eseri ‘Odysseia’, Antik Yunan edebiyatının ‘Ilyada’dan sonra en büyük ikinci destanı.

Troya Savaşı’nın ve İthake Kralı Odysseus’un macera dolu vatana dönüş hikâyesini ve karısı Penelopeia ile evlenmek isteyen taliplerini öldürmesini anlatan ‘Odysseia’, Kral Odysseus’un Ogygie adasındaki esareti ile başlıyor.

Edebi değeri teslim edilen ‘Odysseus’, kültürel ve coğrafi bilgiler açısından da önemli bir kaynak niteliği taşıyor.

Öte yandan ‘Odysseia’, Homeros’un diğer destanı olan ‘İlyada’ya göre bir destandan çok romana benzemesiyle dikkat çekiyor.

Zira ‘İlyada’ bir olayın destanıyken, ‘Odysseia’ bir kişinin, Kral Odysseus’un destanı olarak kabul ediliyor.

Künye: Homeros – Odysseia, çeviren: Fulya Koçak, Arkadaş Yayınevi, roman, 437 sayfa

Dennis R. MacDonald – Homeros Destanları ve Markos İncili (2018)

Klasik Yunan edebiyatı ile Hıristiyanlığın temel metinleri arasında önemli bir ilişki olduğu tezi, uzun zamandır dile getiriliyor.

Bu kitabın yazarı Dennis MacDonald da, bu alanda yaptığı ufuk açıcı çalışmalarıyla biliniyor.

MacDonald’ın elimizdeki kitabı ise, söz konusu ilişkiyi Markos İncili ile Homeros destanları üzerinden izliyor.

Yazar, ağırlıklı olarak Homeros’un Odysseia destanını merkeze alarak, Homeros’un Markos İncilinden ne şekilde etkilendiğini kapsamlı bir bakışla ve ilginç koşutluklar kurarak inceliyor.

MacDonald’a göre Homeros, başka pek çok kaynağın yanı sıra Markos İncilinden de etkilenmişti.

Hem tarih, hem dinler tarihi ve hem de karşılaştırmalı edebiyat çalışmalarına ilgi duyanların keyifle okuyacağı bir kitap.

Künye: Dennis R. MacDonald – Homeros Destanları ve Markos İncili, çeviren: Selen Ak, İthaki Yayınları, tarih, 304 sayfa, 2018

Caroline Alexander – Akhilleus’u Öldüren Savaş (2014)

Genel olarak M. Ö. 750 ile 700 arasında yaratılmış olduğuna inanılan İlyada şiirinin özü, yani bu şiirde savaşla ilgili ne söylendiğine odaklanan ilgi çekici bir inceleme.

Caroline Alexander, bu ünlü şiirin nevi şahsına münhasır figürü Akhilleus ve onun trajik hikâyesi ekseninde insanoğlunun ölümlülüğü üzerine düşünüyor.

Künye: Caroline Alexander – Akhilleus’u Öldüren Savaş, çeviren: Semih Lim, İletişim Yayınları

Pierre Vidal-Naquet – Homeros’un Dünyası (2012)

Ünlü Fransız tarihçi ve Yunan dili, edebiyatı uzmanı Pierre Vidal-Naquet, birikimlerinden süzülen elimizdeki çalışmasında, Batı edebiyatının kurucu metinleri olarak kabul edilen Homeros’un ‘İlyada’ ve ‘Odysseia’ destanlarını inceliyor.

Bu iki destanın kişisel olarak kendisine verdiği hazzı okurlarıyla paylaşan Vidal-Naquet, destanlardan bazı parçalar da naklederek, ‘İlyada’ ve ‘Odysseia’yı hem zamanda hem de mekânda kendi bağlamları içine yerleştiriyor.

Keyifli üslubuyla dikkat çeken çalışma, destanlara yansıyan dünyanın şifrelerini çözerken, Odysseus’un hangi düşsel veya imgesel dünyada yolculuk yaptığını da araştırıyor.

Künye: Pierre Vidal-Naquet – Homeros’un Dünyası, çeviren: Devrim Çetinkasap, İş Kültür Yayınları, inceleme, 138 sayfa, 2024