Etiket: Kürt Sorunu

Nur Batur – Apo’yla Son Tango (2012)

  • APO’YLA SON TANGO, Nur Batur, Turkuvaz Kitap, siyaset, 285 sayfa

 

Nur Batur’un elimizdeki kitabı, Türkiye’de gün geçtikçe içinden çıkılmaz bir hal alan Kürt sorununu, 1990’lı yıllardan günümüze uzanarak değerlendiriyor. Batur’un birçok belgeden yararlanarak hazırladığı çalışma, 1991-1994 ve 1999 dönemlerinde meydana gelen olayları kapsıyor. 1991’de Erdal İnönü’nün ilk kez Kürt kimliği ile bazı siyasetçilere parlamentonun kapısını açması ve böylece Leyla Zana ile arkadaşlarının meclise girişiyle çalışmasına başlayan Batur, devamında, 1994’te DEP’li milletvekillerinin dokunulmazlıklarının kaldırılışı ve tutuklanışını ve son olarak da 1999’da Abdullah Öcalan’ın yakalanma sürecini ele alıyor.

Hamza Aktan – Kürt Vatandaş (2012)

Hamza Aktan, dikkat çekici çalışması ‘Kürt Vatandaş’ta, Kürtlerin Cumhuriyet’in kuruluşundan bugüne sistemle yaşayageldiği anlaşmazlıkları, bunun daha da billurlaştığı son otuz yıldaki göstergeler üzerinden okumaya girişiyor.

Devletin, silahlı güçler, valiler ve kaymakamlarla tanzim edilmeye çalışıldığı Kürt coğrafyasında, kendine yetebileceğine inanan bir yeni vatandaşlık algısının gün geçtikçe daha net bir şekilde yerleştiğini söyleyen Aktan, bu çekişmeyi siyasetten popüler kültüre, medyadan eğitime, askeriyeden ülke sınırları dışına, kısacası, toplumsal hayatın farklı katmanlarında, ilgi çekici gözlemlerle saptıyor.

  • Künye: Hamza Aktan – Kürt Vatandaş, İletişim Yayınları, siyaset, 196 sayfa

Büşra Ersanlı, Günay Göksu Özdoğan ve Nesrin Uçarlar (der.) – Türkiye Siyasetinde Kürtler (2012)

  • TÜRKİYE SİYASETİNDE KÜRTLER, derleyen: Büşra Ersanlı, Günay Göksu Özdoğan ve Nesrin Uçarlar, İletişim Yayınları, siyaset, 302 sayfa
 

Halen tutuklu bulunan Büşra Ersanlı’nın derleyenlerinden olduğu elimizdeki kitap, Kürt siyasal hareketinin dününü ve bugününü izliyor. Kitapta, 2011 seçimleri öncesindeki yaklaşık on yıllık süre içinde Kürt hareketinin verdiği siyasi katılım mücadelesi; 1959-1974 döneminde çeşitli partiler içinde Kürt aktivizmine yön veren aktörler; Kürt hareketinin 1970’lerde gelenekselle ilişkisi; DTP özelinde Kürt hareketinin “Türkiyelileşme” çabası; Kürt siyasî hareketi içinde son yıllarda gündeme getirilen demokratik özerklik talebi ve Kürt siyasal hareketinin muhalefeti ile Kürtçenin direnişinin ilişkiselliği konuları irdeleniyor.

Celadet Alî Bedirxan – Mustafa Kemal’e Mektup (2012)

 

 

Çağdaş Kürt düşüncesinin önemli entelektüellerinden Celadet Alî Bedirxan ‘Mustafa Kemal’e Mektup’u, 1933 yılında kaleme almış.

Bedirxan mektubunda, bu dönemdeki baskı politikaları sonucunda Kürtlerin yaşadığı sürgün hayatını; Cumhuriyet’in Kürt aydınlarını hedef aldığı ve tarihte 150’likler olarak bilinen kara listeyi ve Kürt aydınlarına yönelik gündeme getirilen “af” söyleminin ne denli samimiyetten uzak olduğunu anlatıyor.

Kürt sorununa dair sosyolojik ve siyasal tespitler barındıran Bedirxan’ın mektubu, Cumhuriyet’in ilk yıllarından günümüze, sorunun çözümü konusunda pek bir aşama kaydedilmediğini gözler önüne seriyor.

  • Künye: Celadet Alî Bedirxan – Mustafa Kemal’e Mektup, hazırlayan ve transkripsiyon: Mithat Kutlar, Avesta Yayınları, siyaset, 104 sayfa

Şenol Erdoğan – Ölü Şehrin Radyosu (2012)

  • ÖLÜ ŞEHRİN RADYOSU, Şenol Erdoğan, Altıkırkbeş Yayınları, anlatı, 116 sayfa

 

Şenol Erdoğan askerliğini, 1997-1998 arasında, Kuzey Irak olarak adlandırılan bölgede yapmış. Zaho, Zap, Şemdinli ve Çukurca, Erdoğan’ın bu süre zarfında bulunduğu yerlerden bazıları. Erdoğan, askerliği esnasında tanık olduklarını, bunların kendi ruhunda yarattığı izleri zihninde kaydetmiş, aradan uzun bir süre geçtikten sonra da, 2011’de yazıya dökmeye karar vermiş. Yazar burada, kimi zaman mizahi, kimi zaman hüzünlü bir üslupla, bu dönemde tanık olduğu absürt olayları, savaş pornografisini, saçma ve komik hikâyeleri, sıra dışı insanları, şiirler ve ansiklopedik bilgilerle de harmanlayarak okurlarına sunuyor.

Mehdi Bektaş – Kürt Sorununda Dayatma (2012)

  • KÜRT SORUNUNDA DAYATMA, Mehdi Bektaş, Su Yayınları, siyaset, 328 sayfa

Mehdi Bektaş ‘Kürt Sorununda Dayatma’da, tarihsel bir arkaplan eşliğinde, Türkiye’de savaş ve barış ekseninde gidip gelen Kürt sorunu açmazını irdeliyor. Yazar kitabına, Kürtlerin adı, coğrafyaları ve kökenleri konusundaki aydınlatıcı bilgilerle başlıyor. Bektaş devamında da, Kürtlerin tarih boyunca ortaya koyduğu direnişleri, ümmetten millete geçişte Kürtlerin konumunu, Dersim’de yaşananları, bu sorunun en önemli duraklarından biri olarak PKK hareketinin ortaya çıkışını ve sonrasındaki durumunu, Sosyalist hareket ile Kürt sorunu arasındaki ilişkiyi ve AKP’nin yürüttüğü “açılım” projesindeki açmazları irdeliyor.

Mustafa Sönmez – Kürt Sorunu ve Demokratik Özerklik (2012)

  • KÜRT SORUNU VE DEMOKRATİK ÖZERKLİK, Mustafa Sönmez, Nota Bene Yayınları, siyaset, 405 sayfa

 

‘Kürt Sorunu ve Demokratik Özerklik’, iktisatçı Mustafa Sönmez’in konuya dair yayımlanmış yazılarına olduğu kadar, Kürt sorununa ilişkin yeni tesbit, gözlem ve yorumlarına da yer veriyor. 1990’lardan günümüze Kürt sorunun ekonomi politiğini analiz eden Sönmez’in çalışması, henüz pek işlenmeyen “Demokratik Özerklik” konusunu da geniş bir bölüm şeklinde kitabına eklemiş. Yazar bu konu hakkında BDP eşbaşkanı Gültan Kışanak ile bir söyleşi yapmış; ayrıca burada bir alt başlık halinde İspanya’nın “özerk bölge” deneyimine yer vermiş. Kitabın ilgi çeken bir diğer yanı da, Sosyalist solun Kürt sorununa bakışını analiz etmesi.

Elçin Aktoprak – Devletler ve Ulusları (2012)

 

  • DEVLETLER VE ULUSLARI, Elçin Aktoprak, Tan Kitabevi, siyaset, 648 sayfa

Elçin Aktoprak ‘Devletler ve Ulusları’nda, Batı Avrupa’daki milliyetçilik ve ulusal azınlık sorunlarını masaya yatırıyor. Aktoprak, Birleşik Krallık-Kuzey İrlanda, İspanya-Bask Ülkesi ve Fransa-Korsika örneklerini, merkez-çevre bağlamında gelişen “çoğunluk-ulusal azınlık” ilişkileri üzerinden irdeliyor. Yazar bu üç örnek üzerinden, Batı Avrupa’da devletin merkezinde ve çevre bölgelerinde yaşanan farklı uluslaşma süreçlerini ve azınlık sorunlarını karşılaştırmalı bir şekilde inceliyor. Konuyu geniş bir zaman diliminde izleyen kitap, ulus inşa süreçleri ile kapitalizm arasındaki ilişkiye odaklanmasıyla da ilgi çekiyor.

Handan Çağlayan, Şemsa Özar ve Ayşe Tepe Doğan – Ne Değişti? (2011)

  • NE DEĞİŞTİ?, Handan Çağlayan, Şemsa Özar ve Ayşe Tepe Doğan, Ayizi Kitap, kadın, 206 sayfa

 

Bilindiği gibi Kürtler, en yoğun şekilde 1990-1995 yılları arasında, Doğu ve Güneydoğu’da zorunlu göçe tabi tutulmuştu. Göç, ardında boşaltılmış, yakılmış ve harabeye çevrilmiş binlerce köy bırakırken, yerlerinden yurtlarından edilen Kürtler kendilerini köylerinden çok uzakta, başka kentlerde buldular. İşte, Handan Çağlayan, Şemsa Özar ve Ayşe Tepe Doğan gibi, alanında uzman üç ismin çabasıyla ortaya çıkan bu kitap, zorunlu göçü Kürt kadınlarının gözünden izliyor. Yirmi beş kadın ve kız çocuğu ile yapılan yüz yüze görüşmelere dayanan çalışma, kadınların zorunlu göç sürecine dair anılarına; ailelerin parçalanması, cezaevleri, ev baskınları, işsizlik, evsizlik ve yoksulluk gibi travmalarla dolu hayatlarına iniyor. Kitap, Kürt kadınlarının deneyimlerini ve taleplerini görünür kılmasıyla önemli bir boşluğu dolduruyor.

Fadime Özkan – Dil Yarası (2011)

  • DİL YARASI, Fadime Özkan, Okur Kitaplığı, siyaset, 590 sayfa

 

Fadime Özkan’ın ‘Dil Yarası’, aydın ve entelektüellerle yapılan, Kürt sorunu konulu söyleşilerden oluşuyor. Özkan’a konuşan kişilerin farklı görüşlerden gelmesi, sorunun çözümüne dair farklı düşünce ve bakış açılarının bir arada bulunmasını da sağlamış. Bununla birlikte, Kürt sorununun özünde bir demokrasi sorunu olduğu ve ancak barışçıl yaklaşımlarla çözülebileceği fikri, neredeyse tüm isimlerin buluştuğu ortak payda. Fuat Keyman, Ümit Fırat, Faruk Loğoğlu, Tarık Ziya Ekinci, Ayhan Aktar, Altan Tan, Bejan Matur, Doğu Ergil, Selahattin Demirtaş, Hüseyin Çelik, Orhan Miroğlu, Cevat Öneş ve Mesut Yeğen, söyleşilere katılan isimlerden bazıları.