Etiket: Derya Kömürcü

Anthony D. Smith – Küresel Çağda Milletler ve Milliyetçilik (2025)

Anthony D. Smith’in bu çalışması, küreselleşmenin yükseldiği çağda ulusların ve milliyetçiliğin kaderini tartışıyor. Smith, modern dünyada ulusların giderek önemini kaybettiğine dair yaygın görüşe karşı çıkarak, milliyetçiliğin farklı biçimlere bürünerek hâlâ güçlü bir ideoloji olmaya devam ettiğini vurguluyor. Ona göre uluslar yalnızca modern dönemin icadı değil, tarihsel kimliklerin ve kültürel aidiyetlerin sürekliliğiyle yeniden oluşur.

‘Küresel Çağda Milletler ve Milliyetçilik’ (‘Nations and Nationalism in a Global Era’), ulusların modern devletler sistemi içindeki rolünü, milliyetçiliğin toplumsal dayanışma ve siyasi meşruiyet yaratmadaki işlevini ele alıyor. Küreselleşmenin yarattığı ekonomik, kültürel ve siyasal dönüşümler karşısında bile milliyetçi söylemlerin güçlü kalmasının nedenlerini sorguluyor. Özellikle, iletişim teknolojilerinin ve göçlerin yoğunlaştığı dünyada bile insanların ulusal kimliklere tutunmaya devam etmesinin arkasında tarihsel mitler, semboller ve ortak hafızanın olduğunu öne çıkarıyor.

Smith ayrıca, liberal kozmopolit projelerin ulusların yerine geçemediğini, tersine çokkültürlü toplumlarda bile milliyetçiliğin yeni biçimlerde yeniden üretildiğini savunuyor. Ona göre küresel çağda ulus-devletler dönüşüyor ama ortadan kalkmıyor; milliyetçilik de eski kalıplarını aşarak esnek, uyarlanabilir ve kimi zaman daha tehlikeli formlar alıyor.

Sonuç olarak eser, ulusların ve milliyetçiliğin geleceğini anlamak isteyenlere hem teorik hem tarihsel açıdan kapsamlı bir çerçeve sunuyor. Smith, modern dünyada milliyetçiliğin “geçici bir olgu” değil, farklı biçimlerde yaşamaya devam eden kalıcı bir güç olduğunu göstermeye çalışıyor.

  • Künye: Anthony D. Smith – Küresel Çağda Milletler ve Milliyetçilik, çeviren: Derya Kömürcü, Alfa Yayınları, siyaset, 216 sayfa, 2025

Kolektif – CHP’nin 100 Yılı (2023)

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP), 2023’te 100. kuruluş yıldönümünü kutlarken bütün dünyada en uzun ömürlü siyasi partilerden biridir.

Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucu partisi olarak sürdürdüğü tek parti iktidarının ve onu izleyen “demokrasiye alışma” döneminin (1945-1950) ardından, kısa aralıklar dışında, hep muhalefette geçen bir siyasi ömürdür bu.

‘Kuruculuktan Daimi Muhalefete: CHP’nin 100 Yılı’nda, CHP’nin uzun siyasi ömrünün evreleri ayrı ayrı inceleniyor: Tek parti dönemi, DP dönemi, Ortanın Solu akımı, 12 Eylül sonrası arayışlar (Halkçı Parti, Sosyaldemokrasi Partisi), Sosyal Demokrat Halkçı Parti deneyimi, Ecevit ayrılığı ve Demokratik Sol Parti, Baykal ve Kılıçdaroğlu dönemleri… CHP etrafındaki tartışmalar, “Kurultaylar partisi, hizipler partisi” lâkapları… Partinin 100. yılında içinden geçtiği kriz de, tarihsel bağlam içinde tartışılıyor.

Mustafa Kemal Atatürk, İsmet İnönü, Recep Peker, Kasım Gülek, Nihat Erim, Turan Güneş, Bülent Ecevit, Rahşan Ecevit, Erdal İnönü, Murat Karayalçın, Altan Öymen, Deniz Baykal, Kemal Kılıçdaroğlu portreleri, kitaba şahsiyetlerin-karakterlerin rengini katıyor.

Ekin Kadir Selçuk’un hazırladığı derlemede onun yanı sıra Faruk Alpkaya, İhsan Ömer Atagenç, Pınar Aydoğan, Büşra Bulut, H. Seçkin Çelik, Kerem Hocaoğlu, Derya Kömürcü, Celal Oral Özdemir, Selman Saç, Ali Duran Topuz, Sibel Utar, Çağhan Uyar ve Onur Alp Yılmaz’ın yazıları yer alıyor.

  • Künye: Kolektif – Kuruculuktan Daimi Muhalefete: CHP’nin 100 Yılı, derleyen: Ekin Kadir Selçuk, İletişim Yayınları, siyaset, 335 sayfa, 2023

Paul Hoffman – Yalnızca Sayıları Seven Adam (2021)

Macar matematikçi Paul Erdős, matematik tarihinin gelmiş geçmiş en önemli figürlerinden biridir.

Kendine has kişiliğiyle de bilinen Erdős, kombinatorik, çizge kuramı, sayılar teorisi, klasik analiz, yaklaşıklık teorisi, kümeler teorisi ve olasılık teorisi alanlarında dikkat çekici çalışmalara imza attı.

İşte Paul Hoffman’ın elimizdeki eseri, bu büyük matematikçi üzerine keyifle okunacak bir biyografi.

Kitap, Erdős hakkında okura dudak uçuklatan bilgiler veriyor.

Örneğin Erdős, 485 matematikçi ile ortak çalışmalar yapmış ve 1500’den fazla makale yayımlamıştı.

Bu makale sayısı, normal bir matematikçinin yaklaşık 10 katıdır.

Öte yandan Erdős’ün hiç evi olmadı, sahip olduğu her şeyini sığdırdığı bir bavulla, çalışmak istediği matematikçilerin kapısına dayanırdı.

Kitapta, Erdős’ün sıra dışı yaşamı derinlemesine izlendiği gibi, yaşamı boyunca çalıştığı (çoğunluğu sayılar teorisi ile ilgili) çok sayıda problem hakkında tartışmalar da yer alıyor.

Ki bu da, kitabı muhteşem kılan diğer hususlardan biri.

  • Künye: Paul Hoffman – Yalnızca Sayıları Seven Adam, çeviren: Ayhan Dil ve Derya Kömürcü, Nika Yayınevi, bilim, 320 sayfa, 2021

Ulises Estrada – Tanya Che Guevara’yla Bolivya’da Gizli Görevde (2010)

Ulises Estrada ‘Tanya’da, tam adı Haydee Tamara Bunke olan Tanya’nın hayatına odaklanıyor.

Tanya, La Paz’da iki yılın üzerindeki gizli faaliyet ve Ernesto Che Guevara’nın kurduğu Bolivya Ulusal Kurtuluş Ordusu (ELN) saflarındaki beş ayının ardından, 31 Ağustos 1967’de Rio Grande nehri kıyısındaki Puerto Mauricio’da Bolivya ordusunun pususunda öldürülmüştü.

Kitabın yazarı Estrada, Tanya’nın casusluk yöntem ve teknikleri eğitiminden sorumlu olmanın yanında, onun sevgilisiydi.

Kitap, Tanya’nın, Ernesto Che Guevara tarafından kendisine verilen Güney Amerika devrimci görevini kabul etmesinden öldürülüşüne uzanan süreci anlatıyor.

  • Künye: Ulises Estrada – Tanya Che Guevara’yla Bolivya’da Gizli Görevde, çeviren: Derya Kömürcü, Agora Kitaplığı, biyografi, 284 sayfa