Seth Stephens-Davidowitz – Bana Yalan Söylediler (2018)

İnternet, özellikle de sosyal paylaşım ağları hayatımıza gireli beri, abartılmış bir çift kişilik hali yaşadığımızı söyleyebiliriz.

Hatta daha da ileri gidip, modern birer Dr. Jekyll ve Mr. Hyde olduğumuzu bile söyleyebiliriz.

Veri bilimcisi Seth Stephens-Davidowitz ise, internetin sunduğu tüm gizlenme imkânlarına rağmen, burada kendimize dair hakikatleri, farkında olmadan ortaya koyduğumuzu söylüyor.

Genelde insanların yalancı olduğunu ve bu durumun onlara dair güvenimizi sekteye uğrattığını düşünen Davidowitz, öte yandan Google’dan flört sitelerine, sosyal paylaşım ağlarına ve hatta internet sitelerine farkında olmadan bıraktığımız izlerle kendimize dair hakikati açık ettiğimizi belirtiyor.

Yazarın burada ayrıntılı bir şekilde ortaya koyduğu, internette bıraktığımız izlerin söyledikleri, “insan doğası” hakkında trajikomik ve düşündürücü gerçekler sunuyor.

  • Künye: Seth Stephens-Davidowitz – Bana Yalan Söylediler: İnternet ve Gerçek Yüzümüz, çeviren: Ferit Burak Aydar, Koç Üniversitesi Yayınları, sosyoloji, 256 sayfa, 2018

John P. McCormick – Weber, Habermas ve Avrupa Devleti’nin Dönüşümü (2015)

Avrupa’da hukuk ve demokrasi alanındaki muazzam dönüşümlere etki eden en güçlü iki normatif-ampirik analizin kapsamlı kritiği.

John McCormik, Max Weber’in hukuk sosyolojisi ile Jürgen Habermas’ın söylemsel hukuk ve demokrasi teorisini irdeliyor.

Yazar bunun yanı sıra, Weber ve Habermas’ın teorilerinin hukuk ve demokrasinin mevcut durumuyla nasıl ilişkilendirilebileceğini ele alıyor.

  • Künye: John P. McCormick – Weber, Habermas ve Avrupa Devletinin Dönüşümü, çeviren: Ferit Burak Aydar, İş Kültür Yayınları

Arjun Appadurai – Küçük Sayılardan Korkmak (2008)

Antropolog-sosyolog Arjun Appadurai, alt başlığı ‘Öfkenin Coğrafyası Üzerine Bir Deneme’ olan ‘Küçük Sayılardan Korkmak’ta,  küreselleşmenin kültürel boyutlarını inceliyor ve küeselleşmenin kapsamlı bir eleştirel çözümlemesini sunuyor.

Appadurai küreselleşmeyi, sadece ekonomik, finansal kapitalizm ve teknolojilerde yaşanan ilerleme çerçevesinden değil; yarattığı eşitsizlikler ve dışlamalar ile şiddeti ve öfkeyi tetiklemesi yönleriyle ele alıyor.

Küreselleşmenin bir “öfke coğrafyası” yarattığını söyleyen Appadurai, bu coğrafyaya eğilerek, okuru, küreselleşmenin karanlık yüzünü görmeye davet ediyor.

Kitabın önsözü de, Fuat Keyman imzalı.

  • Künye: Arjun Appadurai – Küçük Sayılardan Korkmak, çeviren: Ferit Burak Aydar, Timsah Kitap, siyaset, 119 sayfa

Paul Robert Magocsi – Şu Mübarek Topraklar: Kırım ve Kırım Tatarları (2017)

Bu şahane kitap, yüzyıllardır Türkiye’yle ve özellikle de Osmanlı İmparatorluğu’yla sıkı bağlara sahip bir toprak parçası olagelmiş Kırım hakkında en kapsamlı ve güncel verileri barındıran bir kaynak.

Kitabın yazarı, Toronto Üniversitesi’nde tarih ve siyaset bilimi profesörü Paul Robert Magocsi, aynı zamanda 1980’den bu yana Ukrayna Çalışmaları John Yaremko Kürsüsü’nün başkanlığını da yürütüyor.

Kitapta,

  • Kırım’ın ilk medeniyetleri,
  • Kırım’da varlık göstermiş Antik Yunanlar, Kıpçaklar, Gotlar, Moğollar, Bizanslılar, Tatarlar ve Osmanlılar,
  • Kırım Tatarlarının kökeni,
  • Kırım Hanlığı’nın kuruluşu ve tarihsel serüveni,
  • Osmanlı zamanında Kırım,
  • Rus İmparatorluğu zamanında Kırım,
  • Sovyetler döneminde Kırım,
  • İkinci Dünya Savaşı sırasında Kırım,
  • Sovyetler zamanında sürgüne gönderilen Kırım Tatarları,
  • Ve bağımsız Ukrayna döneminde Kırım gibi önemli konular ele alınıyor.

Kırım’ın tarihi hakkında nitelikli bir kaynak isteyenler bu çalışmayı kaçırmamalı.

  • Künye: Paul Robert Magocsi – Şu Mübarek Topraklar: Kırım ve Kırım Tatarları, çeviren: Ferit Burak Aydar, Yapı Kredi Yayınları, tarih, 176 sayfa, 2017

Maryanne Wolf – Proust ve Mürekkepbalığı (2017)

Beyin okumayı nasıl öğrendi?

Bilişsel sinirbilimci ve çocuk gelişimci Maryanne Wolf ‘Proust ve Mürekkepbalığı’nda, okuyan beynin kapsamlı bir tarihini sunuyor.

Kitapta,

  • Çocukluktan itibaren beynimizin okumaya kendisini nasıl uyarladığı ve bunun zamanla nasıl dönüştüğü,
  • İlk yazının ortaya çıkışını sağlayan koşullar,
  • Sümerlilerin çocuklarına okumayı nasıl öğrettikleri,
  • Hiyeroglif yazının icadı,
  • Alfabenin ortaya çıkışı,
  • Okumanın gelişiminin başlangıçları ve dönüm noktaları,
  • Disleksili çocukların okumayı öğrenirken zorlanmalarının nedenleri,
  • Ve disleksili kişilerin özel yetileri gibi pek çok ilgi çekici konu ele alınıyor.

Yazının icadından günümüze, okuyan beynin sağlam bir tarihini okumak isteyenlere önerilir.

  • Künye: Maryanne Wolf – Proust ve Mürekkepbalığı: Okuyan Beynin Bilimi ve Hikâyesi, çeviren: Ferit Burak Aydar, Koç Üniversitesi Yayınları, bilim, 267 sayfa

Dorrit Cohn – Şeffaf Zihinler (2008)

Alt başlığı ‘Kurmaca Eserlerde Bilincin Sunumu’ olan bu çalışma, kurmaca eserlerde karakterlerin zihinsel yaşantısına odaklanıyor.

Aynı zamanda modernist edebiyatın üslup ve tekniklerine dair önemli ayrıntılar barındıran kitabında Dorrit Cohn, çoğunlukla edebiyat meraklılarının aşina olduğu metinler üzerinden Dostoyevski, Henry James, Kafka, Joyce, Proust, Woolf ve Sarraute gibi yazarların, karakterlerinin bilinç durumlarını sunma tarzlarını inceliyor.

Bunları incelerken bilinç-akışı, monolog, psiko-anlatı gibi tekniklerden de yararlanan Cohn’un, konunun kritik boyutuyla ilgilenenlerin yanı sıra, okuyucular için de oldukça ilgi çekici bir çalışmaya imza attığını söyleyelim.

  • Künye: Dorrit Cohn – Şeffaf Zihinler, çeviren: Ferit Burak Aydar, Metis Yayınları, eleştiri, 289 sayfa

Alexander S. Kirshner – Militan Demokrasi (2017)

Doğası gereği kırılgan olan demokrasiyi, onu kullanarak iktidara gelmiş antidemokratlardan nasıl koruyabiliriz?

Başka bir deyişle, siyasi bir parti, çoğunluğun desteğini arkasına aldıktan sonra kendisi gibi olmayan yurttaşları gayri resmi yollara başvurarak cezalandırmaya başladığında, hangi militan tedbirleri alabiliriz?

Siyaset bilimi alanında çalışan Alexander S. Kirshner, barındırdığı imkânlar ve sınırlarıyla militan demokrasiyi kapsamlı bir bakışla anlatarak bu sorulara yanıt veriyor.

  • Demokrasiyi savunma amaçlı siyasal düzenlemeler,
  • Antidemokratların sistemden dışlanmasını gerekçelendirme yolları,
  • Çoğunluğun gücünü arkasına alan antidemokratlara karşı önleyici müdahale kurumları inşa etmek…

Kirsher kitabında bu ve bunun gibi pek çok konuyu irdeliyor, demokrasinin tüm kırılganlığına rağmen neden halen en iyi temsil sistemlerinden biri olduğunu açıklıyor.

  • Künye: Alexander S. Kirshner – Militan Demokrasi, çeviren: Ferit Burak Aydar, İş Kültür Yayınları, siyaset, 240 sayfa

 

Rodrigo Quian Quiroga – Borges ve Bellek (2017)

Görsel algı ve belleğin işleyiş dinamikleri, Rodrigo Quian Quiroga’nın esas çalışma alanları.

Yazar, bu deneyiminden yola çıkarak, Jorge Luis Borges’in kimi öykülerinde karşımıza çıktığı şekliyle belleğin görünümleri ve işlenişini irdeliyor.

Quiroga’nın, Borges’in bu türdeki öykülerine verdiği örneklerden biri, ‘Bellek Funes’.

‘Bellek Funes’, yaşadıklarını tüm ayrıntılarıyla hatırlayan, unutmak gibi bir sorunu hiç yaşamayan, fakat aklındakileri bir türlü kavramlara dökemeyen Funes isimli başkahramanıyla hatırlanacaktır.

Quiroga öyküdeki bu duruma odaklanarak,

Beyindeki belli nöronların somut ayrıntıları neden göz ardı ettiğini ve soyut kavramlar yoluyla belleği nasıl oluşturduğunu ve beyinde uzun süreli belleğin oluşma sürecini ayrıntılı bir bakışla ele alıyor.

Kitap, Borges’in öykülerinin yanı sıra, olağanüstü belleğe sahip kişilerin yaşamöyküleri, beynin anatomisi, görme mekanizmasına ilişkin kuramlar ve Borges ile aynı konuları düşünmüş William James, Gustav Spiller ve John Stuart Mill gibi düşünürlerin fikirleri gibi keyifli konular da yer alıyor.

Belleğin bilişsel işlenişine daha yakından bakmak isteyenlere.

  • Künye: Rodrigo Quian Quiroga – Borges ve Bellek, çeviren: Ferit Burak Aydar, Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, sinirbilim, 184 sayfa

Vladimir İ. Lenin – Emperyalist Ekonomizm (2014)

 

Vladimir İ. Lenin’in ‘Emperyalist Ekonomizm’i, Kürt sorunu gibi çözülmemiş bir ulusal sorunla boğuşagelen Türkiye gibi ülkeler açısından önemli bir tartışma platformu sunuyor.

Kitabın arka planında, savaş sırasında yurt dışında bulunan parti gruplarından biri olan Buharin-Piyatakov grubunun tartışmalı bir konu olan “ulusların kaderlerini kendilerinin tayin hakkı” (UKKTH) sorunu ve emperyalizm konusunda farklı bir tutum alması bulunuyor.

Kitap aynı zamanda, Lenin’in sürgün yıllarının ürünü olan ‘Ulusların Kendi Kaderlerini Kendilerinin Tayin Hakkı’ ve ‘Emperyalizm: Kapitalizmin En Yüksek Aşaması’ kitaplarının da tamamlayıcısı.

  • Künye: Vladimir İ. Lenin – Emperyalist Ekonomizm, çeviren: Ferit Burak Aydar, Agora Kitaplığı, siyaset, 90 sayfa

Jonah Lehrer – Hayal Gücü (2017)

 

En önemli zihinsel yeteneğimiz olan yaratıcılığın, yani “var olmayanı tahayyül etme” kabiliyetimizin derli toplu bir hikâyesi, bu kitapta.

“Bob Dylan’ın beyni neden farklı?”, “İnternet hayal gücümüzü besler mi, köreltir mi? “, “Sınıfta hangi tür teknikler çocukların yaratıcılığını artırır? ” gibi soruların yanıtlarını arayanlara.

Jonah Lehrer burada çok açık bir şekilde, yaratıcılığın öbür dünyaya ait bir şey ya da sanatçılara, mucitlere ve diğer “yaratıcı tipler”e özgü bir süreç olarak görülmeyeceğini ortaya koyuyor.

Zira yazara göre, netice itibariyle insan zihni, işleyiş sisteminin ayrılmaz bir parçası olan yaratıcı bir itkiye sahiptir.

  • Künye: Jonah Lehrer – Hayal Gücü, çeviren: Ferit Burak Aydar, Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi, bilim, 273 sayfa, 2017