Etiket: İnceleme

Zeki Tez – Gizli Bilimlerin Serüveni (2011)

  • GİZLİ BİLİMLERİN SERÜVENİ, Zeki Tez, Hayy Kitap, kültür, 240 sayfa

 

Zeki Tez ‘Gizli Bilimlerin Serüveni’nde, geniş bir zaman diliminde büyü, simya, astroloji ve fal gibi, “kara sanatlar” olarak tanımlanan gizli bilimleri inceliyor. Eski uygarlıklar, İslam felsefesi ve Avrupa’da büyü ve gizli bilimler; inanç ve boşinanç; eskatolojik inançlar; eski tıpta renk simgeciliği; tıpta değerli taşların kullanımı; hayvansal manyetizma; nazar boncuğu ve dövme; hayvan ve bitkilerle ilgili tedavi amaçlı inançlar ve sayıların gizemi, Tez’in ele aldığı konulardan birkaçı. Kitap, büyü ve sihir gibi anlamsız etkinliklerin, uygarlık tarihinde ne denli önemli bir yer tuttuğunu ortaya koymasıyla dikkat çekiyor diyebiliriz.

Pervin Erbil – Kibele’den Pandora’ya (2007)

  • KİBELE’DEN PANDORA’YA, Pervin Erbil, Arkadaş Yayınevi, inceleme, 207 sayfa

 

Araştırmacı yazar Pervin Erbil’in ‘Kibele’den Pandora’ya’ isimli bu çalışması, kadının son beş bin yıldır süren tarihsel yenilgisinin arka planına odaklanıyor. Bu tarihsel arka plan ele alınırken, eski çağlara ait veriler, dünyanın değişik yerlerinden derlenmiş. Çağlar boyu, toplumsal alanda önemli bir yer edinen kadının ne şekilde ataerkil değerlerin kölesi olduğu ve erkeğin tarihin hangi noktasında, hangi dürtülerle kadını geri plana ittiği, kitabın cevap bulmayı amaçladığı başlıca sorular. Kitap, toplumsal gelişmeyi kadın-erkek-toplum üçgeninde ele alması ve sosyo-ekonomik unsurların, cinsler arasındaki bariz uçurumu derinleştirdiğini göstermesiyle dikkate değer.

Canan Barlas – Eğreti Burjuvalar (2007)

  • EĞRETİ BURJUVALAR, Canan Barlas, Merkez Kitaplar, inceleme, 104 sayfa

 

Canan Barlas’ın ‘Eğreti Burjuvalar’ı, kendisinin Türkiye’deki sosyeteye, zenginler dünyasına dair kişisel tanıklıklarından, gözlemlerinden, yorumlarından oluşuyor. Barlas’ın yorumlarını ilginç kılan, bunları yaparken, salt sosyolojik tahlilleri değil, kendi kişisel tarihini de merkeze almasıdır denebilir. Böylece bu kişisel tarihten gücünü alan metinler, Türkiye’nin sosyal, kültürel tarihine dair önemli ayrıntılar sunmuş oluyor. Barlas’ın metinleri, Türkiye için neden iki arada kalmış bir ülke tanımlaması yapıldığını da gözler önüne seriyor. Yüzünü ne tarafa döneceğini bilememiş bir ülkenin, batılılaşma yolundaki “eğreti” macerası, metinlerin başlıca ilgi çekiciliğini oluşturuyor.

Hatice Şebnem Seçer – Çalışma Yaşamında Zaman (2011)

  • ÇALIŞMA YAŞAMINDA ZAMAN, Hatice Şebnem Seçer, Altın Nokta Yayınevi, iş dünyası, 183 sayfa

 

Kısa süre önce yayımlanan ‘Çalışan Anneler ve Çalışan Annelere Yönelik Ayrımcılık’ adlı kitabıyla hatırlanacak Hatice Şebnem Seçer, ‘Çalışma Hayatında Zaman’da, çalışma yaşamının esasını oluşturan zaman olgusunu çok yönlü bir bakışla irdeliyor. Kitap, zaman kavramının, niteliğinin ve zamanın tarihsel süreçte değişen anlamlarının açıklanmasıyla başlıyor. Seçer kitabının devamında, çalışma yaşamında zaman olgusunu kuramsal ve bireysel boyutlarıyla ele alıyor. Kitapta ayrıca, zaman baskısının çalışan birey üzerinde yarattığı etkiler, iş-aile yaşamında zamanın üstlendiği rol ve çalışma saatleri gibi konular, eleştirel bir gözle ele alınıyor.

Mustafa Kaçar, M. Şinasi Acar ve Atilla Bir – Takiyüddin’in Gözlem Araçları (2011)

  • TAKİYÜDDİN’İN GÖZLEM ARAÇLARI, Mustafa Kaçar, M. Şinasi Acar ve Atilla Bir, İş Kültür Yayınları, inceleme, 176 sayfa

 

‘Takiyüddin’in Gözlem Araçları’, 1526-1585 arasında yaşamış Osmanlı astronomu Takiyüddin er-Râsid’in gözlem araçlarının teknik yorumundan ve Takiyüddin’in ‘Âlat-ı Rasadiyye li Zîc-i Şehinşâhiyye’ adlı eserinin tıpkıbasımından oluşuyor. Kitap, Osmanlı astronomisinin gelişiminin ele alındığı ve Takiyüddin’in astronomi konusundaki çalışmalarının incelendiği bir girişle açılıyor. Söz konusu kitabın günümüz Türkçesiyle metni ve yorumunun da yer aldığı çalışmada, eserin, Kandilli Rasathanesi, Bibliothèque Nationale de France, Topkapı Sarayı Müzesi ve İstanbul Üniversitesi kütüphanelerinde bulunan farklı nüshalarının tıpkıbasımları da bulunuyor.

Mevlüt Özben – Kirlilik Kavramı ve Aleviliğin Asimilasyonu (2011)

  • KİRLİLİK KAVRAMI VE ALEVİLİĞİN ASİMİLASYONU, Mevlüt Özben, Ayrıntı Yayınları, inceleme, 104 sayfa

 

Aleviliğin, sünni İslam gerçeğinin kurumsal dışlamasına maruz kaldığı biliniyor. Mevlüt Özben de, nitelikli çalışması ‘Kirlilik Kavramı ve Aleviliğin Asimilasyonu’nda, bu dışlamanın yanı sıra, Aleviliğin “kirlilik” şeklinde tanımladığı özel bir dışlanma teması üzerinden ötekileştirildiğini ortaya koyuyor. Özben çalışmasına, kirlilik metaforunu ve kavrama dair kuramsal yaklaşımları irdeleyerek başlıyor. Kitabın devamında, tamamı üniversite öğrencisi yirmi iki Alevi öğrenciyle yapılan görüşmelere yer veriliyor. Özben ardından, Alevi toplum kesimlerine yapıştırılan “kirlilik” etiketinin toplumsal olarak nasıl üretildiğini araştırıyor.

Orhan Silier (der.) – Onlar Nasıl Başardı? (2011)

  • ONLAR NASIL BAŞARDI?, derleyen: Orhan Silier, Europa Nostra İstanbul Yayınları, sivil toplum çalışmaları, 176 sayfa

 

Avrupa Kültürel Miras Kuruluşları Federasyonu (Europa Nostra), Avrupa’nın önde gelen koruma kuruluşlarından oluşan bir uluslararası merkez. Kuruluşun, Orhan Silier ve ekibi tarafından oluşturulan Türkiye ayağı da, kültürel miras alanındaki faaliyetlerin etkinleştirilip geliştirilmesi amacıyla çalışmalar yürütmüştü. Bu çalışmalardan biri, geçen yıl İstanbul’da gerçekleştirilen ve Fransız, Hollandalı, Alman ve İngiliz STK temsilcilerinin bir araya geldiği paneller dizisiydi. İşte söz konusu paneller, Silier’in derlediği elimizdeki kitapla okurlara sunuluyor. Kitapta, farklı ülkeler bağlamında sivil toplumun yüz yılı aşkın süredir yaptığı çalışmalar, karşılaşılan zorluklar ve bunların nasıl aşıldığı anlatılıyor. Yazılar, kültürel miras, müzecilik, arşivcilik, arkeoloji ve tarih eğitimi gibi geniş bir yelpazeye yayılıyor.

José Ortega y Gasset – Kütüphanecinin Görevi (2011)

  • KÜTÜPHANECİNİN GÖREVİ, José Ortega y Gasset, çeviren: M. Türker Acaroğlu, yayına hazırlayan: Osman Torun, Türk Kütüphaneciler Derneği İstanbul Şubesi Yayınları, inceleme, 56 sayfa

 

Ünlü İspanyol düşünür José Ortega y Gasset’nin ‘Kütüphanecinin Görevi’, kütüphanecilik-felsefe ilişkisini detaylı bir gözle irdeliyor. Gasset bu ilişkiyi incelerken, kitap, kütüphaneci ve okur kavramlarını tartışmaya açıyor. Kütüphanecilik mesleğine dair tarihsel değerlendirmelerin de yer aldığı kitap, e-kitapların ve büyük teknolojik değişimlerin yaşandığı günümüz dünyasında, kitabın yaşamdaki yerini sorgulamaya katkıda bulunurken, kitap ve kütüphanenin hayati işlevleri üzerine yeniden düşünmeye davet ediyor. Kitapta eserin çevirisinin yanı sıra, Gasset’in hayatı ve yapıtları hakkında çevirmenle yapılmış bir söyleşi de bulunuyor.

Milad Doueihi – Yeryüzü Cenneti (2011)

  • YERYÜZÜ CENNETİ, Milad Doueihi, çeviren: Adnan Kahiloğulları, Dost Kitabevi, kültür, 174 sayfa

Dinler tarihçisi Milad Doueihi ‘Yeryüzü Cenneti’nde, bir dizi tarihsel, eleştirel, edebi ve felsefi metin çerçevesinde, cennet kavramının nasıl oluştuğunu ve hangi değişikliklere uğradığını inceliyor. Ütopyadan törebilime uzanan geniş bir düşünsel perspektiften konuyu izleyen Doueihi, temelde iki seçenek üzerinden ilerliyor. Bunlardan biri, Augustinus’un yapıtlarında belirtilen ve modern metinlerde yeniden ele alınan Adem’le ilgili sorunlar. Yazarın dikkat çeken uğrak yerlerinden biri de, Nietzsche felsefesinde cennet kavramının kendine nasıl yer bulduğu. Bilindiği gibi düşsel bir coğrafyaya, yani cennete duyulan hayranlık, Nietzsche eserlerinde sıklıkla karşımıza çıkar. Nietzsche’nin eserlerini bu bağlamda inceleyen Doueihi, buradan yola çıkarak felsefenin cennet kavramıyla kurduğu ilişkiyi ayrıntılandırıyor.

Erkan Aydoğanoğlu – Fabrikada Emek Denetimi (2011)

  • FABRİKADA EMEK DENETİMİ, Erkan Aydoğanoğlu, Evrensel Yayınları, inceleme, 195 sayfa

Sendikal örgütlenme ve işçi sınıfı tarihi konusunda yayımlanmış çalışmaları bulunan Erkan Aydoğanoğlu ‘Fabrikada Emek Denetimi’nde, Kocaeli metal işçilerine dair bir alan araştırmasından hareketle, fabrika sistemi içinde uygulanan emek denetimine odaklanıyor. Yazar bunu da, emek sürecinde yaşanan denetim uygulamalarının tarihsel gelişimini gözeterek yapıyor. Kitapta ilkin, bir bütün olarak kapitalist emek süreci ile kapitalist emek sürecinde denetim ve gözetim uygulamalarının kökeni ele alınıyor. Çalışmanın devamında ise, 20. yüzyılla birlikte belirginleşen teknolojik gelişme ve denetim uygulamalarının değişen boyutları değerlendiriliyor.