Etiket: Şamanizm

Fuzuli Bayat – Türk Kültüründe Kadın Şaman (2010)

Fuzuli Bayat ‘Türk Kültüründe Kadın Şaman’da, farklı coğrafyalarda kadın şamanlığının izlerini sürüyor.

Türk kültüründe ağırlıklı bir yer işgal etmesine rağmen, şu ana kadar kadın şamanlığı hakkında kayda değer bir araştırma yapılmadığını söyleyen Bayat, bunun bir sebebinin kadın şamanların erkek şamanlara göre daha az olması, ikinci sebebinin ise, toplumsal yaşamda kadın şamanların işlevlerinin çok aza indirgenmesi olduğunu belirtiyor.

Kitapta, kadın şamanlığının geçirmiş olduğu evreler, şamanlıkta cinsiyet değiştirme, kadın şamanların işlevleri, tanrılaştırılmış kadın şamanlar hakkında mitolojik ve destansı bilgiler ile günümüzde kadın şamanlık kurumu gibi konular irdeleniyor.

  • Künye: Fuzuli Bayat – Türk Kültüründe Kadın Şaman, Ötüken Yayınları, kadın, 187 sayfa

Ali Faik Demir ve Nebahat Akgün Çomak – Şaman ve Türk Dünyası (2010)

‘Şaman ve Türk Dünyası’nda Ali Faik Demir ve Nebahat Akgün Çomak, kaynaklar ve belgeler aracılığıyla “Şaman”, “Şamanizm” ve “Türk Dünyası” konularında güncel ve kapsamlı bir okuma sunuyor.

Yazarlar, kesin yargılar ve ifadeler yerine, örneklerini destanlar, efsaneler, masallar, şiirler, örf ve adetler, gelenekler, inanışlar, ilahiler, danslar, bayramlar, törenler, kaynak kitaplar ve kutlamalar üzerinden sunuyor.

Şamanizmin bir din değil bir düşünce ya da deneyim olduğunu savunan yazarlar, Şaman ve Şaman dünyası; dünyada Şamanizm; Şamanizm’de sayı, hayvan, bitki, renk, taşlar ve madenleri ve Şamanizm’in Türk dünyasındaki durumunu gibi konuları irdeliyor.

  • Künye: Ali Faik Demir ve Nebahat Akgün Çomak – Şaman ve Türk Dünyası, Bağlam Yayınları, inceleme, 206 sayfa

Derya Yalçıklı – Anadolu’da Neolitik Çağ’da Şaman İnancı (2019)

Bu kitap, Anadolu’da az sayıda bilinen mağara resimlerine çok iyi bir katkı yapmasıyla özellikle önem arz ediyor.

Derya Yalçıklı ‘Anadolu’da Neolitik Çağ’da Şaman İnancı’nda, son yıllarda iki farklı mağarada keşfedilmiş Neolitik Çağ’a tarihlendirilen altın değerinde mağara resimlerini ele alıyor.

Bu resimlerin önemi, resimlerde ele alınan konuların Neolitik Çağ inanç sisteminde şamanın varlığı hakkındaki görüşlere yeni katkılar sunması.

Yalçıklı, resimlerde Şamanizm inanç sistemine has yaşam ve ölüm anlayışının çeşitli safhalarının bu nasıl aktarıldığını ve resimlerin günümüzde süregelen birçok yönden farklılaşmış şaman inanç sisteminin temelleri hakkında bize ne gibi aydınlatıcı bilgiler verdiğini irdeliyor.

Çalışma, bu resimlerden yola çıkarak şaman olgusunun tarihsel süreci içinde Anadolu’da yadsınamaz bir yerinin olduğunu gözler önüne seriyor.

  • Künye: Derya Yalçıklı – Anadolu’da Neolitik Çağ’da Şaman İnancı, Arkeoloji ve Sanat Yayınları, arkeoloji, 92 sayfa, 2019

Mihály Hoppál – Avrasya’da Şamanlar (2012)

  • AVRASYA’DA ŞAMANLAR, Mihály Hoppál, çeviren: Bülent Bayram ve Hüseyin Şevket Çağatay Çapraz, Yapı Kredi Yayınları, kültür, 343 sayfa

 

Mihály Hoppál elimizdeki ilgi çekici çalışmasında, Şamanizmin eski kültürünün yanı sıra, bugünkü şamanların hayatını ve ritüellerini inceliyor. Hoppál çalışmasına, şamanların dünyasını irdeleyerek başlıyor. Burada Şamanizmin ne olduğu, bir kişinin nasıl şaman olduğu açıklanıyor ve şamanların hastalıkları sağaltmak, kurban törenlerini yönetmek, sözlü geleneğin koruyuculuğunu üstlenmek gibi toplumsal rolleri ele alınıyor. Yazar devamında da, şamanlığın kökenlerini, eski şaman resimlerini, halkların farklı şamanlık geleneklerini, şamanların nesneler dünyasını ve modern Şamanizmin hayatta kalma savaşını ele alıyor.