Anadolu’nun hurafeleri, bu topraklarda yaşamış uygarlıkların zengin kültürel birikiminin birer ürünü.
Bu kitap da, Anadolu’yu yöre yöre gezerek Hititler, Hurriler, Urartular, Mitaniler, İyonlar, Frigler, Persler, Bizanslılar, Selçuklular ve Osmanlılar gibi uygarlıkların bıraktığı kültürel mirası, töresel gelenekleri ve hurafeleri araştırıyor.
‘Akla Kara’, Emil Galip Sandalcı’nın, aynı zamanda kurucusu olduğu Demokrat gazetesinde 1 Ocak 1980 ile 12 Eylül 1980 zaman aralığında kaleme aldığı köşe yazılarını bir araya getiriyor.
Yayın hayatı yaklaşık dokuz ay süren ve 12 Eylül darbesinin ardından kapatılan Demokrat gazetesi, sıkı muhalefetiyle, basın tarihimizde önemli bir yere sahip.
Sandalcı’nın burada yayımlanan yazıları, düşük yoğunluklu bir iç savaşın hüküm sürdüğü 1980 yılının, bir anlamda gayrı resmi tarihinin tanıklığını yapıyor.
Yazıların büyük çoğunluğu devrimci, demokrat ve yurtseverlere yönelik faşizan saldırılarını ve insan hakları mağdurlarını konu ediniyor.
Gazeteci Gülşen İşeri, ‘Denize Ekmek Banıp Yiyenlerin Hikâyesi’ alt başlığını taşıyan ‘Metropol Sürgünleri’nde, İstanbul, Ankara ve İzmir’de “Kentsel Dönüşüm” mağduru olmuş ve olacak on dört mahalleden insan öyküleri anlatıyor.
Mahalle sakinlerinin anlattığı hikâyeler, kentleri daha yaşanabilir hale getireceği iddia edilen projelerin, gerçekte sebep olduğu ve olacakları trajediyi gözler önüne seriyor.
İstanbul’da Tarlabaşı, Sulukule, Balat, Gazi Mahallesi, Sarıgazi, Küçük Armutlu, Ayazma; Ankara’da Mamak ve Dikmen; İzmir’de Kuruçeşme ve Kadifekale’deki mahalleleri dolaşan yazar, dört bölümde, okurların kentsel dönüşüm üzerine yeniden düşünmeye davet ediyor.
12 Eylül’ün tüm gaddarlığına ve korku siyasetine inat, hukuka bağlılığından taviz vermeyen sıra dışı bir hâkim: Arif Hikmet Korkmaz.
Bu anı kitabı, Korkmaz’ın 12 Eylül mahkemelerinde kimi zaman askeri yönetime ve onun yereldeki komutanlarına kimi zaman sanıklara yönelttiği eleştiriler ile sanıklar ve tanıklarla arasında geçen ciddi ve mizahi diyalogları aktarıyor.
Ufuk Uras ‘Sokaktan Parlamentoya’ isimli bu kitabında, 22 Temmuz 2008 seçimlerinde yaptıkları kolektif çalışmanın fikri arka planını sunuyor.
İki bölümden oluşan kitabın, Uras’ın Türkiye ve dünya siyasetine odaklanan yazılarını barındıran ilk bölümünde, söz konusu fikri arka plan ayrıntılandırılıyor.
İkinci bölümde de, değişik yayın organlarında yayınlanmış, Uras’la yapılmış röportajlar yer alıyor.
“Lut kavmi geriye dönünce taş olmuştu. Siyasette taşlaşmanın panzehiri, her daim kendimizi gözden geçirmekten, pratiğimizle sınamaktan ve geleceği bugünden kurmaktan geçmiyor mu?” diyen Uras, siyaset alanındaki fikir ve deneyimlerini güncel gelişmelerle de harmanlayarak okurlarıyla paylaşıyor.
Recep S. Tatar’ın hazırladığı ‘Bu Toprağın Çocuk İsimleri Sözlüğü’, yüzyıllardır birlikte yaşayan halkların çocuk isimlerini barındırıyor.
Lazca, Türkçe, Kürtçe, Ermenice, Gürcüce, Farsça, Çerkezce ve Süryanice gibi dillere ait çok sayıda isim barındıran sözlük, isimlerin Türkçe anlamlarına yer veriyor.
Anadolu topraklarında, birbirinden farklı toplulukların bulunması, coğrafyamızın çok kültürlülüğünü oluşturan başlıca unsur.
Fakat farklılıklar, çoğunlukla baskıya uğradı veya en iyi ihtimalle görmezden gelindi.
Tatar’ın uzun soluklu çalışmasının ürünü olan sözlük, Anadolu topraklarındaki büyük zenginliği göstermesiyle ilgi çekiyor.
Türkiye solunun öncü isimlerinden Mahir Çayan’ın ‘Toplu Yazılar’ı ilk kez, bundan tam otuz yıl önce, 1978 yılında yayınlanmıştı.
Marksist-Leninist düşünceyi Türkiye’ye özgü koşullara uyarlamak, Çayan’ın ekler de dâhil beş bölümden oluşan kitabının ana çerçevesini oluşturuyor.
Devrimci gençliğin parlak isimleri, günümüzde birer popüler kültür ikonuna dönüştürülmüş olsa da, Deniz Gezmiş ve arkadaşlarında da tanık olduğumuz gibi, sosyalist siyaset alanındaki asıl üretimlerini, taleplerini ve bakış açılarını, net ve tutarlı bir üslupla aktarmışlardır.
Çayan’ın buradaki yazıları da, bunun en somut örneklerinden biri olarak elimizde duruyor.
Çayan’ın, sol siyaset sorunlarıyla ilgili teorik araştırma ve yazıları, sosyalist hareketin gündeminde hâlâ güncelliğini koruyor.
‘Sinema Kuramları’nın ilk cildi, sinemanın doğuşundan bugüne sinemadaki temel sorunları çözmeye uğraşan kuramcılara ayrılmıştı. Serinin bu cildi ise, 1950’lerin sonundan günümüze kadar sinemada tartışılagelen önemli film kuramlarını inceleyen makaleleri sunuyor. Kitapta göstergebilimsel film kuramı, auteur kuramı, tür kuramı, psikanalitik film kuramı, belgesel film kuramı, feminist film kuramı, queer filim kuramı, üçüncü sinema kuramı ve sinemasal anlatı kuramı açıklanıyor. Kitapta ayrıca, biçimci film kuramına yeni bir yorum getiren Noël Burch’un fikirleri ile Gilles Deleuze’ün sinematografik düşünme modeli de analiz ediliyor.
Elimizdeki kitap, Nazım Hikmet’in “Milli gurur” dediği Şeyh Bedreddin’in Tanrı, varlık, insan, ruh ve ahiret hakkındaki düşüncelerini sunduğu tasavvufi eseri ‘Varidat’a yer veriyor. Şeyh, Tanrısal esinler anlamına gelen ‘Varidat’ta, insanın Tanrı’nın bir yansısı olduğu; Tanrı’nın bir değişim, dönüşüm sonucu oluştuğu ve ruhun cisimden neden ayrılamayacağı gibi tasavvuf anlayışının belli başlı konularını ele alıyor. Kitap, Vecihi Timuroğlu’nun Şeyh Bedreddin’in kişiliğini; yaşadığı dönemi; başında olduğu köylü hareketini; felsefi, tasavvufi ve siyasi fikirlerini ve ‘Varidat’ı irdelediği nitelikli bir analizle açılıyor.
Mehdi Bektaş ‘Kürt Sorununda Dayatma’da, tarihsel bir arkaplan eşliğinde, Türkiye’de savaş ve barış ekseninde gidip gelen Kürt sorunu açmazını irdeliyor. Yazar kitabına, Kürtlerin adı, coğrafyaları ve kökenleri konusundaki aydınlatıcı bilgilerle başlıyor. Bektaş devamında da, Kürtlerin tarih boyunca ortaya koyduğu direnişleri, ümmetten millete geçişte Kürtlerin konumunu, Dersim’de yaşananları, bu sorunun en önemli duraklarından biri olarak PKK hareketinin ortaya çıkışını ve sonrasındaki durumunu, Sosyalist hareket ile Kürt sorunu arasındaki ilişkiyi ve AKP’nin yürüttüğü “açılım” projesindeki açmazları irdeliyor.
Dipnotski 